กลุ่มไทยแสทคือกลุ่มที่ได้รับการคัดเลือกจากกระทรวงคมนาคม ให้เป็นผู้ลงทุนในโครงการสัมปทานดาวเทียม
และสร้างเครือข่ายการสื่อสารเพื่อให้บริการการสื่อสารด้วยดาวเทียมในมูลค่า
3,000 ล้านบาท โดยมีระยะเวลาสัมปทาน 30 ปี
ไทยแสทเสนอให้รัฐบาลเข้ามาถือหุ้นลม 5% ของทุนจดทะเบียน 1,000 ล้านบาท
ในขณะเดียวกันขอเลื่อนกำหนดการยิงดาวเทียมไปเป็น 5 ปีหลังจากเริ่มต้นสัญญา
โดยอ้างว่า ปริมาณการใช้ยังไม่คุ้มกับการยิงดาวเทียมเอง ในระยะ 1-5 ปีแรกนี้ไทยแสทจะเช่าช่องสัญญาดาวเทียมเอเชียแสท
1 มาใช้แทนโดยจะวางเงินประกันกับรัฐบาลไทยปีละ 100 ล้านบาทจนครบ 5 ปี ถ้าไม่สามารถส่งดาวเทียมได้
เงิน 500 ล้านบาทนี้จะถูกยึดทันที
ผู้ร่วมลงทุนในไทยแสทประกอบด้วย บริษัทปิยะอนันต์ บริษัทล็อกซเล่ย์ บริษัทเคเบิ้ลแอนด์ไวร์เลสของอังกฤษและบริษัทฮัทชินสันแวมเปาจากฮ่องกง
สองบริษัทหลังนี้เป็นผู้ถือหุ้นในโครงการเอเชียแสทซึ่งเป็นเจ้าของดาวเทียมเอเชียแสท
ผู้ถือหุ้นอีกรายของเอเชียแสทคือ CHINA INTERNATIONAL TRUST AND DEVELOPMENT
CORP (CTIC) ซึ่งเป็นบริษัทการลงทุนของรัฐบาลจีน
โครงการเอเชียแสทจะส่งดาวเทียมเอเชียแสท 1 ขึ้นอวกาศในเดือนเมษายนนี้ เพื่อการสื่อสารในภาคพื้นทวีปเอเชีย
โดยซื้อดาวเทียมจากบริษัทฮิวจ์ แอร์คราฟท์ของสหรัฐอเมริกา และใช้จรวดลองมาร์ช
3 ของจีนเป็นจรวดส่งจากฐานยิงในประเทศจีน
วันที่ 28 พฤศจิกายนปีที่แล้ว มนตรี พงษ์พานิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมเตรียมเสนอเรื่องนี้ให้ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีอนุมัต
ิให้ไทยแสทเป็นผู้ลงทุนในโครงการดาวเทียมสื่อสาร แต่ถูกเบรกจากนายกรัฐมนตรี
ซึ่งได้รับข้อมูลมาว่าโครงการส่งดาวเทียมเอเชียแสท 1 อาจจะต้องเลิกล้มไปเพราะสหรัฐฯจะไม่ส่งดาวเทียมให้จีน
จนมนตรีต้องถอนเรื่องออกจากวาระการประชุมกลับไปตั้งหลักใหม่
มูลเหตุที่สหรัฐฯจะไม่ยอมขายดาวเทียมให้กับจีนนั้นเนื่องมาจากเหตุการณ์ปราบปรามนักศึกษา
ประชาชนที่จัตุรัสเทียนอันเหมินเมื่อเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว ทำให้รัฐสภาสหรัฐฯเคลื่อนไหวให้ใช้มาตรการทางเศรษฐกิจ
เพื่อคัดค้านการกระทำดังกล่าวด้วยการงดให้ความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจแก่จีน
รวมไปถึงการขายสินค้าให้จีนด้วย
ดาวเทียมเอเชียแสท 1 อยู่ในข่ายต้องถูกห้ามขายให้จีนด้วย เมื่อไม่มีดาวเทียม
โอกาสที่ไทยแสทจะใช้ช่องสัญญาณของเอเชียแสทในช่วงห้าปีแรกจึงเลือนราง การอนุมัติให้ไทยแสทเป็นผู้ได้รับสัมปทานอย่างเป็นทางการจึงถูกระงับไว้ก่อน
เรื่องนี้เป็นปรากฎการณ์อันหนึ่งของความสัมพันธ์กัน ระหว่างเศรษฐกิจกับการเมืองและเป็นตัวอย่างของช่องว่างที่หดแคบลงทุนที
ๆ ของธุรกิจในระดับนานาชาติ
ความเคลื่อนไหวครั้งสุดท้าย คือ ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯกับจีนมีแนวโน้มที่จะดีขึ้น
จากท่าทีของสหรัฐฯที่ส่งเจ้าหน้าที่ขั้นสูงไปเยือนปักกิ่งเมื่อเดือนธันวาคม
ปีที่แล้ว และจีนก็ได้แสดงความต้องการที่จะฟื้นฟูความสัมพันธ์ให้ดีเหมือนเดิม
ในขณะที่ประธานาธิบดีบุชก็คัดค้านมาตรการของรัฐสภาด้วย
เอเชียแสทได้รับใบอนุญาตส่งออกดาวเทียมจากฮิวจ์ แอร์คราฟท์ครบทั้งห้าใบแล้ว
อันเป็นการยืนยันว่ามีดาวเทียมให้ยิงในเดือนเมษายนแน่ แต่ทางเมืองไทยกลับมีกระแสความไม่แน่นอนที่ไทยแสทจะเป็นผู้ได้รับสัมปทาน
เพราะในระหว่างที่นายกรัฐมนตรีให้กลับมาทบทวนความเป็นไปได้ของโครงการ ก็มีบริษัททั้งจากสหรัฐฯ
และยุโรปหลาย ๆ แห่งมีข้อเสนอว่า ไม่ต้องรอถึง 5 ปีอย่างที่ไทยแสทเสนอ ไทยก็สามารถยิงดาวเทียมได้
อาจจะใช้เวลาเพียงแค่ 3 ปี
ข้อเสนอนี้คงไปสะกิดใจนายกรัฐมนตรี จนให้มีการศึกษาความเป็นไปได้ทางด้านต่าง
ๆ เพื่อข้อสรุปว่าจำเป็นต้องรอถึง 5 ปี หรือไม่ ก่อนที่จะมีการพิจารณาเรื่องของไทยแสทกันใหม่
