ประเสริฐ บุญสัมพันธ์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) เป็นบุคคลที่ผู้อ่านนิตยสารผู้จัดการ 360 ํ และผู้บริหารระดับสูง คัดเลือกให้เป็นหนึ่งใน Role Model ปี 2553 ด้วยเหตุผลว่าเป็นคนมองการณ์ไกล

ประเสริฐ บุญสัมสัมพันธ์ วัย 58 ปี ร่วมงานกับบริษัท ปตท. ร่วม 10 ปี ปีนี้จะเป็นปีสุดท้ายของการทำงานในฐานะผู้บริหารสูงสุดของกลุ่ม ปตท. ซึ่งจะหมดวาระการทำงานในปลายปีนี้

ประเสริฐนั่งอยู่ในตำแหน่งผู้บริหาร กลุ่ม ปตท. 2 สมัย ในสมัยแรกเข้ารับตำแหน่งกรรมการผู้จัดการบริษัท ปตท. ในปี 2546 และครบวาระทำงาน 4 ปี ต่อมาในปี 2551 เขาได้รับการแต่งตั้งจากคณะกรรมการให้ดำรงตำแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ครั้งที่สอง ในปี 2551

การนั่งในตำแหน่งผู้บริหารระดับสูงของประเสริฐในครั้งที่สอง เขาเป็นคนยื่นสมัครด้วยตนเอง ในตอนนั้นไม่มีผู้บริหารรายอื่นเข้าแข่งขัน เขาจึงเป็นผู้บริหารคนเดียว และได้รับเลือกในที่สุด

ประเสริฐเป็นบุคคลที่มีบุคลิก “คิดเร็ว ทำเร็ว” และกำหนดเป้าหมายชัดเจน จึงทำให้ได้รับการยอมรับจากทั้งผู้บริหารและคณะกรรมการ แตกต่างจากที่ประเสริฐเข้ามาทำงานใน ปตท.ช่วงแรก เขาไม่ได้ฉายแววของผู้นำเท่าใดนัก และไม่คิดว่าเขาจะก้าวขึ้นมาสู่ผู้นำสูงสุดด้านพลังงาน แต่เมื่อได้รับโอกาสเขาก็พิสูจน์ฝีมือตัวเอง

ตลอดระยะเวลาการทำงาน 8 ปี ประเสริฐจึงถือเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง ขับเคลื่อนกลุ่ม ปตท. ที่มีอายุกว่า 30 ปี จากรัฐวิสาหกิจก้าวข้ามมาเป็นบริษัทพลังงานที่มีมูลค่าตลาดหลักทรัพย์กว่า 20 หรือ 910,661.29 ล้านบาท (ธันวาคม 2553) ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

ประเสริฐเป็นผู้บริหารคนแรกที่ก้าวขึ้นสู่ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร หลังจากที่บริษัทได้ปรับโครงสร้างธุรกิจใหม่แบ่งเป็นกลุ่มธุรกิจขั้นต้นและขั้นปลาย โดยให้ความสำคัญ 3 ธุรกิจหลักคือ ธุรกิจสำรวจและผลิตปิโตรเลียม, ธุรกิจปิโตรเคมี และธุรกิจโรงกลั่นนํ้ามัน ธุรกิจทั้งหมดจะอยู่ภายใต้การบริหารของบริษัทลูก ในขณะที่บริษัท ปตท.ได้วางบทบาทตนเองในฐานะบริษัทแม่เป็น Operating Holding ถือหุ้นอยู่ในบริษัทลูกทั้งหมด

สิ่งที่ท้าทายสำหรับประเสริฐในช่วงระยะ 1-2 ปี ไม่ว่าจะเป็นโครงการที่ถูกกรณีศาลปกครองกลาง มีคำสั่งเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2552 ให้หน่วยงานของรัฐสั่งระงับโครงการหรือกิจกรรมการลงทุนในพื้นที่มาบตาพุด จ.ระยอง ไว้เป็นการชั่วคราวทั้งสิ้น 76 โครงการ คิดเป็นมูลค่าการลงทุนรวมกว่า 4 แสนล้านบาท และในตอนนั้นกลุ่ม ปตท.มีโครงการถูกระงับถึง 25 โครงการ

นอกจากนี้ราคาน้ำมันโลกที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนมีผลต่อการดำเนินธุรกิจของ กลุ่ม ปตท. จนต้องจัดตั้งทีมหน่วยวิเคราะห์สถานการณ์น้ำมันขึ้น เพื่อมองแนวโน้มและทิศทางน้ำมันอย่างรอบด้านเพื่อวางแผนลงทุนในอนาคต

การปรับปรุงการบริหารงานเพื่อให้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ของประเสริฐ ได้วางเป้าหมายการดำเนินธุรกิจของกลุ่ม ปตท. โดยเฉพาะการขยายธุรกิจออกไปต่างประเทศ โดยมีเป้าหมายชัดเจนเพื่อเป็นบริษัทพลังงานไทยข้ามชาติชั้นนำ (Thai Premier Multinational Energy Company)

นโยบายของประเสริฐในการขยายลงทุนในต่างประเทศ ล่าสุดได้แสดงให้เห็นผลเมื่อปลายปีที่ผ่านมา บริษัทได้ซื้อกิจการเหมืองถ่านหินของ บริษัท Straits Resources Limited (SRL) ในประเทศออสเตรเลีย ผ่านบริษัท PTT Mining Limited (PTTML) ซึ่งเป็นบริษัทลูกของ PTT International Limited (PTTI) มูลค่า 16,600 ล้านบาท เพราะการเข้าซื้อกิจการในครั้งนี้เป็นการลงทุนตามนโยบายในการขยายการลงทุนในธุรกิจเหมืองถ่านหินคุณภาพสูงและมีศักยภาพในการเติบโตในอนาคต

กรรณิกา ชลิตอาภรณ์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารไทยพาณิชย์ และนายแบงก์ ธนาคารรายใหญ่ของประเทศไทย ได้เลือกให้ประเสริฐเป็น Role Model ปี 2552 โดยให้เหตุผลที่เลือกเขา เพราะมอง ว่าเขาเป็นผู้บริหารที่มีวิสัยทัศน์กว้างไกล สามารถพัฒนาองค์กรให้ตอบสนองธุรกิจได้ดีและการนำบริษัทไปลงทุนในต่างประเทศจนประสบความสำเร็จ ไม่ใช่เรื่อง ง่ายในยุคที่มีการแข่งขันสูงในปัจจุบัน