เวียดนามกล่าวว่า การลงนามสัญญาก๊าซ-น้ำมันกับกลุ่ม Gazprom จากรัสเซีย เป็นการ “สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศ” และให้คำมั่นจะป้องกันสิทธิประโยชน์ของคู่สัญญา

เมื่อวันที่ 5 เมษายนที่ผ่านมา (2555) บริษัทก๊าซยักษ์ใหญ่ของรัสเซียออกแถลงการณ์ว่า ได้บรรลุความตกลงกับกลุ่มก๊าซ-น้ำมัน PetroVietnam เพื่อขุดค้นก๊าซธรรมชาติ ที่แหล่งหายถาจ และแหล่งหมกติญ แปลง 5.2 และแปลง 5.3 ที่แอ่งนามโกนเซิน ในทะเลตะวันออก

10 เมษายน จีนส่งเสียงประท้วงอย่างเป็นทางการ

โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน ลืว วีเยิน กล่าวว่าประเทศนี้ (จีน) หวังว่าธุรกิจต่างประเทศจะ “เคารพและสนับสนุนความพยายามของประเทศที่เกี่ยวข้อง ในการแก้ไขปัญหาพิพาทผ่านการเจรจาทวิภาคี หลีกเลี่ยงพัวพันการพิพาทในทะเลจีนใต้ไม่ว่ารูปแบบใดๆ”

กระทรวงการต่างประเทศเวียดนาม ตอบโต้เมื่อวันที่ 12 เมษายน ประกาศว่าโครงการระหว่าง PetroVietnam และ Gazprom เป็นไปตามกฎหมาย

ผลประโยชน์ตามกฎหมายและชอบธรรม

เลือง ทาญ หงิ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศเวียดนาม บอกกับบรรดาผู้สื่อข่าวที่นครฮานอยว่า “บรรดาโครงการร่วมมือระหว่างเวียดนามกับคู่สัญญาต่างประเทศ ในขอบเขตก๊าซ-น้ำมันปัจจุบัน ประกอบด้วยโครงการร่วมมือกับ Gazprom ต่างอยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะ และไหล่ทวีปของเวียดนาม อยู่ในอำนาจอธิปไตยและเขตอำนาจศาลแห่งชาติของเวียดนาม สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศ โดยเฉพาะตามอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล (UNCLOS) ปี 2525”

หงิกล่าวเพิ่มเติมว่า เวียดนามให้คำมั่นจะป้องกันผลประโยชน์ตามกฎหมายของบรรดาบริษัทต่างประเทศที่ทำกินกับเวียดนามในทะเลตะวันออก

“เวียดนามยินดีต้อนรับคู่ค้าต่างประเทศที่จะร่วมมือกับคู่ค้าเวียดนามในขอบเขตก๊าซ-น้ำมันบนเขตเศรษฐกิจจำเพาะและไหล่ทวีปของเวียดนามบนพื้นฐานกฎหมายเวียดนาม”

“เวียดนามให้คำมั่น และมีความรับผิดชอบป้องกันสิทธิประโยชน์ตามกฎหมาย และชอบธรรม ของบรรดาคู่สัญญาต่างประเทศที่ทำกินกับเวียดนาม”

อย่างไรก็ตาม เขาไม่พูดถึงเหตุการณ์ในปี 2552 ที่บริษัทน้ำมัน BP ของอังกฤษ ได้ตัดสินใจถอนตัวออกจากจุดขุดค้นก๊าซแห่งนี้ ซึ่งตั้งอยู่ระหว่างฝั่งทะเลเวียดนาม และหมู่เกาะเตรื่องซา เพราะแรงกดดันจากจีน

เวลานั้น เวียดนามก็ทั้งกดดัน ทั้งชักจูง BP ให้อยู่ประกอบการต่อไป แต่แรงกดดันจากจีนนั้นมีมากกว่าเปรียบเทียบกับเวียดนาม ขนาดของโครงการของ BP ในจีน มีมากกว่าหลายเท่า และนั่นเป็นสาเหตุหลัก ส่งผลถึงการตัดสินใจถอนตัวออกจากแปลง 5.2 และแปลง 5.3 ของ BP ในเขตทะเลตะวันออกของเวียดนาม

เวียดนามได้ส่งเรือของกองทัพเรือคุ้มกันและเฝ้าระวังบรรดาเรือสำรวจทะเล-มหาสมุทรของพลเรือนบ่อยๆ แต่ศักยภาพกองทัพเรือของเวียดนามปัจจุบันยังไม่แข็งแรงพอ เพื่อสามารถป้องกันเรือใหญ่-เรือเล็กอย่างมีประสิทธิภาพ