ทีวีสตาร์วอร์


นิตยสารผู้จัดการ( พฤศจิกายน 2534)



กลับสู่หน้าหลัก

ศึกเคเบิลทีวีในช่วงเดือนที่ผ่านมาเริ่มดุเดือดเผ็ดมันเข้มงวดเข้ามาทุกที แต่ละค่ายวิ่งหาสมาชิกกันอย่างหนัด อัดแคมเปญรายการส่งเสริมการขายยกใหญ่ คนในวงการบอกว่าศึกครั้งนี้มิใช่สู้กันแต่เฉพาะเคเบิลทีวีในเมืองไทยเท่านั้น ยังมีแถมพ่วงเคเบิลทีวีสายตรงจากต่างประเทศระบบดาวเทียมเข้าร่วมชิงชัยด้วยอีกต่างหากไม่ว่าจะเป็นไอบีซีของค่ายชินวัตร ไทยสกายของคีรี สตาร์ทีวีของฮัทชิสัน หรือโทปาซของแปซิฟิค เหล่านี้คือที่มาของศึกชิงสมาชิกซึ่งตลาดใหญ่อยู่ที่กทม.นี่เอง

ในช่วงเดือนตุลาคมที่ผ่านมาซึ่งเป็นไตรมาสสุดท้ายของปีบรรดาธุรกิจต่างๆ เร่งทำตลาดเพื่อให้ยอดได้ถึงเป้าหมายที่กำหนดอย่างเต็มที่ การแข่งขันที่เกิดขึ้นตลอดทั้งปีตั้งแต่ไตรมาสแรกจนถึงไตรมาสที่ 3 เกมการตลาดเป็นไปในลักษณะของการรักษาส่วนแบ่งตลาดให้คงอยู่หรือเพิ่มอัตราส่วนตลาดเท่าที่ทำได้

ทว่าไตรมาสสุดท้ายของปีการเพิ่มยอดให้บรรลุเป้าหมายย่อมหมายถึงสัดส่วนครองตลาดที่เพิ่มขึ้น มูลค่าการตลาดจะเติบโตและขยายตัวเป็นเปอร์เซ็นต์ที่สูงกว่าไตรมาสอื่น ประกอบกับหน้าใหม่ๆ มักจะโดดเข้าสู่วงการเพื่อช่วงชิงตลาดในช่วงนี้ด้วยเหมือนกัน การแข่งขันของเกมการตลาดจึงดุเดือดและเข้าข้นในไตรมาสสุดท้าย

เคเบิลทีวีเป็นธุรกิจที่เกิดใหม่เมื่อประมาณ 2 ปีที่ผ่านมาแต่ก็ได้รับความสนใจจากคนกรุงอย่างมากมาย จะว่าไปแล้วในต่างจังหวัดเกิดธุรกิจเคเบิลตามสายมานานปีก่อนที่จะขยับเข้ากทม. และพัฒนาสู่ระบบไฮเทคโนโลยีเพิ่มมากขึ้นจนถึงขั้นส่งตรงจากดาวเทียม

ปัจจุบัน มีค่ายต่างๆ ที่ดำเนินธุรกิจเคเบิลทีวีอยู่หลายค่าย ผู้ริเริ่มก่อนย่อมได้เปรียบ อินเตอร์เนชั่นแนล บรอดคาสติ้ง เคเบิลทีวีหรือ ไอบีซี บริษัทในเครือของกลุ่มชินวัตรคอมพิวเตอร์จึงได้เริ่มเปิดฉากก่อนค่ายอื่นหลังได้รับสัมปทานจาก อ.ส.ม.ท. เมื่อ 2 ปีที่ผ่านมา ในขณะที่บริษัทสยามบรอดคาสติ้ง คอมมิวนิเคชั่นหรือไทยสกายของ "คีรี กาญจนพาสน์" เพิ่งได้รับสัมปทานและเริ่มแพร่ภาพได้เมื่อเดือนสิงหาคมนี่เอง

ไอบีซีได้เปรียบในการก้าวย่างล้ำหน้าไปได้หลายขุมกวาดสมาชิกได้ประมาณเกือบ 40,000 รายจากที่ตั้งเป้าไว้ 60,000 รายในช่วง 2 ปีแรก ไทยสกายเพิ่งจะเริ่มต้นลงมือชิงตลาดเมื่อ 5 เดือนที่ผ่านมาจากเป้าสมาชิกในปีแรกประมาณ 10,000 ราย

"ขนาดของตลาดเคเบิลทีวีในช่วง 2 ปีแรกมันใหญ่มากเกือบ 100,000 ราย และอีก 5 ปีข้างหน้าจะเพิ่มเป็น 400,000 ราย" นิวัตร บุญทรง ผู้จัดการใหญ่ของค่ายไอบีซีเล่าให้ฟังถึงขนาดตลาดสมาชิกเคเบิลทีวี

การที่ไอบีซีไม่เคยมีประสบการณ์ในการทำธุรกิจนี้มาก่อนในช่วงปีแรกไม่มีคู่แข่ง การดำเนินงานของค่ายไอบีซีจึงเป็นไปอย่างเรียบง่าย รายงานไม่มีอะไรโดดเด่นเทียบเคียงได้ในต่างประเทศ

แต่เมื่อเกิดไทยสกายเป็นคู่แข่งขัน ความมันในอารมณ์ของคนทำการค้าจึงเกิดขึ้น เกมการตลาดเพื่อใช้ต่อกรกับคู่ค้าหน้าใหม่จึงค่อยๆ เฟยโฉมให้เห็นทีละน้อย

ไอบีซีเริ่มที่รายการ ซึ่งเป็นจุดอ่อนโดยการดึงบริษัทยูไนเต็ด อินเตอร์เนชั่นแนล โฮลดิ้ง จากสหรัฐฯ ซึ่งมีประสบการณ์ในการทำธุรกิจผลิตและบริหารเคเบิลทีวีมาร่วมลงทุนและปรับปรุงรายการ จากเดิมที่อาศัย เพ็ญโสม ดามาพงศ์ ญาติของ ทักษิณ ชินวัตร

ด้านการตลาด ทั้งไอบีซีและไทยสกายเริ่มช่วงชิงสมาชิกด้วยรายการลด แลก แจกและแถม ไทยสกายวางเกมบริหารให้ผู้ที่จะสมัครเป็นสมาชิกประจำได้ดูรายการฟรีโดยไม่คิดค่าบริการรายเดือน 1,000 บาทจนถึงสิ้นปี สมาชิกจะเสียเพียงค่าติดตั้งอุปกรณ์รับสัญญาณจำนวน 3,000 บาทและค่ามัดจำอุปกรณ์ 3,000 บาท พร้อมติดตามด้วยโปรแกรมบัตรสมาชิกไทยสกายคลับสำหรับการใช้จ่ายและท่องเที่ยวแบบมีส่วนลด

ส่วนไอบีซี ยอมลดค่าสมัครเป็นสมาชิกจากที่เคยเก็บ 5,500 บาทเหลือประมาณ 2,500 บาทแถมสมาชิกหนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวันฟรี 1 ปี ซึ่งเป็นแคมเปญที่มีกำหนดระยะเวลาสั้นๆ และหากเสียค่าสมาชิกตลอดทั้งปีจะมีส่วนลดพิเศษลงจากเดิมอีก 10% ของราคาปกติ (ไม่คิดค่าบริการรายเดือนๆ ละ 600 บาท)

จากรายการส่งเสริมการขายของทั้ง 2 ค่ายนี้นับว่าได้รับความสนใจอย่างงดงามและปลุกเร้าตลาดได้เป็นอย่างดี ขณะเดียวกันแต่ละค่ายต่างโปรโมตให้กันและกันว่าหากเป็นสมาชิกของตนจะสามารถรับสัญญาณของอีกค่ายได้ทั้งนี้เพราะทั้ง 2 ค่ายได้ใช้คลื่นความถี่วิทยุส่งสัญญาณในความถี่เดียวกัน คือ 2,600 เมกะเฮิรตช์ ทั้งไอบีซีแลไทยสกายต่างรู้ดีว่าเกิดอะไรขึ้น

กล่าวกันว่า ในช่วงนี้การหาสมาชิกของไอบีซีมักจะพ่วงท้ายโปรโมตไทยสกายควบคู่ไปด้วยคือ พนักงานของไอบีซีจะใช้กลไกวิธีดึงดูดความสนใจในช่วงการตัดสินใจของผู้บริโภคว่า หากสมัครเป็นสมาชิกของไอบีซีจะสามารถรับช่องสัญญาณของไทยสกายได้อีกด้วยโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่ม

ทว่าการเงียบเฉยไม่ตอบโต้ของไทยสกายนั้นถือเป็นกลยุทธ์หนึ่งในการเผยแพร่รายการที่คู่แข่งประชาสัมพันธ์ให้เองโดยไม่รู้ตัว "แต่สิ่งนี้ก็เป็นดาบ 2 คมในทางหนึ่งจะทำให้สมาชิกตัดสินใจได้งานขึ้นต่อการเป็นสมาชิกค่ายใดค่ายหนึ่งเมื่อเกิดการเปรียบเทียบรายการที่ปรากฏ แต่ในอีกทางหนึ่งก็เป็นการเสี่ยงหากรายการของไทยสกายไม่มีคุณภาพ" นักการตลาดชื่อดังรายหนึ่งวิเคราะห์กลยุทธ์การปล่อยให้ไอบีซีรบกวนคลื่นสัญญาณของค่ายไทยสกาย

การแข่งขันธุรกิจเคเบิลทีวีนอกเหนือจากรายการส่งเสริมการขายก็คือรายการที่นำมาฉาย ไอบีซีเน้นจุดขายไปที่การเสนอข่าวความเคลื่อนไหวของโลกที่ซื้อจากสำนักข่าวซีเอ็นเอ็น และรายการบันเทิงที่ฉายพร้อมในทีวีอเมริกา ในขณะที่ไทยสกายเน้นข่าวที่ซื้อจากสำนักข่าวบีบีซีและรายการบันเทิงจากทุกมุมโลกที่หาดูได้ยากจากโปรแกรมทีวีในเมืองไทย

กลุ่มเป้าหมายของไอบีซีจริงๆ แล้วอยู่ที่ฝรั่งที่เข้ามาอยู่ในเมืองไทยและคนไทยที่เคยอยู่ที่อเมริกา ลักษณะของรายการส่วนใหญ่จึงลอกมาทั้งดุ้นจากสหรัฐฯ ขณะที่ไทยสกายเน้นกลุ่มเป้าหมายระดับครอบครัวเข้าทำนองเด็กดูได้ ผู้ใหญ่ดูดี รายการจึงมีหลายรสหลายชาติจากทั่วโลก

อย่างงไรก็ตาม คนในวงการให้ความเห็นว่าการแข่งขันในธุรกิจเคเบิลทีวีมิใช่เป็นการแข่งขันเพียงแค่ 2 ค่ายที่กล่าวถึงเท่านั้น ทว่ายังมีธุรกิจเคเบิลทีวีจากระบบดาวเทียมที่ส่งตรงจากต่างประเทศถึง 2 รายด้วยกันที่เข้ามาสร้างฐานหวังครอบคลุมอาณาเขตในเมืองไทยหาสมาชิกระดับสูง ซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายเดียวกันกับสมาชิกของไอบีซีและไทยสกาย

รายแรกที่เริ่มดำเนินอย่างจริงจังคือ สตาร์ทีวีของบริษัทฮัทวิชั่น ฮ่องกงซึ่งเป็นเครือข่ายของฮัทชิสัน วัมเปาแห่งฮ่องกง ฮัทชิสันเข้ามาอยู่ในเมืองไทยแล้วโดยขอติดตั้งสถานีส่งสำรองภาคพื้นดินที่เชียงใหม่ เพื่อรับสัญญาณจากดาวเทียมเอเชียแซทในกรณีที่สถานีส่งหลักที่ฮ่องกงเกิดเหตุขัดข้อง ฮัทชิสันสามารถส่งสัญญาณภาพครอบคลุมได้ในภูมิภาคเอเชียได้ 7 ประเทศคือ ฮ่องกง ไต้หวัน ไทย เกาหลีใต้ อินโดนิเซีย สิงคโปร์และอินเดีย และมีรัศมีทำการครอบคลุมไกลถึง 40 ประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิคนี้

แต่ข้อจำกัดของผู้เป็นสมาชิกสตาร์ทีวีจะต้องลงทุนซื้ออุปกรณ์จานรับสัญญาณดาวเทียมของสตาร์ทีวีเฉพาะ ซึ่งในไทยบริษัทสามารถเทเลคอมฯ เป็นผู้ผลิตให้ในราคาชุดละ 30,000 บาท ทั้งนี้ต้องอยู่ในกลุ่มที่ได้รับอนุญาตจากรัฐบาลคือมีตำแหน่งเป็นกรรมการผู้จัดการบริษัทหรือข้าราชการตั้งแต่ซี 5 ขึ้นไป

สตาร์ทีวีเริ่มโปรโมตอย่างจริงจังโดยการใช้บริษัทเจ วอลเตอร์ทอมสันป์ (เจดับบลิวที) ซึ่งเป็นบริษัทโฆษณาทำการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและทำประชาสัมพันธ์ความเคลื่อนไหวของสตาร์ทีวีอย่างต่อเนื่อง

จุดขายของสตาร์ทีวีก็เหมือนกับจุดขายของไอบีซีหรือไทยสกายคือ นำรายการของค่ายดังๆ เข้ามาเป็นจุดเร้าในการตัดสินใจ เช่น เอทีวีเอาใจช่องภาษาจีน เอ็มทีวีสำหรับคอเพลง ส่วนรายการข่าวได้ร่วมกับบีบีซีอีกด้วย ซึ่งทางสตาร์ทีวีคาดว่าตนเองจะสามารถหาสมาชิกได้ประมาณ 13 ล้านคนครอบคลุมพื้นที่ 40 ประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิคทั้งหมด

ขณะเดียวกัน โทปาซธุรกิจเคเบิลทีวีของแปซิฟิค คอมมิวนิเคชั่นในออสเตรียก็ได้เริ่มงานในช่วงการประชุมเวิลด์แบงค์ แล้วหลังจากที่มีอุปสรรคความไม่พร้อมของอุปกรณ์การสื่อสารนามานหลายเดือน ขณะนี้ได้หาสมาชิกด้วยการให้บริษัท สามารถเทเลคอมฯ เป็นผู้ทำตลาดให้

กล่าวคือ ถ้าสามารถเทเลคอมฯ ไปติดตั้งจานรับดาวเทียมที่ใด สามารถเทเลคอมฯ ก็จะเป็นผู้ขายสมาชิกให้กับไทปาซด้วย ซึ่งวิธีการเช่นนี้แปซิฟิคฯ จะประหยัดต้นทุนการตลาดของตนเองลงไปได้ขณะเดียวกันก็ได้สมาชิกที่แน่นอนตามเป้าหมายโดยไม่ต้องดิ้นรนอีกด้วย

แม้ว่าข้อจำกัดของธุรกิจเคเบิลระบบดาวเทียมมีมากต้องใช้งบลงทุนสูงกว่าเคเบิลทีวีระบบไมโครเวฟคือ ต้องมีจานรับสัญญาณดาวเทียม ในขณะที่การลงทุนเป็นสมาชิกของเคเบิลทีวีไมโครเวฟเสียค่าใช้จ่ายต่ำกว่าถึง 10 เท่า



กลับสู่หน้าหลัก

Creative Commons License
ผลงานนี้ ใช้สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย



(cc) 2008 ASTVmanager Co., Ltd. Some Rights Reserved.