เสาวนีย์ พิสิฐานุสรณ์ แปล/เรียบเรียง
เรื่อง ดิอีโคโนมิสต์ 14 สิงหาคม 2551

อดีตดาวรุ่งพุ่งแรงทางเศรษฐกิจของเขตยูโรโซน กลับกลายเป็นประเทศที่กำลังฉุดรั้งเศรษฐกิจของทั้งภูมิภาค

บ้านที่สร้างครึ่งๆ กลางๆ หาใครเป็นเจ้าของไม่ได้จำนวนมาก กำลังกลายเป็นอนุสรณ์ความตกต่ำทางเศรษฐกิจของสเปนในขณะนี้ และในจำนวนนี้ดูเหมือนว่า Sesena โครงการพัฒนาที่ดินขนาดใหญ่ใกล้กับกรุงแมดริด เมืองหลวงของสเปน คงจะเป็นอนุสรณ์ที่ "โด่งดัง" ที่สุด กลุ่มพัฒนาที่ดินยักษ์ใหญ่ Martinsa-Fadesa ของสเปน เพิ่งล้มละลายไปเมื่อเดือนกรกฎาคม ผู้ซื้อบ้านนับพันนับหมื่นรายกำลังกลัวว่า พวกเขาคงจะไม่มีวันได้เห็นบ้านสร้างเสร็จ หรือเลวร้ายยิ่งกว่านั้นก็คืออาจจะไม่ได้รับเงินคืนเลยแม้แต่สตางค์แดงเดียว

ที่ดินติดชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในสเปนได้รับผลกระทบหนักที่สุด ราคาของที่ดินแถบนี้ตกต่ำลงมากกว่า 6% เมื่อนับถึงเดือนกรกฎาคม ปีนี้ เทียบกับราคาที่ดินโดยทั่วไปในสเปนที่ราคาตก ต่ำลงเพียง 3.9% ผลสะเทือนจากราคาที่ดินติดชาย ทะเล ตกต่ำและบริษัทพัฒนาที่ดินล้มละลายนั้นเป็นที่รู้สึกได้อย่างกว้างขวาง สเปนซึ่งเป็นจุดหมายปลายทางด้านการท่องเที่ยว ที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก กำลังดึงดูดผู้ซื้อจากทุกสารทิศทั่วยุโรป พวกเขาไม่ได้ต้องการเพียงบ้านพักตากอากาศหรือที่อยู่อาศัยยามเกษียณ แต่ต้องการกำไรงามๆ เมื่อเวลาขายด้วย แต่บรรดาคนที่คิดว่าพวกเขาจะไม่มีวันขาดทุนในตลาดที่เคยเติบโตมากถึง 20% ต่อปี ในยามนี้ต่างก็มือพองกันทั่วหน้า

พวกเขาไม่ใช่คนกลุ่มเดียวที่โทษว่าสเปนเป็นต้นเหตุของความเจ็บปวดในครั้งนี้ Vodafone บริษัทโทรศัพท์มือถือที่ใหญ่ที่สุดในโลก เพิ่งจะชี้นิ้วกล่าวโทษสเปน เมื่อออกคำเตือนเกี่ยวกับผลกำไรของบริษัทประจำปีนี้ หลังจากเริงร่ากับการเติบโตมานานกว่า 10 ปี ซึ่งทำให้เศรษฐกิจของสเปนได้รวมเข้าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกับเศรษฐกิจโลก เมื่อถึงคราวเศรษฐกิจสเปนตกต่ำในครั้งนี้ จึงเกิดผลสะเทือนเป็นระลอกคลื่นที่ไปไกลจากเพียงชายฝั่งเมดิเตอร์เรเนียนของสเปน

แม้ช่วงวันหยุดพักร้อนประจำปีของสเปนในปีนี้ยังพลอยถูกรบกวนความสงบไปด้วย เดือนสิงหาคมซึ่งปกติเป็นเดือนแห่งการพักผ่อนหย่อนใจของชาวสเปน กลับต้องพลอยปั่นป่วนขึ้นมาอย่างช่วยไม่ได้ เมื่อนายกรัฐมนตรี Jose Luis Rodriguez Zapatero จากพรรคสังคมนิยมของสเปน เรียกประชุมคณะรัฐมนตรี ฉุกเฉิน เพื่อหารือด่วนถึงวิธีแก้ปัญหาเศรษฐกิจที่ตกต่ำลง ซึ่งมาพร้อมกับอัตราว่างงานที่พุ่งขึ้นแตะระดับ 10.4% ในขณะที่อัตราเงินเฟ้อก็พุ่งขึ้นสูงที่สุดในรอบ 15 ปีที่ระดับ 5.3% ส่วนการเติบโต ของ GDP รายไตรมาสก็ตกต่ำลงจนใกล้จะถึงศูนย์ อย่างไรก็ตาม ไม่มีอะไรที่รัฐบาลสเปนจะทำได้มากนัก แม้กระทั่งนโยบายการคลังก็มีช่องว่างให้ขยับได้เพียงจำกัด Pedro Sollbes รัฐมนตรีคลังสเปนกล่าวว่า ไม่มีมาตรการวิเศษใดๆ ที่จะแก้ไขปัญหาของ สเปนได้

ปัญหาของสเปนไม่ใช่เป็นเพราะสเปนประสบปัญหาเศรษฐกิจหนักกว่าประเทศอื่นใดในยุโรปแต่อย่างใด หากแต่เป็นเพราะสเปนเคยทำได้ดีล้ำหน้าประเทศอื่นๆ ในยุโรปอย่างมากมาก่อน เศรษฐกิจสเปนเคยพองฟูด้วยสินเชื่อที่มีต้นทุนถูกและฟองสบู่ในตลาดอสังหาริมทรัพย์และกลายเป็นที่ที่ใครๆ ก็สามารถ จะทำเงินได้อย่างง่ายๆ แต่มาบัดนี้บริษัทอย่าง Vodafone ซึ่งเคยพึ่งพิงสเปนอย่างมากในการเติบโต กลับไม่สามารถจะได้รับในสิ่งที่คาดหวังได้อีกต่อไปแล้ว เช่นเดียวกับชาวต่างชาติที่ลงทุนซื้อที่ดินติดชายฝั่งเมดิเตอร์เรเนียนของสเปน และแน่นอนรวมไปถึงชาวสเปนเองก็เช่นกัน