"ศิลปินที่แสงอรุณ"


นิตยสารผู้จัดการ( กุมภาพันธ์ 2535)



กลับสู่หน้าหลัก

แรงตั้งใจจริงสนับสนุนคนทำงานศิลปะ-การละครด้วยการสร้างหอประชุมเพื่อเป็นเวทีเสนอผลงานดีมีคุณภาพต่อคนดูของศูนย์ศิลปะวัฒนธรรมแสงอรุณ เป็นจริงขึ้นแล้วด้วยความพยายามมานานกว่า 5 ปี

ศูนย์ศิลปะวัฒนธรรมแสงอรุณเกิดจากผู้บริหารของบริษัท แปลน อาคิเต็คเห็นว่ามีคนจำนวนมากที่ต้องการทำงานศิลปะ แต่บางครั้งได้แต่อยู่ในความคิดไม่มีโอกาสลงมือทำหรือบางครั้งติดปัญหาเรื่องไม่มีสถานที่หรือเวทีละคร บริษัทแปลนฯ จึงต้องการส่งเสริมให้คนด้อยโอกาสและคนที่ไม่มีชื่อเสียงแต่ว่ามีความตั้งใจทำงานให้ได้มีโอกาสในการแสดงออก

หอประชุมแห่งนี้มีขนาดเล็กเพียง 14 คูณ 19 ตารางเมตร มีเนื้อที่จุคนดูได้สูงสุดเพียง 250 คนเท่านั้น แต่เมื่อเปรียบเทียบกับอดีตที่การจัดกิจกรรมของศูนย์ฯ ต้องใช้ห้องโล่งไร้เครื่องปรับอากาศบนชั้น 5 ของบริษัท แปลนฯ เป็นที่เสวนาระหว่างคนทำงานศิลปะ และด้านการแสดงก็จัดได้เพียงการแสดงดนตรีประเภทโฟล์กซองเท่านั้น การเกิดหอประชุมแห่งนี้ถือว่าช่วยให้การจัดกิจกรรมของศูนย์ฯ มีขอบเขตได้กว้างขวางขึ้นโดยเฉพาะละครเวที

ถึงแม้ว่ากลุ่มละครที่จะลงโรงแห่งนี้ได้ต้องเป็นโปรดักชั่นขนาดเล็กเพราะเงื่อนไขเรื่องสถานที่ มิเช่นนั้นแล้วจะขาดทุนสูงก็ตาม แต่สำหรับในภาวะที่บ้านเราขาดแคลนเวทีละครอย่างหนัก การเกิดสถานที่เพิ่มขึ้นหนึ่งแห่งก็ถือได้ว่าเป็นนิมิตหมายดีสำหรับคนทำละคร

"งานศิลปะมิใช่งานการกุศลที่คนจะเห็นค่อนข้างชัดว่าเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น เพราะฉะนั้นคนที่จะเห็นคุณค่าของศิลปะ เห็นว่าเป็นความจำเป็นของสังคมยังมีไม่มากนัก เราจึงต้องพยายามดิ้นรนช่วยตัวเอง" รัศมี เผ่าเหลือทอง บอกเล่าถึงความทุลักทุเลของเหล่าศิลปินละครเวทีกับ "ผู้จัดการ"

การทำละครเวทีต่างกับการทำละครโทรทัศน์และภาพยนตร์ในเรื่องของค่าใช้จ่าย เพราะละครเวทีเป็นการเล่นสด ๆ ไม่มีการบันทึกเทปหรือบันทึกลงแผ่นฟิลม์ ซึ่งสามารถนำกลับมาฉายใหม่ได้ทุกครั้งที่ต้องการ โดยไม่ต้องสิ้นเปลืองเงินลงทุนใหม่เฉกเช่นละครเวทีต้องประสบ ซึ่งบางครั้งการนำละครเวทีเรื่องเก่ามาเล่นซ้ำใหม่ค่าใช้จ่ายอาจจะสูงกว่าเดิมตามสภาวะค่าครองชีพที่แปรเปลี่ยน

"การทำละครต้องใช้ค่าใช้จ่ายสูงไม่เฉพาะเมืองไทย เมืองนอกก็เป็น อย่างเช่น เยอรมนีถ้าไม่ได้เงินสนับสนุนจากรัฐ หรือ จากเมือง จากชุมชน หรือเทศบาล ต้องเจ๊งแน่ ๆ เลย หรือแม้แต่ในอังกฤษ อเมริกา ฝรั่งเศส ก็มีปัญหา เพราะละครเป็นงานใช้ได้ครั้งเดียว ถ้านำกลับมาเล่นใหม่ก็ต้องเริ่มต้นทุกอย่างใหม่หมด" รัศมีกล่าว

ก่อนหน้าที่หอประชุมจะเสร็จคนทำงานของศูนย์ฯ มีเพียง 5 คน เท่านั้น คือ ผู้อำนวยการผู้จัดการ ประชาสัมพันธ์ และธุรการ 2 คน แต่ในขณะนี้จำเป็นต้องเพิ่มช่างเทคนิคสำหรับหอประชุมอีก 2 คน ส่วนเรื่องเงินเดือนของคนทำงานศูนย์ฯ ได้มาจากเงินปันผลของผู้ถือหุ้นในบริษัทแปลนฯ

ถือได้ว่าฯ ศูนย์ศิลปะวัฒนธรรมแสงอรุณเกิดจากความจริงใจของผู้บริหารอย่างแท้จริงที่ไม่ได้หวังผลทางด้านธุรกิจและการประชาสัมพันธ์ใด ๆ

อย่างไรก็ดีการไม่หวังกำไร ก็มิใช่ว่าทางศูนย์ฯ จะเพิกเฉยการหารายได้เข้ามาจุนเจือรายจ่ายเสียทีเดียว

รายได้ทางหนึ่งที่ทางศูนย์คิดว่าจะเป็นไปได้คือการเปิดให้เช่าสถานที่ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นต้องพิจารณารายละเอียดเนื้อหาของการแสดงว่าไม่ผิดหลักการของศูนย์ฯ

"คือไม่จำเป็นต้องเป็นงานที่เราชื่นชอบเสมอไป แต่ต้องเป็นงานที่รับผิดชอบต่อคนดูไม่ใช่หวังเอาสตางค์อย่างเดียว เราอยากเห็นการสร้างงานที่มีคุณภาพดีเกิดขึ้น คนทำอาจจะอยู่ในขั้นเริ่มต้น ประสบการณ์ไม่มาก แต่ว่ามีความตั้งใจดีอย่างนี้เราสนับสนุน" รัศมีเล่า วิธีคิดพิจารณาคัดเลือกการเช่าศูนย์ฯ ซึ่งจะมีเฉพาะเงินจ่าย ค่าเช่าเท่านั้นไม่พอ

รายได้อีกทางคือการจัดแสดง ซึ่งทางศูนย์ฯ วางแนวแก้ปัญหาข้อจำกัดเรื่องคนดูคือต้องเพิ่มจำนวนรอบการแสดงให้มากขึ้น เพื่อให้มีเงินเหลือหักค่าใช้จ่ายแล้วอย่าง เช่น ปลายเดือนกุมภาพันธ์จัดงานอ่านบทกวี ปรัชญาชีวิต ของคาลิล ยิบราน ซ้ำเป็นครั้งที่สาม โดยจะจัดประมาณ 10-15 รอบ

"ในฐานะที่เราเป็นผู้บริหาร เรารู้สึกว่าบางรายการที่มีเงินเข้ามาช่วยผ่อนคลายค่าใช้จ่ายได้บ้าง เช่นปีหนึ่งแทนที่บริษัทจะเสีย 1 ล้าน ก็เสียสัก 5 แสน เราก็จะรู้สึกว่าไม่ทำตัวเป็นภาระมาก" รัศมีกล่าวกับ "ผู้จัดการ"

ส่วนในเรื่องการแสดงนิทรรศการทางด้านศิลปะ ทางศูนย์ฯ ก็มิได้ละเลยแต่ติดปัญหาเรื่องหาสถานที่ที่เหมาะสมเพราะหากจะใช้หอประชุมก็จะเป็นการใช้เนื้อที่ไม่ถูกับวัตถุประสงค์

การเกิดหอประชุมของศูนย์ศิลปะวัฒนธรรมแสงอรุณ จึงเสมือนเป็นสถานที่ทดแทนหอศิลปพีระศรีที่ถูกปิดเงียบมาเกือบ 2 ปี แล้ว ถือได้ว่าเป็นการช่วยให้คนทำงานศิลปะมีทางระบายผลงานออกสู่สาธารณะได้เช่นเดิม



กลับสู่หน้าหลัก

Creative Commons License
ผลงานนี้ ใช้สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย



(cc) 2008 ASTVmanager Co., Ltd. Some Rights Reserved.