การสอบสวนการหมกบัญชีตบตามหาชน ทำขาดทุนให้ เป็นกำไรมากหลายพันล้าน กรณีของบริษัท
Enron ที่มีการสอบ สวนใหญ่บริษัทผู้ตรวจสอบบัญชีคือ บริษัทอาร์เธอร์ แอนเดอร์
เซ่น (Arthur Anderson) ได้ดึง ให้มีการรับสารภาพเพิ่ม และเปิดโปงกลเม็ดปิดบัญชีหลอกมหาชนของอีกบริษัท
ผู้ให้บริการ ทางไกลอันดับ 2 ของสหรัฐอเมริกาคือ เวิลด์คอม (WorldCom)
ในวันที่ 25 มิถุนายน ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่เวิลด์คอมขอ ล้มละลาย ได้มีการเปิดโปงระบบบัญชีที่ไม่ซื่อของบริษัทเวิลด์
คอม ทำให้บริษัทสะดุดที่จะกู้ยืมเงินอีก 5 พันล้าน และอาจบีบ ให้บริษัทต้องขอล้มละลาย
เพราะในปัจจุบันบริษัทมีหนี้สินถึง 30 พันล้านที่ต้องจ่ายดอกเบี้ยเป็นประจำ
ผู้ตรวจสอบบัญชีเปิดโปงว่า บริษัทซึ่งปีนี้เปลี่ยนผู้ตรวจ สอบบัญชีไปแล้ว
ลงบันทึกค่าใช้จ่ายด้านการดำเนินงาน เช่น การบำรุงรักษาเครือข่ายโทรคมนาคมประจำงวดปกติ
หรือค่า ธรรมเนียมรายประจำที่ต้องจ่ายเงินบริษัทอื่นในการใช้เครือข่าย ร่วมกัน
กลับถูกยักย้ายไปเป็นเงินลงทุน ทำให้สามารถซ่อน ค่าใช้จ่ายถึง 3.8 พันล้านดอลลาร์
ปั่นยอดเงินสดหมุนเวียนและ มีผลกำไรสวยงาม โดยบริษัทมีรายได้ปีละเกือบ 4
พันล้าน ดอลลาร์
บัญชีสำรองของเวิลด์คอม ซึ่งหดตัววูบในระหว่าง ปี 1999- 2000 เป็นหนึ่งในบัญชีที่ใช้เพื่อปกปิดหนี้สินที่เกิดจาก
การซื้อหลายบริษัท โดยเวิลด์คอมเพิ่มยอด 2.81 พันล้านไปยัง บัญชีนั้นในระหว่างปี
1998-2000 ตามที่ยื่นแจ้งต่อตลาดหลัก ทรัพย์ประจำปี
โดยปกตินั้น บริษัทสามารถใช้บัญชีสำรองกันรายได้ ออกจากบัญชีใหญ่ เพื่อเป็นทุนฉุกเฉินในอนาคต
เช่น ค่าใช้จ่าย ค้างจ่าย หรือค่าดำเนินคดีใดๆ และบริษัทสามารถลดหรือเพิ่ม
เงินทุนสำรองนั้นได้ แต่บริษัทไม่สามารถทำบัญชีปกปิด เพื่อ ทำให้รายได้เพิ่มขึ้นเช่นนี้
การยักย้ายเล่นแง่กับกลบัญชี ภายใต้การสอบบัญชี ของบริษัทอาร์เธอร์แอนเดอร์เซ่น
ซึ่งอ้างว่าไม่รู้เห็นกับข้อมูล ภายในที่เวิลด์คอมไม่ยอมเปิดเผยให้ในระหว่างทำงาน
เป็นผล ให้ยอดรายงานประจำปี 2001 ของเวิลด์คอมมีเงินสดหมุนเวียน ถึง 2,393
พันล้านดอลลาร์ แทนที่ยอดจริง ซึ่งขาดทุน 662 ล้านดอลลาร์ และในไตรมาส แรกของปี
2002 เวิลด์คอมรายงานเท็จให้ มียอดเงินสดหมุนเวียน 240 ล้านดอลลาร์ จากยอดจริงที่ขาดทุน
557 ล้านดอลลาร์
บริษัทจัดอันดับพันธบัตรสามแห่งพา กันกดอันดับความน่าเชื่อถือของเวิลด์คอม
ไปอยู่ที่ระดับ "junk" หรือ "กาก" และทำให้พันธบัตรของเวิลด์คอมเหลือราคา
เพียง 11 เซ็นต์จาก 1 ดอลลาร์ ส่วนราคา หุ้นที่เคยขึ้นมากกว่า 64 ดอลลาร์
เมื่อปี 1999 ร่วงวูบเหลือเพียง 9 เซ็นต์ต่อหุ้นเท่านั้น
การถูกลดอันดับโดยบริษัทจัดอันดับความน่าเชื่อถือ ทางการกู้ยืมเงิน หรือ
credit rating อย่างแสตนดาร์ด แอนด์ พัวร์ ทำให้เวิลด์คอมถูกยกเลิกเงินกู้
4.25 พันล้านที่เจรจาไว้ เพื่อขยายธุรกิจโดยทันที ที่ผ่านมาเวิลด์คอมเป็นหนี้ธนาคารทั่ว
โลกอยู่แล้วมากมาย ที่จะมีผลกระทบกับการล่มสลายของธุรกิจ เวิลด์คอมครั้งนี้
นอกจากนั้นมหาชนผู้ถือหุ้นและพันธบัตรจะพา กันสูญเสียทั่วหน้า ทั้งผู้ซื้อหุ้นอิสระ
และผู้ที่ซื้อหุ้นผ่านกองทุน ต่างๆ เช่น กองทุนบำนาญ หรือกองทุนหุ้น ส่วนใหญ่ซื้อหุ้นของ
เวิลด์คอมเก็บไว้จำนวนมาก
ทางผู้บริหารบริษัทกระทำการเชือดแพะสังเวย โดยไล่ Scott Sulliran หัวหน้าสำนักงานการเงินตั้งแต่ปี
1994 ออก และบอกว่า บริษัทจะทำการตรวจสอบและออกรายงานการเงิน ห้าเทอมหลังใหม่
โดยลบผลกำไรออกตั้งแต่เริ่มปี 2001 ประเมิน ว่า บัญชีทั้งหมดที่ปรุงแต่งให้มีกำไรสวยงามนั้น
เมื่อย้อนหลัง แล้วจะขาดทุน
Sulliran วัย 40 ปี เป็นผู้สร้างผลงานขยายบริษัทเวิลด์ คอม และจัดการเอาเงินทุนจากราคาหุ้นของบริษัทที่ขึ้นสูงพรวด
ใช้ในการรวมกิจการกว่า 60 ครั้ง กับธุรกิจอื่นในรอบทศวรรษ ที่ผ่านมา เขายังเป็นขุนพลในการวางแผนซื้อธุรกิจเทเลคอมใหญ่
อีกเจ้าคือ MCI เมื่อปี 1997 ที่พ่ายไปต่อคู่แข่งอย่าง BT Group ในยุคสมัยของผู้นำคนเก่า
Bernie Ebbers หัวหน้าฝ่ายบริหาร ที่สวมรองเท้าคาวบอย ซึ่งลาออกไปในเดือนเมษายน
โดยเป็น หนี้ส่วนตัวบริษัทกว่า 408 ล้านดอลลาร์
เวิลด์คอมประกาศสะสางความยุ่งยาก หลังที่ Sulliran ถูกไล่ออก พร้อมประกาศลดตำแหน่งงาน
17,000 ตำแหน่งหรือ มากกว่า 20 เปอร์เซ็นต์ของลูกจ้างทั้งหมด รวมถึงลดงบ
ประมาณ การใช้จ่ายทุนลง 40 เปอร์เซ็นต์ เหลือ 2.1 พันล้านดอลลาร์
เวิลด์คอมถูกตั้งข้อหาฉ้อโกงประชาชนและถูกคองเกรสเรียกสอบสวนอีกราย ตลาดหุ้นแนสแดค
ประกาศตัดการซื้อขาย เวิลด์คอมออกจากตลาดในวันศุกร์ที่ 5 กรกฎาคม หลังจากที่ราคาหุ้นลด
90 เปอร์ เซ็นต์ เหลือเพียงหุ้นละ 4 เซ็นต์ในวันจันทร์ ต้นสัปดาห์ ที่มีการเปิดให้ซื้อขายใหม่หลัง
แขวนไว้ 3 วันก่อน ปรากฏว่าวันจันทร์นั้น หุ้น 1.47 พันล้านหุ้นของเวิลด์คอม
เป็นหุ้น ที่ซื้อขายกันหนักที่สุดในวันเดียว ในประวัติ ศาสตร์ตลาดหลักทรัพย์อเมริกา
กลุ่มมหาชนผู้ถือหุ้นได้ร่วมกันยื่น ฟ้องบริษัทในศาลอาญาที่มิสซิสซิปปี้
ซึ่งเป็น สถานที่ตั้งสำนักงานใหญ่ ในข้อหาที่บริษัท ปกปิดข้อมูลการเงินทำให้ราคาหุ้นสูงเกินกว่า
ความจริง
ทางด้านหน่วยบริหารการบริการ ทั่วไป ซึ่งดูแลด้านสัญญาภาคเอกชนกับ รัฐบาล
ก็บอกว่า กำลังตรวจสอบสัญญาที่ รัฐบาลทำไว้กับเวิลด์คอม