หากโฆษณาเป็นปัจจัยในการหล่อเลี้ยงธุรกิจและเป็นแรงหนุนนำในการผลิตรายการและแพร่ภาพทางโทรทัศน์ การเปิดแนวรุกของบรรดาผู้ผลิตรายการผ่าน Cable และช่องสัญญาณดาวเทียมที่กำลังโหมประชาสัมพันธ์พลานุภาพของสื่อที่มีอยู่ในมือ ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจไม่น้อย

การเดินทางมาเยือนเมืองไทยของ Kevin Dickie รองประธานอาวุโส และผู้จัดการทั่วไปประจำภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของ Discovery Networks Asia เมื่อกลางเดือนมีนาคมที่ผ่านมา กำลังสะท้อนท่าทีของผู้ผลิตรายการสารคดีชั้นนำของโลกที่มีต่อโอกาสในประเทศไทยเป็นอย่างดี

ภารกิจของเขาในด้านหนึ่งอยู่ที่การประชาสัมพันธ์องค์กรในระดับสากลที่ก้าวขึ้นสู่ปีที่ 25 ขณะที่การลงรากปักฐานในเอเชียเกิดขึ้นกว่า 15 ปีแล้ว เช่นกัน ควบคู่กับการประชาสัมพันธ์สารคดีชุดใหม่ที่จะเริ่มแพร่ภาพในห้วงเวลานับจากนี้

แต่นั่นดูเหมือนจะเป็นกิจกรรมเล็กๆ เมื่อเทียบกับการหารือกับผู้ให้บริการโทรทัศน์ระบบตอบรับเป็นสมาชิกอย่าง True Visions และหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องว่าด้วยการอนุญาตให้มีโฆษณาแทรกอยู่ในรายการต่างๆ

สอดรับกับการโหมประชาสัมพันธ์ของ CASBAA (Cable and Satellite Broadcasting Association of Asia) ที่ดำเนินการควบคู่กับ ATAC (Asia Television Advertising Coalition) ด้วยการชี้ให้เห็นถึงศักยภาพของสื่อโทรทัศน์ระบบตอบรับเป็นสมาชิกหรือ Pay TV อย่างเอิกเกริกในห้วงปัจจุบันด้วย

สื่อโฆษณาของ ATAC และ CASBAA ที่แพร่ภาพอยู่ในปัจจุบัน พยายามชี้ให้เห็นถึงการลงทุนโฆษณากับสื่อ Free TV และ Pay TV ซึ่งมีมูลค่าไม่แตกต่างกัน แต่กลับให้ผลที่คุ้มค่าแตกต่างกันเพราะสื่อ Pay TV มีความสามารถในการเข้าถึงจำนวนผู้ชมที่มากกว่า

"สำหรับผู้ชมบางส่วน แน่นอนว่า ฟรีทีวีอาจเป็นทางเลือกเพราะ ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย แต่ปัจจุบันสถานีโทรทัศน์ดาวเทียมและ Pay TV มีหลายช่องให้เลือกรับและมีขอบเขตให้บริการกว้างขวาง การลงทุนโฆษณากับสื่อนี้นับว่าเป็นช่องทางที่คุ้มค่า" Kevin Dickie บอกผู้จัดการ 360 ํ

ข้อเท็จจริงที่น่าสนใจประการหนึ่งก็คือ CASBAA รายงานว่าในปี 2009 ที่ผ่านมา เฉพาะในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ซึ่งมีประชากรรวมกว่า 3,400 ล้านคน มีผู้ชมโทรทัศน์ในระบบตอบรับเป็นสมาชิก เพิ่มจำนวนขึ้นเป็นมากกว่า 326 ล้านครัวเรือน ซึ่งคิดเป็นกว่า 45% ของครัวเรือนที่รับชมโทรทัศน์ทั้งหมด

เฉพาะในประเทศไทยซึ่งอัตราการเติบโตของโทรทัศน์ระบบตอบรับเป็นสมาชิกขยายตัวอย่างรวดเร็ว ปัจจุบัน CASBAA ประมาณว่ามีจำนวนผู้ชมโทรทัศน์ในระบบตอบรับเป็นสมาชิกในประเทศไทยมากกว่า 4 ล้านครัวเรือน หรือกว่า 23% ของผู้ชมโทรทัศน์ทั้งประเทศ

ขณะเดียวกันจำนวนผู้ชมโทรทัศน์กว่า 48% ในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล ก็เป็นผู้ชมในระบบตอบรับเป็นสมาชิกด้วย

"ปัญหาที่สำคัญของธุรกิจโทรทัศน์ตอบรับเป็นสมาชิกในปัจจุบันอยู่ที่การละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้ประกอบการบางแห่ง แต่สิ่งที่น่ายินดีก็คือ True Visions ซึ่งเป็นผู้ให้บริการที่ถูกต้องตามกฏหมายได้รับการอนุญาตให้โฆษณาได้ แม้จะอยู่ในอัตราที่ต่ำ และเต็มไปด้วยข้อจำกัดก็ตาม"

ประเด็นที่น่าจับตามองเป็นพิเศษอยู่ที่ CASBAA และ ATAC ซึ่งมีวัตถุประสงค์ขององค์กรอยู่ที่การเพิ่มโอกาสและรายได้จากการโฆษณาผ่านสื่อโทรทัศน์ระบบตอบรับเป็นสมาชิก ต่างมี Discovery และ TRUE Visions รวมถึงผู้ประกอบการโทรทัศน์ดาวเทียมชั้นนำในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก อีกหลายรายร่วมเป็นสมาชิกอุปถัมภ์ (Patron Member) และ Stakeholders ที่สำคัญทั้งสิ้น

ขณะที่ ATAC ระบุถึงบทบาทขององค์กรไว้อย่างชัดเจนว่า อยู่ที่การทำงานร่วมกับ Media Planner และลูกค้าแต่ละราย เพื่อ ให้การโฆษณาในสื่อโทรทัศน์ระบบตอบรับเป็นสมาชิก เข้าถึงกลุ่ม เป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพและสามารถตรวจสอบได้

กลไกของ CASBAA และ ATAC ในห้วงปัจจุบันอาจจะยัง ดูห่างไกลจากการรับรู้ของสาธารณชนในปัจจุบัน แต่ภายใต้บริบท ทางธุรกิจที่คืบหน้าไปไกลเกินกว่าข้อกำหนดทางกฏหมายที่แต่ละประเทศได้กำหนดไว้

เป็นความเคลื่อนไหวที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง