เพียงปีแรกในการดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการธนาคารออมสินของ ม.ร.ว. จันทร์แรม ศิริโชค จันทรทัต ดูเหมือนว่าทุกสิ่งทุกอย่างมันจะสดใสไปหมด

ในขณะที่ช่วงระยะเวลาเดียวกันนี้เอง กลับเป็นรอบปีที่บรรดานายธนาคารพาณิชย์ทั้งหลายต่างต้องหน้าดำคร่ำเครียดเร่งแก้ปัญหาที่สั่งสมกันมาตั้งแต่ปี 2528 อย่างหนักหน่วงไม่ว่าจะเป็นปัญหาการเงินของกลุ่มธุรกิจรายใหญ่ต่าง ๆ ที่แบงก์ปล่อยเงินกู้ไปให้ แต่มีแนวโน้มว่าเงินที่ปล่อยไปจะไม่ค่อยได้คืน รวมทั้งปัญหาสภาพคล่องส่วนเกินในระบบเงินที่แต่ละแบงก์ต้องแบกรับไว้ เป็นจำนวนเงินรวมไม่ต่ำกว่า 3-5 หมื่นล้านบาท

และก็ในช่วงระยะเวลาเดียวกันนี้อีกเช่นกัน ที่ประวัติศาสตร์การเงินของไทยจะต้องจารึกไว้ว่าเพียงระยะเวลาแค่ 9 เดือน ธนาคารพาณิชย์ไทยได้มีการลดอัตราดอกเบี้ยลงมาถึง 4 ครั้งด้วยกัน

การลดอัตราดอกเบี้ย 2 ใน 4 ครั้งนี้ได้ส่งผลกระทบด้านดีมาถึงธนาคารออมสินทั้งสิ้น

การลดอัตราดอกเบี้ย 2 ครั้งแรกเป็นประกาศจากธนาคารแห่งประเทศไทยให้ธนาคารพาณิชย์ลดอัตราดอกเบี้ยทั้งทางด้านเงินฝากและสินเชื่อ ในวันที่ 2 มกราคม คืออัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์จากเดิมร้อยละ 9 ลดเหลือร้อยละ 8.5 เงินฝากประจำ 1 ปี จากเดิมร้อยละ 13 เหลือร้อยละ 11 อัตราดอกเบี้ยสินเชื่อทั่วไปจากเดิมร้อยละ 19 เหลือร้อยละ 17 สินเชื่อที่ให้กับภาคเศรษฐกิจที่สำคัญจากเดิมร้อยละ 17.5 เหลือร้อยละ 15 และต่อมาในวันที่ 5 มีนาคม อัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ลดลงมาเหลือร้อยละ 7.25 เงินฝากประจำ 1 ปีลดลงมาเหลือร้อยละ 9.5 อัตราดอกเบี้ยสินเชื่อทุกประเภทคงเพดานร้อยละ 15 เท่ากันหมด

ครั้งที่ 3 เป็นผลจากการประชุมสมาคมธนาคารไทยให้ลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากลงมาตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม โดยให้อัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์เหลือร้อยละ 6.25 เงินฝากประจำ 1 ปีเหลือร้อยละ 8

ผลจากการลดอัตราดอกเบี้ยในครั้งนี้ทำให้ยอดจำหน่ายสลากออมสินของธนาคารออมสินพุ่งสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ จากยอดเดิมที่เคยจำหน่ายได้เพียง 279.56 ล้านบาทในเดือนมิถุนายน กลับเพิ่มเป็น 806.76 ล้านบาทในเดือนกรกฎาคม และยิ่งสูงขึ้นไปถึง 1,330 ล้านบาทในเดือนสิงหาคม ส่วนยอดจำหน่ายรวมก็เพิ่มขึ้นจาก 3,200 ล้านบาท ณ วันที่ 31 ตุลาคม 2528 เป็น 6,500 ล้านบาท ณ วันที่ 31 สิงหาคม 2529

และการลดอัตราดอกเบี้ยครั้งสุดท้ายคือวันที่ 8 กันยายน เงินฝากออมทรัพย์เหลือเพียงร้อยละ 5.5 และเงินฝากประจำ 1 ปี เหลือร้อยละ 7.25

ม.ร.ว. จันทร์แรมศิริโชคได้ออกมาให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชนก่อนหน้าการประกาศลดอัตราดอกเบี้ยครั้งสุดท้ายเพียงไม่กี่วันว่า ธนาคารออมสินยืนยันจะไม่ลดอัตราดอกเบี้ยลงมาอีก เพราะถือว่ากลุ่มลูกค้าเป้าหมายของธนาคารออมสินเป็นคนละกลุ่มกับกลุ่มลูกค้าของธนาคารพาณิชย์ พูดง่าย ๆ ก็คือเป็นกลุ่มที่มีระดับรองลงมาจากธนาคารพาณิชย์

อัตราดอกเบี้ยของธนาคารออมสินในขณะนั้นจึงกลายเป็นว่า เงินฝากออมทรัพย์สำหรับบุคคลทั่วไปร้อยละ 6.5 สำหรับรัฐวิสาหกิจร้อยละ 5.75 เงินฝากประจำ 1 ปีสำหรับบุคคลทั่วไปร้อยละ 8.5 ส่วนรัฐวิสาหกิจร้อยละ 8 สำหรับอัตราดอกเบี้ยสลากออมสินก็ยังคงให้เท่าเดิมคือร้อยละ 5 เมื่อครบกำหนด 3 ปีซึ่งอัตราทั้งหมดยังสูงกว่าธนาคารพาณิชย์อยู่มาก

ส่วนยอดเงินฝากสลากออมสินเดือนกันยายนยังไม่มีตัวเลขออกมาแต่ก็เชื่อได้ว่ายังคงพุ่งสูงขึ้นเช่นเดิม

"เป็นเรื่องธรรมดาผู้ฝากเงินก็อยากจะได้เงินฝากที่ให้อัตราดอกเบี้ยสูงสุด ในสมัยก่อนที่ธนาคารพาณิชย์และบริษัทเงินทุนยังให้ดอกเบี้ยสูงอยู่ ก็ไม่มีใครจะมาสนใจเงินฝากในรูปสลากออมสิน แต่พอมาภายหลังนี่อะไรต่าง ๆ มันก็ลดลงมาหมดคนก็มาพบว่าถ้าเผื่อซื้อสลาก 2 แสนบาทจะได้ดอกเบี้ยรวมทั้งรางวัลประมาณ 7.5 เปอร์เซ็นต์ถ้าซื้อ 2 ล้านก็จะได้ 8.43 แล้วยิ่งเราไม่ต้องเสียภาษีดอกเบี้ยเงินฝากอีก 15 เปอร์เซ็นต์ต่อปีมันก็ดีกว่าทุกอย่างยกเว้นลงทุนธุรกิจ ซึ่งเสี่ยง ตกลงพวกที่มีเงินอาศัยดอกเบี้ยและต้องการความมั่นคงทางเศรษฐกิจในการลงทุน เมื่อวิเคราะห์ดูแล้วก็เห็นว่าถ้ามีเงินก้อนใหญ่มาฝากในรูปสลากออมสินขณะนี้จะได้ผลตอบแทนสูงสุด คนก็เฮโลกันมา" ม.ร.ว. จันทร์แรมศิริโชค ให้ความเห็น "ผู้จัดการ" ถึงทิศทางของสลากออมสินในปัจจุบัน

"แต่ที่ผมดีใจก็คือในขณะที่ยอดฝากสลากของเราขึ้นนั้นยอดเงินฝากทุกประเภทของเราก็ขึ้นด้วยเช่นกัน จากยอดเดิมเมื่อสิ้นเดือนธันวาคมเรามีเงินฝากอยู่ทั้งสิ้น 57,000 ล้านบาทแต่ตัวเลขเมื่อสิ้นเดือนสิงหาคมยอดเงินฝากเราขึ้นไปถึงประมาณ 65,000 ล้านบาทแล้ว" ม.ร.ว. จันทร์แรมศิริโชคกล่าวอย่างอารมณ์ดี เพราะในขณะที่ธนาคารพาณิชย์อื่น ๆ กำลังมีปัญหากับการปล่อยสินเชื่อไม่ได้ตามเป้าหรือสินเชื่อที่ปล่อยไปกลายเป็นสินเชื่อที่มีปัญหา แต่สำหรับธนาคารออมสินแล้ว เรื่องดังกล่าวไม่ได้สร้างความหนักใจอะไรให้เลย เนื่องจากธนาคารออมสินมีลูกหนี้ชั้นดีอยู่รายหนึ่ง และเป็นลูกหนี้รายใหญ่เสียด้วยนั่นก็คือรัฐบาล

"ตามพระราชบัญญัติงบประมาณปี 2529 รัฐบาลตั้งเป้าว่าจะขอกู้จากเราเป็นเงินถึง 10,000 ล้านบาท แต่พอถึงจริง ๆ เราก็ต้องขอให้รัฐบาลกู้เพิ่มเติมอีก 4,000 ล้านบาท รวมเป็น 14,000 ล้านบาท รวมเป็น 14,000 ล้านบาท มาถึงปีนี้ ตามพระราชบัญญัติงบประมาณปี 2530 ซึ่งกำลังพิจารณาอยู่ขณะนี้รัฐบาลตั้งเป้ากู้เราไว้ 13,000 แต่พอถึงเวลาจริง ๆ เราก็คิดว่าคงจะต้องขอให้กู้เพิ่มขึ้นอีกนั่นแหละ อาจจะเป็นประมาณ 16,000 คงพอไหว"

หากจะพูดถึงเรื่องดวงก็เห็นจะต้องบอกว่าดวงของ ม.ร.ว. จันทร์แรมศิริโชค ผู้นี้คงจะเฮงมากทีเดียว เพราะเพียงเริ่มงานที่ธนาคารนี้ได้ไม่ถึงปี สิ่งแวดล้อมภายนอกต่างๆ ก็ช่วยให้ธนาคารสามารถดำเนินงานไปได้อย่างราบรื่นและมั่นคง ในขณะที่ธนาคารอื่น ๆ ต่างก็ย่ำแย่ไปตาม ๆ กัน หรือถ้าหากจะพูดถึงเรื่องโชคก็เห็นได้ว่าปี 2529 นี้ในบรรดาธนาคารทั้งหลาย ธนาคารออมสินนับเป็นธนาคารที่โชคดีที่สุด แต่สำหรับตัวของ ม.ร.ว. จันทร์แรมศิริโชคเองแล้วได้บอกกับ "ผู้จัดการ" ว่า

"ถึงแม้เราจะเป็นธนาคารออมสิน แต่เราก็ประกอบธุรกิจธนาคารเช่นเดียวกันและธนาคารก็เหมือนกันหมดคืออยากระดมเงินออม แล้วถ้าคุณดูประวัติของธนาคารพาณิชย์เมื่อสัก 30 ปีที่แล้วนี่ ในต่างจังหวัดแทบจะไม่มีสาขาเลย แต่ออมสินมีสาขาต่างจังหวัดมากกว่า 70 ปีแล้วเพราะฉะนั้นมาร์เก็ตแชร์ออมสินเมื่อก่อนสูงมาก เคยมีประมาณการเอาไว้ว่าเมื่อประมาณ 50 ปีที่แล้วมามาร์เก็ตแชร์ออมสินอาจจะถึง 50 เปอร์เซนต์ก็ได้แต่ปัจจุบันนี้เราเหลือเพียง 8 เปอร์เซนต์กว่า ๆ เท่านั้น ที่เป็นเช่นนี้เพราะว่าเรามีเงื่อนไขหลายอย่างที่เสียเปรียบธนาคารพาณิชย์อยู่มากประกอบกับต้นทุนเราก็สูงเพราะเรามีบัญชีลูกค้าที่จะต้องดูแลอยู่ 20 ล้านกว่าบัญชี เพราะฉะนั้นทุกสิ่งทุกอย่างเราอยู่ในฐานะที่สู้ธนาคารพาณิชย์เขาไม่ได้ แต่มาระยะนี้เกิดฟลุ๊คดอกเบี้ยต่าง ๆ เกิดลดกันลงมา คนก็หันมาสนใจในสลากออมสินกันมากขึ้น เราก็ต้องถือโอกาสว่า น้ำขึ้นให้รีบตัก"