สภาพเศรษฐกิจซบเซาได้ลากยาวมา 1-2 ปี เหตุปัจจัยเกิดจากการล่มสลายเศรษฐกิจในต่างประเทศ รวมไปถึงเหตุการณ์บ้านเมืองในประเทศไทย สิ่งเหล่านี้มีผลต่อพฤติกรรมในการจับจ่ายของคนไทยเพียงใด

บริษัท เดนท์สุ ยังก์ แอนด์ รูบิแคม จำกัด เฝ้าติดตามพฤติกรรม นักชอปมาได้ระยะหนึ่ง พร้อมกับผลงานวิจัยกลุ่มตัวอย่าง 500 คนทั่วประเทศ มีอายุตั้งแต่ 18-65 ปีที่อาศัยอยู่ในเมืองและใกล้กับห้างสรรพสินค้าไปเมื่อปลายปีที่ผ่านมา

จากผลวิจัยบริษัทได้จัดกลุ่มนักชอปตามค่านิยมและพฤติกรรมการจับจ่ายใช้สอยออกเป็น 5 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 สุขนิยมของนักแสวงหา (Exploring Hedonist) เป็นนักชอปเยาวชนส่วนใหญ่ มีอายุระหว่าง 18-22 ปี นักชอปรุ่นเยาว์เหล่านี้มีพฤติกรรมเกาะกระแส เพื่อต้องการให้มีความโดดเด่น แต่มีระบบบริหารการเงินที่ย่ำแย่ เป็นกลุ่มที่ไม่มีการวางแผนล่วงหน้าทำให้ถูกกระตุ้นด้วยโปรโมชั่นได้ง่าย จนทำให้สามารถซื้อสินค้าที่ไม่ได้ตั้งใจมาก่อนและยอมจ่ายเงินเกินงบประมาณที่กำหนดไว้ นักชอปกลุ่มนี้ชอบทดลองสินค้าใหม่ๆ เพราะไม่ยอมตกเทรนด์

กลุ่ม 2 กลุ่มนักชอปเกาะกระแสเพื่อความมั่นคง (Contemporary Achiever) มีอายุระหว่าง 23-29 ปี กลุ่มวัยทำงานที่ต้องการให้คนภายนอกมองว่าเป็นผู้ประสบความสำเร็จ นักชอป กลุ่มนี้จะมีการวางแผนก่อนซื้อสินค้าประเภทอุปโภคบริโภค มีนิสัยสอบถามข้อมูลจากเพื่อนและผู้ที่เคยใช้สินค้ามาก่อน

นักชอปกลุ่มนี้จะไม่ตัดสินใจซื้อสินค้าในทันที แต่จะเดินตรวจสอบข้อมูลสินค้าในร้านเพื่อเก็บข้อมูลโปรโมชั่นและสินค้าน่าสนใจ เป็นกลุ่มที่ให้ความสำคัญบริการหลังการขายมากที่สุด

กลุ่ม 3 กลุ่มตรรกะแห่งความคุ้มค่า (Logical Value Maximizer) มีอายุระหว่าง 30-49 ปี เป็นกลุ่มที่ใหญ่ที่สุด ส่วนใหญ่นักชอปกลุ่มนี้จะแต่งงานมีครอบครัว เป็นกลุ่มที่ระมัดระวังในการใช้จ่ายเงินมากที่สุด จึงมีการวางแผนก่อนซื้อ และเปรียบเทียบราคาสินค้า พฤติกรรมส่วนหนึ่งจะคล้ายคลึงกับกลุ่มเกาะกระแสที่ชอบตรวจสอบข้อมูลและสอบถามคนที่เคยใช้มาก่อน

พฤติกรรมการซื้อสินค้าจะซื้อจำนวนมากเป็นแพ็กใหญ่ เพราะเชื่อว่าคุ้มค่าเงินที่จ่ายกว่า และเป็นกลุ่มที่ชอบแสดงความคิดเห็นต่อสินค้า แต่สิ่งที่สนใจเป็นอย่างมาก กลุ่มนี้เป็นเชื่อโฆษณา น้อยที่สุด

กลุ่ม 4 กลุ่มสูงวัยหัวใจหลุดกรอบ (Openly Ageing) ผู้สูงอายุระหว่าง 50-65 ปี เป็นกลุ่มที่มีความกระตือรือร้น ชอบติดตามสถานการณ์สังคม แต่เป็นกลุ่มที่สนใจต่อสิ่งเร้ารอบตัว ตั้งแต่การโฆษณา การแจกของตัวอย่าง คูปองส่วนลด เป็นกลุ่มที่ ชอบให้มีการสะสมยอดซื้อเพื่อเป็นส่วนลดครั้งถัดไป

กลุ่มนักชอปสูงวัยในอนาคตจะมีเพิ่มสูงขึ้น หรือเป็น 1 ใน 3 ของจำนวนประชากรไทย 60 กว่าล้านในปัจจุบัน

กลุ่ม 5 กลุ่มอบอุ่นความคุ้นชิน (Comfort Zone Seeker) เป็นกลุ่มที่มีความหลากหลายมากที่สุด มีอายุตั้งแต่ 23-65 ปี แม้ว่าอายุจะหลากหลายแต่กลับมีค่านิยมและกระบวนการตัดสินใจซื้อที่ชัดเจนและคล้ายกันคือ ให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิตในบ้านที่อยู่อาศัย ชอบใช้เวลาอยู่กับครอบครัวที่บ้าน

มีพฤติกรรมชอบอ่านป้ายหรือแผ่นโฆษณาส่งเสริมการขาย สินค้าราคาพิเศษ รวมถึงคูปองที่แจกภายในห้างก่อนที่จะซื้อสินค้า แต่เป็นกลุ่มที่ให้ความสนใจกับกิจกรรมและบริการเสริมหลังการขายน้อยที่สุด

ต้องมาดูกันอีกทีว่าบรรยากาศในปีกระต่ายจะสร้างแรงกระตุ้นนักชอปให้ยอมควักกระเป๋าสตางค์หรือไม่