สถานีรถไฟ-แหล่งชอปปิ้งใหม่

สถานีรถไฟ-แหล่งชอปปิ้งใหม่

โดย สุภาพิมพ์ ธนะพรพันธุ์
นิตยสารผู้จัดการ 360 องศา( กรกฎาคม 2553)

กลับสู่หน้าหลัก

สถานีรถไฟในกรุงปารีสมี 6 แห่งด้วยกัน คือ Gare de Lyon, Gare du Nord, Gare de l’Est, Gare Saint-Lazare, Gare d’Austerlitz และ Gare Montparnasse สถานีรถไฟแต่ละแห่งกว้างใหญ่ จนเดินหลงบ่อยๆ หากไปคนเดียว

เชื้อสายทางแม่ของฝรั่งในบ้านมาจากแคว้นโอแวร์ญ (Auvergne) แถบมาสซิฟ ซองทรัล (Massif central) อันเป็นเขตภูเขาไฟในอดีต ปล่องภูเขาไฟยังเหลือร่องรอยให้เห็น มีพิพิธภัณฑ์ Vulcania เกี่ยวกับภูเขาไฟ โอแวร์ญมีเนยแข็งอร่อยหลายชนิดด้วยกัน ที่รสละมุนที่สุดคือ Saint-nectaire และต้องเป็น Saint-nectaire fermier เท่านั้น นับตั้งแต่ได้ลิ้มเนยแข็งชนิดนี้ มองเมินชนิดอื่นๆ โดยสิ้นเชิง ไม่เว้นแม้แต่ Camembert เนยแข็งของแคว้นนอร์มองดี (Normandie) อันเป็นบ้านเกิดของบรรพบุรุษฝ่ายพ่อ ด้วยเหตุนี้ทุกครั้งที่ไปเยี่ยมญาติที่เมืองแคลร์มงต์-แฟรองด์ (Clermont-Ferrand) และโบเรอ การด์-เลแวค (Beauregard-l’Evêque) จะซื้อ Saint-nectaire fermier กลับบ้านเสมอ เพราะหาซื้อที่ปารีสไม่ค่อยได้ ภายหลังไปพบที่ Lafayette Gourmet แผนกอาหารของห้างสรรพสินค้ากาเลอรีส์ ลาฟาแยต (Galeries Lafayette) เป็น Saint-nectaire fermier ที่อร่อยที่สุดเท่าที่หาซื้อ ได้ในปารีส

ครั้งหนึ่งเดินทางกลับจากเบลเยียม ถึงสถานี Gare du Nord เป็นสถานีรถไฟ ที่โอ่โถงมาก เต็มไปด้วยร้านค้า เห็นร้านขาย ผลิตภัณฑ์จากโอแวร์ญ จึงแวะเข้าไปซื้อเนยแข็ง Saint-nectaire fermier เป็นครั้ง แรกที่พบว่าในสถานีรถไฟก็มีร้านค้าอื่นๆ ที่มิใช่ร้านขายหนังสือ ร้านอาหารหรือเคาน์เตอร์ขายแซนด์วิชและเครื่องดื่ม

Gare du Nord สถานีรถไฟสายเหนือ มีสถาปัตยกรรมสวยงามที่ขึ้นทะเบียนโบราณสถานในปี 1975 มีรถไฟความเร็วสูงสาย TGV Nord และในปี 1994 เปิด Eurostar เพื่อไปอังกฤษ นอกจากนั้นยังมีรถไฟ Thalys ไปเบลเยียม เนเธอร์แลนด์และเยอรมนี

ร้านค้าในท่าอากาศยานเป็นที่พิสมัยของผู้เดินทาง สถานีรถไฟใต้ดินบางแห่งไม่ยอมน้อยหน้า มีซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดเล็ก สะดวกสำหรับมนุษย์ทำงานที่แวะซื้อก่อนกลับบ้าน ที่สถานี Gare de Lyon มีร้านขายของชำหรูอย่าง Hédiard ลูกค้าของ Hediard มิได้มีแต่นักเดินทางเท่านั้น ชาวบ้านในย่านใกล้เคียงต่างแวะเวียนมาเช่นกัน เพราะในย่านนั้นไม่มีสาขาของ Hédiard การรถไฟฝรั่งเศส (Société nationale des chemins de fer-SNCF) ตระหนักถึงปรากฏการณ์ใหม่นี้ จึงถือโอกาสช่วงปรับปรุงสถานีรถไฟหลายแห่งในการเพิ่มพื้นที่เพื่อการค้า ด้วยว่ารายได้จากร้านค้าเป็น 1 ใน 4 ของรายได้จากการขายตั๋ว ร้านค้าจะแบ่งรายได้ 10-20% แก่การรถไฟฝรั่งเศส

การเลือกประเภทร้านค้าต้องคำนึงถึงประเภทของนักเดินทางด้วย นักธุรกิจต้องการซื้อหนังสือพิมพ์และหนังสือเป็นหลัก นักเดินทางที่ผ่านมายัง Gare de Lyon เป็นชาวจีน ญี่ปุ่นและอังกฤษจำนวนไม่น้อย นักเดินทางเหล่านี้ต้องการซื้อของที่ระลึกหรืออาหารจานพิเศษของฝรั่งเศส นอกจากนั้นยังมีร้านขายหนังสือพิมพ์นานาชาติ ต้องการนิตยสารจากอังกฤษ อิตาลี สเปนและสหรัฐอเมริกา หาได้ที่นี่ รวมทั้งหนังสือภาษาอังกฤษ Sephora, Hédiard, Virgin, Relay เป็นร้านค้าที่เปิดแต่เช้าและปิดค่ำกว่าร้านค้าในเมืองที่ Gare de Lyon มีภัตตาคารหรูชื่อ Le Train Bleu ไม่นึกว่าภายในสถานีรถไฟจะมีร้านอาหารสวยหรูอย่างนี้ ภายในเป็นสไตล์จักรวรรดิที่ 2 (Second Empire) นอกจากรถไฟธรรมดาแล้ว ที่ Gare de Lyon ยังมีรถไฟความเร็ว สูงสายตะวันออกเฉียงใต้-TGV Sud-Est และสาย Mediterranee ไปยังเมืองชายทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

เมื่อจะเปิดเส้นทางรถไฟความเร็วสูง ที่เรียกว่า เตเจเว (TGV-train à grande vitesse) จากปารีสไปสตราสบูรก์ (Strasbourg) จึงมีการปรับปรุง Gare de l’Est ขนานใหญ่ และกลายเป็นโครงการนำร่องในการเพิ่มพื้นที่การค้า จากสถานีที่ทึมๆกลายเป็นสว่างไสว มีร้านค้าอย่าง Esprit, Virgin, Célio, Yves Rocher, Body Shop, Paul หรือแม้แต่ร้านคริสตัล Swarovski หรือซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดเล็ก Petit Casino นอกจากนั้นการรถไฟฝรั่งเศสยังมีโครงการเปิดรถไฟด่วนสาย CDG Express เชื่อมกรุงปารีสกับท่าอากาศยานรอวสซี-ชาร์ลส์ เดอ-โกล (Roissy-Charles-de-Gaulle) การเดินทางจะย่นย่อเหลือเพียง 20 นาทีเท่านั้น

ไป Gare Saint-Lazare ค่อนข้างบ่อย เพราะได้รับเชิญจากเพื่อนที่มีนิวาสถานในบริเวณรอบนอกกรุงปารีสที่เรียกว่าอิล-เดอ-ฟรองซ์ (Île de France) ไม่ว่าจะเป็นแวร์ซายส์ (Versailles) หรืออาส์นีแอร์-ซูร์-แซน (Asniéres-sur-Seine) ตัวอาคาร Gare Saint-Lazare นั้นสวยมาก หากด้านในดูทรุดโทรมมัวซัว ไม่สมกับเป็นสถานีที่มีผู้ใช้มากเป็นอันดับสองรองจากสถานี Gare du Nord ทั้งนี้เพราะขาด การทำนุบำรุงถึง 70 ปี จำต้องมีการปรับปรุงขนานใหญ่ ซึ่งจะแล้วเสร็จในปี 2011

Gare Saint-Lazare เปิดใช้ในปี 1837 การบูรณะจึงเป็นงานใหญ่ โดยเริ่มตั้งแต่ปี 2003 หากงานชิ้นสำคัญคือบริเวณ ที่เรียกว่า coeur de gare ซึ่งขึ้นทะเบียนสำรองโบราณสถาน เนื่องจากมีรถไฟออกทุก 2 นาที การบูรณะบางอย่างจึงต้องทำตอนกลางคืน เคาน์เตอร์ขายตั๋วและร้านค้าส่วนหนึ่งต้องปิดเพื่อสะดวกในการกำจัด ฉนวนที่อาจจะมีปรับปรุง Cour d’Amsterdam เป็นทางเข้าสถานีอีกทางหนึ่ง เพิ่มบันไดเลื่อนเป็น 20 แห่งเพื่อสะดวกในการเดินไปขึ้นรถไฟใต้ดินซึ่งมี 4 สายด้วยกัน อีกทั้งรถไฟ RER สาย E ไปนอกเมือง ทำทางลาดสำหรับผู้พิการ ปันเนื้อที่ 10,000 ตารางเมตรเป็นพื้นที่การค้า นอกจากร้านหนังสือพิมพ์ Relay และร้านอาหาร เร่งด่วนแล้ว จะมีร้านขายเสื้อผ้า เครื่องอิเล็กทรอนิกส์ อาหาร ฯลฯ

การบูรณะ Gare Saint-Lazare ครั้งนี้ทำให้ค้นพบโปสเตอร์ทศวรรษ 1920-1930 โฆษณาการเดินทางไปนอร์มองดีและห้อง ที่เก็บวัสดุทางทหารตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สอง เช่น รถจักรยานของทหาร ประตูบังเกอร์ เป็นต้น ทั้งหมดนี้ถูกส่งไปยังพิพิธภัณฑ์รถไฟในเมืองมูลูซ (Mulhouse)

จิตรกรดังอย่างโคลด โมเนต์ (Claude Monet) ชื่นชอบความตระการตาของ Gare Saint-Lazare เคยขออนุญาตเข้าไปเขียนรูปที่สถานีรถไฟแห่งนี้หลายรูปด้วยกัน

Gare Montparnasse แต่เดิมชื่อ Gare de l’Ouest-Rive gauche ไปยังชายฝั่งแอตแลนติกและนอร์มองดี (Normandie) เปิดในปี 1840 และสร้างใหม่ในปี 1852 เคยเกิดอุบัติเหตุที่ Gare Montparnasse ในปี 1875 หัวรถจักรที่มาจากเมืองกรองวิล (Granville) พุ่งทะลุกำแพงออกมากลายเป็นภาพประวัติศาสตร์ ที่ทำออกมาขายนักท่องเที่ยวมาจนทุกวันนี้ ที่สถานีรถไฟแห่งนี้ นายพลฟอน โชลติทซ์ (Von Scholtitiz) ผู้บัญชาการทหารเยอรมัน ในปารีส ได้มอบตัวกับทางการฝรั่งเศสหลังจากที่กองทัพฝรั่งเศสและขบวนการใต้ดินได้ปลดปล่อยกรุงปารีสจากการครอบครองของพวกนาซีในสงครามโลกครั้งที่สอง

Gare Montparnasse ที่เห็นในปัจจุบันมาจากการพัฒนาพื้นที่ในย่านมงต์ปาร์นาสในทศวรรษ 1960 จึงมีการสร้างสถานีรถไฟใหม่พร้อมๆ กับการสร้างอาคารสูงที่เรียกว่า Tour Montparnasse

Gare d’Austerlitz เป็นสถานีรถไฟสายตะวันตกเฉียงใต้ มีรถไฟความเร็วสูงสายแอตแลนติก-TGV Atlantique สถานีรถไฟเหงาๆ อยู่ในโครงการปรับปรุงของการรถไฟฝรั่งเศส ในกรอบของการพัฒนาย่านฝั่งซ้ายของแม่น้ำแซน (Seine) ในปี 2020

กลับสู่หน้าหลัก

ผลงานนี้ ใช้สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย