สมหมาย ปัญญาธร อดีตนักศึกษาคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เพื่อนร่วมสมัยของ "บิ๊กนวย" หรืออำนวย ยศสุข อดีต รมช.คลัง อดีตเจ้าหน้าที่ประจำสถานทูตอเมริกันในประเทศไทย ที่ผันตัวเองมาเป็นนักวิชาการประจำแบงก์ชาติ ก่อนที่จะก้าวขึ้นเป็นผู้อำนวยการแบงก์ชาติ สาขาภาคเหนือในปัจจุบัน ซึ่งเจ้าตัวก็ไม่รู้ด้วยซ้ำว่า เป็น ผอ.ลำดับที่เท่าไรกันแน่

สมหมายถึงจะมีเลือดเนื้อเป็นคนกรุงเทพฯ แต่กำเนิด ทว่าก็ได้คลุกคลีตีโมงกับการทำงานในภาคเหนือจนแทบจะกลายเป็นลูกแม่ระมิงค์ไปแล้ว เพราะก่อนหน้าที่จะมาเป็น ผอ.ที่ลำปางนั้น เขาเคยผ่านงานการเป็นหัวหน้าฝ่ายวิชาการมาช่วงหนึ่ง

ความเข้าใจของพ่อค้าท้องถิ่นต่อแบงก์ชาตินั้น ยังไม่เป็นที่แจ่มชัดมากนัก หลายคนไม่รู้ว่าแบงก์ชาติสามารถเกื้อหนุนและช่วยเหลือการประกอบธุรกิจได้อย่างไร ส่วนใหญ่ไพล่ไปว่า เมื่อขอกู้เงินแบงก์พาณิชย์ไม่ได้เห็นมีเหลือก็แต่แบงก์ชาติเท่านั้นที่มีอิทธิพลพอจะช่วย "บีบ" กันได้

"เหนื่อยจริง ๆ กับงานทำความเข้าใจ" สมหมายรำพึงสั้น ๆ เบา ๆ กับ "ผู้จัดการ" แต่ปัญหานั้นยังไม่หนักอกเท่ากับปัญหาที่เขาบอกว่า กำลังเผชิญศึกหนักอยู่ในเวลานี้คือ การไม่ได้รับความร่วมมือในการตรวจสอบบัญชีของแบงก์พาณิชย์ต่าง ๆ ในภาคเหนือ บางสาขาส่งแค่เจ้าหน้าที่ระดับเสมียน ดีหน่อยก็สมุหบัญชีเป็นคนคอยชี้แจงข้อมูลเท่านั้น ส่วนตัวผู้จัดการไม่รู้ว่าหลบลี้หนีหน้าไปไหนกัน

"เขาไม่มองความสำคัญเรื่องนี้กันเลย ทั้ง ๆ ที่มันเกี่ยวพันกับความมั่นคงทางการเงินของสถาบันการเงินทั้งหลาย เป็นงานที่แบงก์ชาติต้องเข้าไปควบคุมอย่างใกล้ชิด" เขากล่าวก่อนจะแย้ความสำเร็จอีกด้านหนึ่งกลับมาว่า "แต่มันก็ดีทำให้เราแก้ลำด้วยการจี้ไชอย่างละเอียดถึงแม้ว่าสิ้นปีนี้จะตรวจสอบได้เพียง 60 กว่าสาขา ทว่าก็มีประสิทธิภาพพอสมควร"

สมหมายเป็นคนที่สนใจข้อมูลความเคลื่อนไหวของกลุ่มธุรกิจต่าง ๆ ในภาคเหนือเป็นอันมาก เวลาส่วนที่เหลือจากงานประจำเขาตระเวนไปจนทั่วภาค รับรู้ข้อมูลลึก ๆ ไว้หลายประเด็นจนเดี๋ยวนี้มีงานใหม่ให้ฝ่ายวิชาการสาขาภาคเหนือได้ทำ นั่นก็คือ การเก็บรวบรวมข้อมูลการประกอบธุรกิจของพ่อค้ารายต่าง ๆ ทั่วภาคเหนือ ซึ่งข้อมูลนี้จะช่วยตรวจสอบและประเมินทีท่าของพ่อค้าได้ทันการณ์

"มีหลายรายที่อาการน่าเป็นห่วงและไม่น่าไว้วางใจ" สมหมายสรุปสั้น ๆ ครั้น "ผู้จัดการ" ถามถึงแบล็คลิสต์เหล่านั้น เขาบอกว่า "ขอปิดเป็นความลับนะ แต่ยังไงมั่นใจได้ว่า แบงก์ชาติจะพยายามเข้าไปควบคุมอยู่ห่าง ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะวิกฤตรุนแรงใด ๆ ขึ้นมา"

คงเป็นบทสรุปที่ดีว่า สถานการณ์เศรษฐกิจทางภาคเหนือยังไม่ดี 100% เหมือนอย่างที่ใครบางคนคุยเอาไว้ !!

งานใหม่ของแบงก์ชาติภาคเหนือเช่นนี้ อาจช่วยทำให้ภาพพจน์ของแบงก์ชาติเป็นที่เข้าใจกันได้มากขึ้นว่า ถึงจะเป็น "มาเฟีย" แต่ก็เป็นมาเฟียเพื่อความมั่นคงของชาติเป็นสำคัญ และเป็นงานที่น่าให้ความสนใจติดตามไม่น้อย !!