“ลาวเป็นแบตเตอรี่ของไทย ถ้าลาวถอดปลั๊ก ผู้ประกอบการไทยคงเจอปัญหาใหญ่” คำกล่าวรายงานต่อที่ประชุมสหประชาชาติที่กรุงเทพฯ ของหม่อมราชวงศ์พงษ์สวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ รัฐมนตรีอุตสาหกรรม เมื่อเร็วๆ นี้เป็นเพียงคำกล่าวสั้นๆ แต่สามารถสรุปสถานการณ์ความมั่นคงด้านพลังงานของไทยได้เป็นอย่างดี

ไทยมีการใช้พลังงานเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทั้งๆ ที่ไม่สามารถผลิตพลังงานให้เพียงพอใช้ได้ด้วยตนเอง ต้องพึ่งพาพลังงานจากประเทศเพื่อนบ้านมากกว่า 1 ใน 5 ของกำลังไฟฟ้าที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน แต่หลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับพลังงานทดแทน ได้แก่ ผู้ผลิต ธนาคารพาณิชย์ไทย บริษัทผลิตไฟฟ้า ธนาคารเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศ องค์กรช่วยเหลือต่างๆ และนักวิจัยในมหาวิทยาลัย มีข้อมูลตรงกันว่า ไทยมีศักยภาพมากมายในการผลิตพลังงานทดแทน (Renewable Energ: RE) ได้แก่ พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม ชีวมวล และพลังงานความร้อนใต้พิภพ

ที่สำคัญพลังงานทดแทนเหล่านี้สามารถสนองตอบความต้องการการใช้พลังงานที่เติบโตอย่างรวดเร็วในไทยได้

เพียงแต่ความหวังที่จะเปลี่ยนแปลงธรรมชาติที่มีอยู่ให้เป็นพลังงานยังมีปัญหาและอุปสรรค ทั้งฝั่งผู้ผลิตและนักลงทุน ทั้งในการสร้างและการขยายธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการผลิตพลังงานทดแทนอยู่มาก แต่หากมีทุน เทคโนโลยี องค์ความรู้ และการผลักดันนโยบายให้ปรับไปในทิศทางเดียวกัน ก็มีโอกาสหยิบศักยภาพจากธรรมชาติในรูปแบบต่างๆ ของไทยมาพัฒนาเป็นพลังงานได้ไม่รู้หมด

จะด้วยวิธีใด ผู้จัดการ 360 ํ พาไปหาคำตอบและค้นลึกถึงสาเหตุอย่างละเอียด ภายใต้เรื่องจากปกฉบับนี้ ซึ่งจะแบ่งเนื้อหาเป็น 5 ส่วน ได้แก่

1. จะกล่าวถึงบริบทด้านสิ่งแวดล้อมและด้านเศรษฐกิจสังคมของประเทศไทยและของโลก ซึ่งจะชี้ชัดว่าพลังงานทดแทนจะช่วยแก้ปัญหาพลังงาน ทำให้ไทยมีส่วนร่วมในการช่วยแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ หรือเรียกง่ายๆ ว่า ปัญหาโลกร้อนได้อย่างไร

2. ความสำคัญของพลังงานทดแทนต่อสังคมเศรษฐกิจไทย

3. นโยบายด้านพลังงานที่สำคัญๆ ของรัฐบาลไทย

4. ปัญหาและอุปสรรคสำคัญๆ ที่ผู้ผลิตพลังงานหมุนเวียนกำลังเผชิญอยู่ในตลาดพลังงานของไทย

และ 5. ว่าด้วยเรื่องสถาบันการเงิน เพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศที่เล็งมาที่ไทย เพื่อสนับสนุนด้านเงินทุนที่เกี่ยวเนื่องกับธุรกิจเพื่อสิ่งแวดล้อมและพลังงานทดแทน

เมื่อจบทุกบททุกตอนก็จะนำไปสู่คำตอบว่า นับจากเวลานี้ถึงเวลาแล้วที่ประเทศไทยควรจะเริ่มจริงจังเพื่อนำศักยภาพของธรรมชาติที่มีอยู่มาปรับเปลี่ยนเป็นพลังงานไฟฟ้าเพื่อความมั่นคงและยั่งยืนของชาติจริงๆ เสียที