"ขยะ" หากมองว่าเป็นสิ่งเน่าเหม็นมันก็เป็นสิ่งที่ไร้คุณค่า แต่ถ้ามองว่ามันเป็นโอกาส ขยะก็สามารถกลายเป็นทองคำได้เช่นกัน

ในภาพรวมการบริหารจัดการขยะในประเทศไทย ยังพบว่ามีปัญหาอยู่ไม่น้อยและเป็นปัญหาที่หมักหมมมายาวนานเกิดขึ้นทุกที่ทุกแห่งในประเทศไทย

ประเทศไทยมีขยะครัวเรือนเกิดขึ้นกว่า 14 ล้านตันต่อปีและวัสดุที่ใช้ในอุตสาหกรรม กว่า 10 ล้านตันต่อปี

สำหรับกรุงเทพมหานครในฐานะเมืองหลวงของประเทศ มีประชากรอาศัยอยู่อย่าง หนาแน่นร่วมกว่า 10 ล้านคนก็ยังไม่สามารถบริหารจัดการกำจัดขยะได้อย่างเบ็ดเสร็จ

แม้ว่าจะมีการรณรงค์ปลูกจิตสำนึกโดยนำกลยุทธ์ที่เรียกว่า 3R เพื่อใช้ทรัพยากร ให้น้อยลง

Reduce ลดการใช้
Reuse นำกลับมาใช้ใหม่
Recycle นำของเก่าไปผลิตเป็นสินค้าใหม่

แต่ดูเหมือนว่าการรณรงค์ที่ขาดความต่อเนื่องทำให้ขยะยังคงท่วมเมือง โดยเฉพาะ เมืองหลวงและเมืองใหญ่ ในขณะที่ภาครัฐยังขบคิดไม่ตก แต่ผู้ประกอบการธุรกิจฝั่งเอกชน กลับไม่ได้มองว่าขยะคือปัญหา

เอกชนได้แปลงขยะให้กลายเป็นเงิน จนสามารถสร้างความมั่งคั่งให้กับธุรกิจเหมือน ดั่งเช่น สมไทย วงษ์เจริญ ประธานกรรมการโรงงานคัดแยกขยะเพื่อรีไซเคิลวงษ์พาณิชย์ บริษัทวงษ์พาณิชย์ กรุ๊ป หรือแม้แต่บริษัทค้าสากลซิเมนต์ไทยในเครือซิเมนต์ไทย กำหนดยุทธศาสตร์ธุรกิจรีไซเคิลให้เป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจเพื่อสร้างรายได้ในอนาคต

แม้แต่ขยะมูลฝอยที่ถูกมองว่าไร้ค่าก็สามารถแปลงไปเป็นพลังงาน ปุ๋ยชีวภาพ ซึ่ง สามารถทำเงินได้เช่นกัน

ดังนั้น ปัญหาขยะที่เกิดขึ้นสามารถบริหารจัดการได้ หากเปลี่ยนความคิด เพราะตัวอย่างที่เกิดขึ้นกับภาคเอกชนบ่งบอกให้เห็นว่าสามารถสร้างวิกฤติขยะให้เป็นโอกาสได้

โดยเฉพาะขยะรีไซเคิลไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะในประเทศไทยเท่านั้น แต่ในต่างประเทศ ก็ตระหนักนำขยะรีไซเคิลกลับมาผลิตใหม่เพราะแนวโน้มวัตถุดิบจากธรรมชาติที่นำมาผลิต เป็นสินค้าเริ่มมีปริมาณที่ลดลงอย่างรวดเร็วและไม่สามารถทดแทนได้ในระยะเวลาอันสั้น

บางประเทศเริ่มผ่อนปรนกฎหมายเก็บภาษีขยะรีไซเคิล เช่น จีนยกเว้นภาษีนำเข้า ให้กับพลาสติกรีไซเคิลศูนย์เปอร์เซ็นต์ ส่วนกลุ่มอียูได้กำหนดให้พลาสติกใหม่มีส่วนผสมพลาสติกรีไซเคิล 30 เปอร์เซ็นต์ เงื่อนไขและกฎระเบียบที่เกิดขึ้นในหลายแห่งของโลกกำลัง กดดันให้ประเทศไทยต้องเร่งปรับตัว

อย่างไรก็ดี ประเทศไทยมีแนวคิดจะลดภาษีให้กับธุรกิจที่ประกอบกิจการเกี่ยวกับ สิ่งแวดล้อม หรือเรียกว่า Green Tax

สุวิทย์ คุณกิตติ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เคย กล่าวไว้ว่าเขามีนโยบายที่จะผลักดัน Green Tax เพื่อช่วยสนับสนุนกระตุ้นเศรษฐกิจ สร้างงาน สร้างรายได้ ด้วยการผ่านกระบวนการ 3R

แต่ภาคเอกชนมองกระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับขยะไปไกลกว่าคำว่า 3R ซึ่งมองไปถึงการนำทรัพยากรกลับคืนมาใหม่ หรือเรียกว่า Waste Recovery เพื่อเติมเต็มให้กระบวนการจัดการขยะครบวงจร

เป็น R ตัวที่ 4 ที่ไม่เพียงสร้างมูลค่าเพิ่ม หากเปิดให้เห็นโอกาสทางธุรกิจที่น่าสนใจพิจารณา ดูเหมือนว่าวิสัยทัศน์ของภาคเอกชนและภาครัฐมีช่องว่างมากเหลือเกิน