ถ้าคุณได้มีโอกาสไปชอปปิ้งที่สิงคโปร์หรือฮ่องกงถ้าสังเกตให้ดีจะเห็นรหัสตัวเลขปะติดกับสินค้าที่คุณซื้อมาอยู่แทบทุกชิ้น
ซึ่งบางคนไม่ใช่เป็นคนช่างสังเกตก็ไม่สนใจว่ามันคืออะไร
แต่ถ้าคุณเป็นนักธุรกิจหรือสนใจแวดวงธุรกิจ คุณจะรู้ทันทีว่ามันคืออะไรมีประโยชน์อย่างไร
ใช่มันหมายถึง "บาร์โค้ด" ที่บริษัทผู้ผลิตและจัดจำหน่ายไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ทั่วโลก
ต่างต้องนำมันมาปะติดไว้ที่ภาชนะบรรจุภัณฑ์สินค้า
บาร์โค้ดเป็นระบบข้อมูลที่ถูกแปลเป็นรหัสแท่ง เพื่อที่จะสามารถให้เครื่องคอมพิวเตอร์สามารถรับทราบข้อมูลได้ด้วยการอ่านผ่านทางเครื่องอ่านที่เราลากผ่านรหัสแท่ง
ซึ่งเครื่องจะแปลจากรหัสแท่งเป็นตัวเลขเพื่อบันทึกเป็นข้อมูลทางธุรกจิอีกทีในหน่วยความจำ
ซึ่งจะสามารถลดการอ่านที่และบันทึกข้อมูลที่ผิดพลาดของคนได้อีกทั้งเป็นไปได้อย่างรวดเร็วกว่าเดิมด้วย
แต่การที่นำระบบบาร์โค้ดมาใช้ในธุรกิจระดับที่เป็นระหว่างประเทศจำเป็นที่จะต้องมีองค์กรที่จะทำหน้าที่ในการประสานงาน
เพื่อที่จะสามารถทำงานกันได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยแต่ละประเทศจะมีตัวแทนขององค์กรในการหาสมาชิกที่เป็นบริษัทต่าง
ๆ ที่ต้องการใช้ระบบบาร์โค้ด ซึ่งประเทศไทยเพิ่งเข้าเป็นสมาชิกระบบบาร์โค้ดขององค์กรระหว่างประเทศที่เรียกว่าระบบ
EAN เมื่อเดือนกรกฎาคมปีที่แล้วนี่เอง
ระบบ EAN เป็นระบบที่ถูกจัดตั้งขึ้นมาจากประเทศในยุโรป 12 ประเทศเมื่อปี
2522 เพื่อที่จะเป็นสื่อกลางในการค้าที่จะต้องอาศัยตัวเลขในการทำความเข้าใจสื่อสารกันผ่านคอมพิวเตอร์เพื่อความถูกต้องและรวดเร็ว
โดยบริษัทที่เป็นสมาชิกโดยผ่านทางบริษัทตัวแทนในแต่ละประเทศจะได้รับหมายเลขรหัสประจำตัวในการที่จะทำการค้ากับประเทศต่าง
ๆ ทั่วโลกตัวเลขนี้จะเป็นสิ่งที่บอกถึงประเทศและบริษัทเจ้าของสินค้าที่ผลิต
ซึ่งนับได้ว่าเป็นสินทรัพย์ทางการค้าที่สำคัญของบริษัทชิ้นหนึ่งทีเดียว
บริษัททีพีเอ็นเอ (TPNA) เป็นบริษัทที่ได้จดทะเบียนเป็นสมาชิกของ EAN เพื่อที่จะเป็นตัวแทนในประเทศไทยในการให้บริการทางด้านบาร์โค้ดระบบ
EUROPEAN ARTICLE NUMBERING CODE ที่มีการใช้กันอย่างแพร่หลายกว่าระบบอื่นเพราะมีสมาชิกรวม
45 ประเทศทั่วโลก
ความริเริ่มที่ทางทีพีเอ็นเอมีขึ้นนั้นอาจจะเนื่องมาจากหนึ่งในจำนวนผู้ก่อตั้งบริษัทนั้นมี
สุทธิเกียรติ จิราธิวัฒน์ กรรมการบริหารห้างเซ็นตทรัลที่เป็นกิจการห้างสรรพสินค้าที่ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย
และยังเป็นผู้ผลิตสินค้าอีกนับร้อยอย่างซึ่งย่อมเป็นผู้ที่เห็นความสำคัญทางด้านการค้าที่ต้องอาศัยเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ให้ความถูกต้องและรวดเร็วมากกว่าคนอื่น
ประกอบกับการที่สุทธิเกียรติรู้จักกันดีกับ สมกิจ ไพรัชพิบูลย์ ในฐานะที่เคยร่วมงานกันมาตั้งแต่ระยะเริ่มแรกของการตั้งห้างเซ็นทรัลสาขาสีลม
สมกิจคนนี้มีประสบการณ์การทำงานมาทางด้านต่างประเทมาก่อน และได้รู้จักกับเจ้าหน้าที่ของ
EAN ประจำมาเลเซีย ลู่ทางการเป็นตัวแทนระบบ EAN ในประเทศไทยจึงเกิดขึ้น โดยตั้ง
บริษัททีพีเอ็นเอ ขึ้นมาเพื่อการนี้โดยเฉพาะเป็นการร่วมลงทุนกันระหว่างสมกิจและสุทธิเกียรติ
การเข้าเป็นตัวแทนของทีพีเอ็นเอจำเป็นที่จะต้องเสียค่าสมาชิกแรกเข้าเป็นจำนวนเงิน
5 แสน 7 หมื่นฟรังก์เบลเยียมคิดเป็นเงินบาทก็ประมาณ 375,060 บาทและก็ต้องเสียค่าสมาชิกรายปีอีก
5 แสนฟรังก์หรือ 329,000 บาทเป็นอัราที่คิดจากบริษัทแม่ที่บรัสเซลส์โดยมีวิธีการคิดที่อิงตามรายได้ประชากร
และจำนวนประชากรในประเทศไทย
หลังจากนั้นทางทีพีเอ็นเอก็ต้องมาทำหน้าที่ของตัวแทนของ EAN โดยพยายามหาสมาชิกเพื่อที่จะเสียค่าสมาชิกให้กับทางทีพีเอ็นเอในอัตราต่าง
ๆ คิดตามยอดขายของบริษัทระหว่าง 10,000 บาทถึง 30,000 บาทต่อปี ทีพีเอ็นเอจำเป็นที่จะต้องหาสมาชิกให้มากเพื่อที่จะได้คุ้มกับทุนทีได้ลงไปกับค่าสมาชิกที่ต้องเสียให้กับบริษัทแม่
ซึ่งแนวโน้มจากสถิติที่ผ่านมาในประเทศที่เป็นตัวแทนในประเทศอื่น ๆ จะมีอัตราเพิ่มมากขึ้นอย่างมากเมื่อมีการเริ่มต้นใช้กันในระยะแรกแล้ว
ตัวอย่างเช่นในสหรัฐอเมริกา ซึ่งเริ่มมีการใช้ระบบ EAN ในปี 2522 มีสมาชิกในประเทศเพียง
6 รายเท่านั้นแต่ในปีต่อมาบริษัทสมาชิกก็เพิ่มขึ้นเป็น 42 แห่ง และเป็นร้อยกว่าบริษัทภายใน
3 ปี
ในปัจจุบันบริษัทที่เป็นสมาชิกของทีพีเอ็นเอมีประมาณ 13 แห่งเหตุผลเป็นสมาชิกของบริษัทต่าง
ๆ นั้นไม่ได้เป็นการพิจารณาถึงเรื่องค่าแรงในประเทศเท่านั้น แต่มองถึงเรื่องในเชิงการตลาดด้วยเช่นทางด้านการบริหารสินค้าคงคลัง
การตรวจเช็กความเป็นไปได้ของสินค้า ความเคลื่อนไหวและการไหวเวียนขิงสินค้าที่บริษัทสมาชิกผลิตหรือจำหน่าย
ซึ่งต้องการข้อมูลที่รวดเร็วและถูกต้อง เพราะด้วยวิธีการที่ใช้พนักงานในการตรวจเช็กในหลายครั้งเกิดจากการผิดพลาดและในบางครั้งในตลาดที่ใหญ่มากขึ้นต้องอาศัยเวลานานกว่าจะรู้ผล
การมีระบบบาร์โค้ดทำให้การตรวจเช็กเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิเช็กเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและรวดเร็วมากยิ่งขึ้น
"ผมเชื่อมว่าแนวโน้มของการใช้ระบบ EAN จะมีเพิ่มมากขึ้นแน่และอาจจะเป็นประมาณ
5 ปีก็คงจะใช้กันในทั่วไป" สรรค์ชัย เตียวประเสริฐกุล ผู้จัดการฝ่ายการตลาดของบริษัทยูนิชาร์ม
กล่าวกับ "ผู้จัดการ" ซึ่งเป็นลูกค้ารายที่ 7 ในบรรดา 13 รายที่เป็นสมาชิกของทีพีเอ็นเอในปีนี้
ในโลกนี้นอกจากบาร์โค้ดระบบ EAN แล้ว ยังมีอีกระบบหนึ่งที่เรียกว่า UPC
(UNIVERSAL PRODUCT CODE) ก็เป็นบาร์โค้ดที่ใช้กันมากในทวีปอเมริกาเหนือเป็นระบบที่จัดตั้งในสหรัฐอเมริกาในปี
2516 เกิดก่อนระบบ EAN 4 ปี แต่เนื่องจากระบบ EAN มีตัวเลข 13 ตัว ซึ่งมากกว่าระบบ
UPC ซึ่งมีอยู่เพียง 6 ตัว จึงทำให้ระบบ EAN สามารถเก็บข้อมูลได้มากกว่าสามารถที่จะนำไปใช้ประโยชน์ได้มากกว่าระบบ
UPC จึงเป็นระบบที่ทางสำนักงานมาตรฐานอุตสาหกรรมกระทรวงอุตสาหกรรม แนะนำให้ระบบนี้เป็นระบบมาตรฐานสำหรับประเทศไทย
"เลข 13 ตัวของระบบ EAN มันจะระบุรหัสชื่อบริษัทประเทศ และชนิดของสินค้าไว้อย่างละ
4 ตัว ทำให้ง่ายต่อการสื่อสารธุรกิจแก่ผู้ค้าในต่างประเทศ ขณที่ระบบ UPC
จะมีตัวเลข 6 ตัวที่บอกถึงประเทศและสินค้าเท่านั้น มันไม่ละเอียด" แหล่งข่าวใน
ส.ม.อ. เล่าให้ "ผู้จัดการ" ฟังถึงเหตุผลที่ส.ม.อ. สนับสนุนให้ใช้ระบบ
EAN
การได้รับการรับรองมาตรฐานดังกล่าว น่าจะเป็นส่วนหนึ่งที่สนับสนุนกิจการของทีพีเอ็นเอใการเป็นตัวแทนของทีพีเอ็นเอในการเป็นตัวแทนระบบนี้ในประเทศไทย
และหากแนวโน้มในการใช้ระบบ EAN ในต่างประเทศเป็นไปในลักษณะเดียวกับในประเทศไทย
ระบบการค้าที่เป็นระบบอย่างมีประสิทธิภาพระบบข้อมูลทางการตลาด จะมีความถูกต้องและรวดเร็วยิ่งขึ้นก็จะเกิดขึ้นเป็นประโยชน์โดยรวมกับแก่บริษัทห้างร้านในประเทศไทย
โดยมีผู้ที่ยิ้มออกมากกว่าใครเพื่อนก็คือบริษัททีพีเอ็นเอตัวแทนลิขสิทธิ์ระบบ
EAN แต่เพียงผู้เดียวในประเทศไทยของเสียสุทธิเกียรตินั่นเอง
ไม่ใช่ใครอื่น เพราะรับทรัพย์จากการขายระบบและไปเลย
