ผมยิงคำถามที่เคิร์ท ว๊าชไฟท์ กรรมการผู้จัดการโรงแรมโอเรียนเต็ล โรงแรมที่ได้ชื่อว่าเป็นโรงแรมที่ดีที่สุดในโลก
แห่งหนึ่งว่า โรงแรมแห่งนี้มีความสัมพันธ์กับสังคมไทยอย่างไร
เขาตอบทันทีว่า
"นี่คือ สิ่งที่สำคัญมาก ทุกครั้งที่แขกของเราตื่นนอนขึ้นมา เขาจะต้องรู้ว่าเขาอยู่ที่ไหน
เมื่อเขามองออกไปนอก หน้าต่าง เขาจะต้องรู้ว่าเขาอยู่ที่ไหน เช่นเดียวกัน
เมื่อสต๊าฟของเราให้บริการลูกค้าของเรา ก็จะต้องรับรู้ได้ว่า ขณะนี้เขาอยู่ที่ไหน
ไม่ว่าคุณจะไปพักที่ไหน จะเป็นบาหลี ฮ่องกง กรุงเทพฯ สหรัฐอเมริกา
หรือแอฟริกา โรงแรมที่ดีจะต้องแทรก ให้เห็นวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆ เพราะเป็นสิ่งที่นักท่องเที่ยวต้องการ
แขกจากสหรัฐอเมริกา จะไม่เดินทางมาที่นี่ หากที่นี่เหมือนกับชิคาโก หรือซานดิเอโก
เพราะพวกเขาต้องการประสบการณ์ใหม่ๆ"
ในประวัติศาสตร์กว่า 100 ปีของโรงแรมโอเรียนเต็ล มีความสัมพันธ์กับชาวตะวันตกที่เดินทางเข้ามาหากินในประเทศไทยโดยตรง
ไม่น้อยกว่า 3 ใน 4 ของประวัติศาสตร์ทั้งหมดนั้น มีการเปลี่ยนเจ้าของจากฝรั่งคนนั้นมาสู่คนนี้
หลายครั้งหลายหน พร้อมกับเปลี่ยนผู้จัดการโรงแรมจากฝรั่งคนนั้นมาคนนี้ด้วยเช่นกัน
ภาพสะท้อนเป็นวิวัฒนาการของสังคมไทย ตั้งแต่ยุคอาณานิคม หลังจากสนธิสัญญาบาวริ่ง
ต่อเนื่องมาจนถึงสงครามเย็น และยุค Globalization
ลูกค้าของโรงแรมแห่งนี้ มีคนไทยไม่มากนักในช่วงแรกๆ และค่อยๆ เพิ่มมาบ้างในช่วงหลัง
แต่ก็ยังถือว่าเป็น สัดส่วนที่ยังน้อยอยู่
และเมื่อ 30 กว่าปีมานี้ เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ เมื่อผู้ถือหุ้นใหญ่
มีคนไทยเข้าไปเกี่ยวข้องครั้งแรก มีผู้จัดการฝรั่งชาวเยอรมันที่ไม่มีประวัติและประสบการณ์สำคัญใดๆ
ในการทำงานบริหารโรงแรม มาก่อนที่จะมาเป็นผู้จัดการโรงแรมนี้
ส่วนผสมนี้ คงมีมาตราบเท่าทุกวันนี้ พร้อมกับความสำเร็จของโรงแรมที่ดีขึ้น
ยิ่งใหญ่ขึ้นและกลายเป็นหลักทรัพย์ที่จดทะเบียนในตลาด หุ้นไทยไม่ถึง 10 ปีมานี้
ไม่ว่าสังคมไทยจะมีปัญหาวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจอย่างไร โรงแรม แห่งนี้ ก็ดำเนินไปอย่างคงเส้นคงวาต่อเนื่อง
โรงแรมเป็นบริการมาตรฐานทั่วไป มิใช่ "ไหมไทย" ที่มีลักษณะเฉพาะประเทศไทย
พัฒนาการและความสำเร็จในการดำเนินกิจการโรงแรมโอเรียนเต็ล จึงเป็นบทเรียนที่มีค่าไม่น้อย
สำคัญสำหรับสังคมไทยในยุคนี้
ผมเชื่อมั่นว่า ปุจฉาและวิสัชนาที่ลงลึกมากกว่านี้ มีอยู่อย่างครบถ้วนใน
"เรื่องจากปก" ฉบับที่ท่านกำลังพลิกอ่านต่อจากนี้ไป