"สิ่งที่ข้าพเจ้าต้องการในโรงเรียนมหาดเล็กหลวงนั้นมิใช่ว่าเพียงจะให้สร้างเด็กตัวอย่างให้มีมาตรฐานอันเดียวกันทั้งหมด คือ ให้เป็นเด็กมัธยมอันรุ่งโรจน์ แต่ละคนมีคะแนนนับเป็นพัน ๆ เช่นนั้นหามิได้ ข้าพเจ้าต้องการจะให้สร้างคนหนุ่มอันมีความสามารถ คนหนุ่มผู้ซึ่งมีกำลังกายและใจใสสะอาด และเป็นผู้ซึ่งเต็มใจคอยจะทำการหนักอันอนาคตจะพึงนำมาให้ไม่ว่าชนิดใด ข้าพเจ้าไม่ต้องการให้คนหนุ่มเป็นเสมือนอนุสาวรีย์แห่งการเล่าเรียน และได้ผ่านการสอบไล่ทั้งหมดของท่านด้วยเกียรตินิยมอย่างสูง ข้าพเจ้าไม่ต้องการให้เป็นประหนึ่งตำราเรียนที่เดินได้

สิ่งที่ข้าพเจ้าต้องการ คือ ชายหนุ่มอันมีลักษณะผึ่งผาย ซื่อตรง มีความสัตย์ มีนิสัยและความคิดบริสุทธิ์สะอาด และข้าพเจ้าจะไม่เศร้าโศกเสียใจเลยในเมื่อท่านบอกแก่ข้าพเจ้าว่า คนนั้นคนนี้เขียนหนังสือด้วยความลำบากยากยิ่ง ทำเลยเศษส่วนไม่ได้ หรือไม่รู้เรขาคณิตเอาเสียเลย ถ้าข้าพเจ้ารู้แต่เพียงว่า เขาได้เรียนในโรงเรียนของข้าพเจ้าและรู้พอที่จะเปรียบเทียบได้ว่า ลักษณะของลูกผู้ชายกับลักษณะของสตรีเพศผิดกันอย่างไร ก็พอใจ

ข้าพเจ้าไม่ต้องการได้ยินคนฉลาดบ่นว่า "ปัญญาท่วมหัว เอาตัวไม่รอด" ที่โรงเรียนมหาดเล็กหลวง ข้าพเจ้าต้องการจะให้การศึกษามีความหมายว่า แปลงเด็กให้เป็นคนหนุ่มอันผึ่งผายและเป็นพลเมืองดี และมิให้น้ำหนักของหลักสูตรและแบบระเบียบบดขยี้บุคลิกลักษณะของเขา และข้าพเจ้าต้องการให้การศึกษาเป็นสิ่งเพลิดเพลินสำหรับเด็ก เพื่อว่าในภายหน้าเขาเหล่านั้นจะได้หวนรำลึกถึงชีวิตที่ได้ผ่านมาเมื่ออยู่ในโรงเรียนว่าเป็นสิ่งสนุก ข้าพเจ้าไม่ต้องการให้เอาโรงเรียนของข้าพเจ้าไปเปรียบเทียบกับโรงเรียนอื่น ๆ ซึ่งมีจุดประสงค์ต่างกัน ถ้าข้าพเจ้าต้องการแต่เพียงโรงเรียนประเภทธรรมดาแล้วข้าพเจ้าก็คงจะสร้างโรงเรียนเช้ามาเย็นกลับ หาใช่โรงเรียนกินนอนไม่

ข้อความทั้งสิ้นนี้อาจสอดคล้องต้องกันกับแผนการศึกษาของท่านหรือจะไม่พ้องต้องกันก็ได้ ถ้าแม้พ้องกันแล้ว ข้าพเจ้าก็ยินดี แต่ถ้าหากมิได้เป็นเช่นนั้นก็ขอให้ข้าพเจ้าได้ทดลองความคิดของข้าพเจ้าโดยยุติธรรม อย่าได้พยายามจูงครูของข้าพเจ้า ให้ไปในแนวทางของท่านเลย จงให้เขาไปตามแนวทางของข้าพเจ้าเถิด เพราะว่าเขาเหล่านั้น "วิ่ง" อยู่ในการ "กรีฑา" ของข้าพเจ้า ซึ่งข้าพเจ้าเป็นผู้ให้ "ถ้วย"…"