ธนาคารเอชเอสบีซี (เดิมชื่อธนาคารฮ่องกงและเซี่ยงไฮ้ แบงกิ้งคอร์ปอเรชั่น) ก่อตั้งขึ้นในฮ่องกง เมื่อวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ.2408 (ค.ศ.1865) โดยกลุ่มพ่อค้าชาวยุโรป และนักธุรกิจท้องถิ่นชาวจีน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินธุรกิจการค้าระหว่างกันในฮ่องกง จีน และญี่ปุ่น โดยในปีเดียวกันได้ขยายสาขาไปยังเมืองเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน และกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ

ในปี 2422 ขยายสาขาไปที่นิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา และในปี 2431 ขยายสาขามาเปิดในกรุงเทพฯ

ในปี 2432 ขยายสาขาไปยังเมืองฮัมบูร์ก ประเทศเยอรมนี และได้เปิดสาขาเพิ่มขึ้นตามเมืองใหญ่ๆ ในประเทศต่างๆ เป็นลำดับ

ปัจจุบันเอชเอสบีซีเป็นธนาคารพาณิชย์ที่เก่าแก่ที่สุดของอังกฤษ ที่ยังคงดำเนินกิจการอยู่ในประเทศญี่ปุ่น และฝรั่งเศส

ธนาคารเอชเอสบีซีถือหุ้นใหญ่โดยเอชเอสบีซี โฮลดิ้ง ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยธนาคารเอชเอสบีซี ถือเป็นธนาคารพาณิชย์ผู้ก่อตั้งกลุ่มเอชเอสบีซี กลุ่มบริษัทผู้ให้บริการทางการเงินและการธนาคารที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก

ปัจจุบันกลุ่มเอชเอสบีซี มีเครือข่ายสาขาประมาณ 10,000 แห่ง ใน 83 ประเทศ และเขตเศรษฐกิจ ทั้งในยุโรป เอเชีย แปซิฟิก ตะวันออกกลาง อเมริกา และแอฟริกา ให้บริการแก่ลูกค้าจำนวนกว่า 125 ล้านคนทั่วโลกมีสินทรัพย์รวม ณ วันที่ 30 มิถุนายน 2550 จำนวน 2,150,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ