เล่นหุ้นรอบดึก

เล่นหุ้นรอบดึก

โดย ภก.ดร. ชุมพล ธีรลดานนท์
นิตยสารผู้จัดการ( พฤศจิกายน 2549)

กลับสู่หน้าหลัก

ประชากรสูงอายุของญี่ปุ่น ซึ่งนิยามถึงบุคคลที่มีอายุมากกว่า 65 ปีนั้น ได้เพิ่มขึ้นอย่างมีพลวัตและต่อเนื่องมานานนับสิบปี จากผลการสำรวจสำมะโนประชากรญี่ปุ่นครั้งล่าสุดในปี 2005 พบว่ามีประชากรสูงอายุอยู่ประมาณ 25 ล้านคน นั่นหมายถึงในคนญี่ปุ่นทุกๆ 5 คน จะมีผู้สูงอายุอยู่ 1 คน ด้วยสัดส่วนจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก ก่อให้เกิดตลาดที่มีกำลังซื้อสูงขนาดใหญ่แห่งใหม่ ที่นำมาซึ่งรูปแบบธุรกิจ, สินค้าและบริการใหม่ๆ เช่น ธุรกิจประกันชีวิต ที่ขยายเวลาครอบคลุมจนถึงอายุ 80-90 ปี โทรศัพท์มือถือสำหรับผู้สูงอายุ, คอมเพล็กซ์คนชรา และยังกว้างไปถึงสหสาขาวิชาทางการแพทย์สำหรับผู้สูงอายุ ที่พัฒนาขึ้นในหลายสถาบันชั้นนำทั่วญี่ปุ่น เพื่อรองรับและเพิ่มมาตรฐานคุณภาพชีวิตของลูกค้ากลุ่มใหม่นี้อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน

นอกจากนี้กลุ่มประชากรสูงอายุยังสร้างกระแสใหม่ๆ ขึ้นในสังคมญี่ปุ่น ยกตัวอย่าง ครั้งหนึ่งอินเทอร์เน็ตเคยเป็นสิ่งที่ซับซ้อนและน่ากลัวสำหรับคนรุ่นเก่าแต่ปัจจุบันโรงเรียนสอนการใช้คอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตที่มีคอร์สสำหรับผู้สูงอายุกำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ปรากฏการณ์หนึ่งที่กำลังได้รับความนิยมโดยเฉพาะในหมู่อดีต salaryman ที่เกษียณอายุแล้วก็คือการเล่นหุ้นผ่านอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงอยู่กับบ้าน

ข้อมูลจาก broker ระบุยอดจำนวนบัญชีลูกค้าใหม่ส่วนใหญ่ได้มาจากกลุ่มลูกค้าสูงอายุ ซึ่งมีแนวโน้มที่เริ่มสูงขึ้นตั้งแต่ปี 2000 เป็นต้นมา เวลาและโอกาสที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวหลังจากเกษียณอายุกอปรกับเงินบำเหน็จบำนาญที่ได้เป็นรางวัลตอบแทนความเหนื่อยยากจากการทำงานสร้างฐานะตนเองและสร้างชาติที่ยาวนานกว่า 30-40 ปี อีกทั้งเงินอุดหนุนจากสวัสดิการของรัฐบาลนั้น ส่วนหนึ่งนำมาเป็นต้นทุนสำหรับการเล่นหุ้น

นักลงทุนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะมีประสบการณ์วัยทำงานในภาคธุรกิจที่สั่งสมมานาน และเครือข่ายเพื่อนฝูงวัยใกล้เคียงที่สามารถปรึกษาแลกเปลี่ยนข้อมูลซึ่งกันและกัน โดยผ่านโปรแกรมแชทบนหน้าจอเดียวกันกับข้อมูลการซื้อขายหุ้น ช่วยเพิ่มบรรยากาศการลงทุนที่บ้านให้ดำเนินไปอย่างไม่โดดเดี่ยว ยิ่งไปกว่านั้นผลการดำเนินนโยบายเศรษฐกิจของรัฐบาล Junichiro Koizumi ที่ผลักดันเศรษฐกิจของญี่ปุ่นให้เติบโตอย่างต่อเนื่องเพิ่มเสถียรภาพและความมั่นใจให้กับการลงทุนในตลาดหลักทรัพย์หลายแห่งในญี่ปุ่น มีส่วนสนับสนุนให้นักลงทุนที่เกษียณอายุเหล่านั้น นิยมนำเงินไปลงทุนในตลาดหุ้นมากกว่าฝากเก็บไว้ในธนาคารของญี่ปุ่นซึ่งให้ดอกเบี้ยต่ำมาก ถึงแม้ว่าปัจจุบันดอกเบี้ยบัญชีออมทรัพย์จะเพิ่มขึ้นจากเดิม 100 เท่ามาอยู่ที่ 0.1% แล้วก็ตาม

การเพิ่มจำนวนนักลงทุนและเม็ดเงินลงทุนเข้ามาในตลาดหุ้นทั่วญี่ปุ่น แสดงให้เห็นถึงศักยภาพของประชากรสูงอายุในสังคมญี่ปุ่นที่ไม่อาจมองข้ามไปได้ จาก ปรากฏการณ์ดังกล่าวได้สะท้อนภาพย้อนกลับไปถึงคนในวัยทำงาน ที่อยากเล่นหุ้นแต่โอกาสไม่อำนวย ซึ่งมีสภาพไม่ต่างกับกลุ่มนักลงทุนวัยเกษียณอายุเมื่อครั้งอดีต ดังนั้นภาพสะท้อนนี้เองที่ได้จุดประกายแนวคิดการเปิดตลาดซื้อขายหุ้นนอกเวลาปกติตั้งแต่ 19.30-23.00 น. โดยมุ่งเป้าหมายไปที่กลุ่มประชากรวัยทำงานอายุ 25-60 ปี

การรวมตัวกันเปิดบริการซื้อขายหลักทรัพย์ในช่วงหัวค่ำจนถึงดึกในอัตราค่าธรรมเนียมเท่าเดิม โดยทำการซื้อขายผ่านอินเทอร์เน็ตในเว็บไซต์ที่เป็นตัวกลางการซื้อขายหุ้นใหญ่ๆ อย่างเช่น Soft Bank Investment Securities, Rakuten, E-trade, Kabu.comPTS เมื่อกลางเดือนกันยายนที่ผ่านมา ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี ซึ่งการเพิ่มช่วงเวลาดังกล่าว มีรูปแบบและวิธีการไม่ต่างจากการซื้อขายในช่วงเวลาปกติ เท่าที่ผ่านมามีปริมาณซื้อขายหนาแน่นในช่วงดึกก่อนปิดตลาด ซึ่งบ่งชี้จำนวนและกลุ่มลูกค้าที่เข้ามาเล่นหุ้น ส่วนมากจะเป็นกลุ่มวัยทำงานที่ใช้เวลาหลังทำงานหารายได้พิเศษ

โดยปกติพนักงานบริษัทหรือข้าราชการของญี่ปุ่น จะไม่ได้รับอนุญาตให้ทำงานนอกเวลา ดังนั้นการหารายได้พิเศษจากการเล่นหุ้นจึงเป็นทางออกที่จูงใจและไม่ผิดกฎระเบียบของที่ทำงาน อีกทั้งไม่ส่งผลกระทบต่อรายได้รวมต่อปี ที่จะนำไปคิดภาษีอีกด้วย รายได้จากการเล่นหุ้นและเงินปันผลจะถูกหักภาษีเพียง 10% ซึ่งต่ำกว่าภาษีรายได้บุคคลธรรมดาโดยทั่วไปและยังเทียบไม่ได้กับดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารทุกประเภทอย่างมีนัยสำคัญ

นอกเหนือจากนั้นการเปิดบัญชีเล่นหุ้นรอบดึกยังกระตุ้นให้คนหนุ่มสาวกลับบ้านเร็วขึ้น แทนที่จะใช้เวลาไปดื่มกินเที่ยวเตร่เหมือนแต่ก่อน ซึ่งอาจจะเป็นการช่วยสานความสัมพันธ์อันดีภายในครอบครัวโดยทางอ้อมได้อีกทางหนึ่ง สำหรับนักเล่นหุ้นมือใหม่ทางเว็บไซต์มีบทความวิเคราะห์หุ้นรายตัวอัพเดตทุกช่วงเวลา เป็นบริการฟรีหรือสำหรับคนที่ต้องการคำบรึกษาอาจต่อโทรศัพท์สายตรงเข้าไปสอบถามซึ่งจะเสียค่าบริการต่างหาก

ช่วงเวลาทำการซื้อขายหุ้นรอบดึกผ่านอินเทอร์เน็ตในญี่ปุ่น ยังเป็นช่วงที่สอดคล้องกับกระบวนการโลกาภิวัตน์ที่เอื้อประโยชน์โดยเฉพาะการเล่นหุ้นที่สามารถเชื่อมโยงกับการเปิดตลาดหุ้นนิวยอร์กในช่วงเช้าได้ โดยตรงสำหรับคนที่มี iPod VDO สามารถดาวน์โหลด contents จากเว็บไซต์ที่ให้บริการซื้อ-ขาย-วิเคราะห์หุ้นแล้ว drag&drop ลง iTune จากนั้นต่อเข้ากับ iPod VDO แล้วพกพาข้อมูลออกไปดูความเคลื่อนไหวตลาดหุ้นในขณะขึ้นรถไฟกลับบ้านได้

เช่นเดียวกับการใช้อินเทอร์เน็ตซื้อขายหุ้น ระบบ 3G บนโทรศัพท์มือถือก็สามารถทำได้ทุกที่เช่นกันแม้ในขณะอยู่ในรถไฟใต้ดิน การเล่นหุ้นรอบดึกนั้นใช่ว่านักลงทุนจะเป็นฝ่ายได้ประโยชน์อยู่เพียงฝ่ายเดียว ในด้านของตลาดหลักทรัพย์นั้นการเพิ่มช่วงเวลาเปิดตลาดในรอบค่ำถึงดึกถือเป็นการกระตุ้นการระดมเงินทุนรูปแบบใหม่เข้าสู่ระบบ เมื่อจำนวนลูกค้ารายใหม่เพิ่มขึ้น สภาพคล่องและปริมาณการซื้อขายก็เพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัวส่งผลดีต่อภาวะตลาดหุ้นและมีส่วนช่วยเพิ่มเสถียรภาพของตลาดหลักทรัพย์ญี่ปุ่นในภาพรวม

ยุทธศาสตร์การเล่นหุ้นรอบดึกที่เปิดขึ้นมาใหม่นี้ ถือเป็นอีกเฟืองจักรที่จะช่วยขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจญี่ปุ่นให้หมุนไปข้างหน้า ซึ่งแม้ว่าจะยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นแต่ตัวอย่างแนวคิดกระตุ้นการระดมทุนที่ประสบความสำเร็จในญี่ปุ่น อาจกลายเป็นต้นแบบให้กับตลาดหลักทรัพย์ประเทศอื่นๆ หันมาปรับเวลาให้ตรงกันและเปิดเล่นหุ้นรอบดึกในอนาคต

กลับสู่หน้าหลัก

ผลงานนี้ ใช้สัญญาอนุญาตของครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 3.0 ประเทศไทย