เขาบอกว่าไม่ใช่นอมินี และยอมเป็นหนี้เกือบ 800 ล้าน เพื่อแลกกับการถือหุ้นใหญ่ในไทยแอร์เอเชีย เขาคือ "ทัศพล แบเลเว็ลด์" ลูกครึ่งไทยฮอลแลนด์ ซีอีโอวัยไม่ถึง 40 ของสายการบินต้นทุนต่ำที่เป็นข่าวมากที่สุดในรอบปีที่ผ่านมา

นิ่งมาถึงหนึ่งปีเต็ม กว่าที่ทัศพล แบเลเว็ลด์ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของสายการบินไทย แอร์เอเชีย จะสามารถให้คำชี้แจงแบบเต็มปากเต็มคำแก่สาธารณชนจนถึงผู้เกี่ยวข้องที่ต้องการคำตอบเกี่ยวกับผลประโยชน์ทับซ้อนที่ไทย แอร์เอเชีย อาจจะได้จากการเป็นบริษัทลูกของชิน คอร์ปอเรชั่น หลังจากแถลงข่าวการซื้อหุ้นของไทย แอร์เอเชีย ซึ่งส่วนหนึ่งถือครองโดย สิทธิชัย วีระธรรมนูญ และชิน คอร์ปอเรชั่น ถูกจัดขึ้นเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา และทัศพลถือว่านั่นเป็นการตอบคำถามแก่สังคมเกี่ยวกับตัวเขา และไทย แอร์เอเชีย ไปแล้ว

"เรานิ่งมาก เราไม่กระโตกกระตาก เราเชื่อว่าความจริงเป็นสิ่งไม่ตาย ตอนนี้เราไม่มีอะไรพะวังพะวงแล้ว อดีตก็เป็นอดีต เราไม่ได้เป็นคนทำ คนอื่นเป็นคนทำไว้ ตอนนี้เราซื้อหุ้นคืนมาแล้ว วันนี้ถูกต้องแล้ว เราไม่มีอะไรที่จะต้องไปกลัว และสามารถเดินต่อกันไปได้ ทำงานต่อไป" ทัศพลบอกกับ "ผู้จัดการ" หลังจากรับประทานวิตามินหลายแบบทั้งวิตามินบีหก น้ำมันรำข้าว แคลเซียม และเกลือแร่ พร้อมๆ กันหลายเม็ดเสร็จสิ้น

แม้เขาจะบอกว่าการมาทำงานเหมือนกับการพักผ่อน อยู่บ้านนานๆ แล้วมันเหงา หรือไม่มีอะไรทำแล้วอยู่ไม่ได้ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า เขาผู้นี้ทำงานหนักมาตลอดระยะเวลา ของการเปิดสายการบินต้นทุนต่ำแห่งนี้ขึ้นในเมืองไทยจนถึงปัจจุบัน ดังนั้นการบำรุงร่างกาย ของตนเองสำหรับพร้อมรับงานหนักหน่วงอยู่เสมอ จึงเป็นเรื่องที่ต่อให้เขาลืมบ้าง แต่เขาก็บอกว่า หากจำได้ก็จะหยิบวิตามินขึ้นมาทานเสมอ

"ผู้จัดการ" พบกับทัศพลถึงสองครั้งในจำนวนสองวันติดกันในสัปดาห์ ไม่นับรวม การเดินทางตามเขาไปเปิดเส้นทางบินใหม่ของไทย แอร์เอเชีย ถึงนครศรีธรรมราช และ เฝ„าดูอากัปกิริยาของเขาบนลานจอดเครื่องบิน ของสนามบินสุวรรณภูมิในวันเปิดตัวเครื่องบิน ลำใหม่ของสายการบินที่แปะภาพ พร้อมข้อความ amazing THAILAND เพื่อให้ความ ร่วมมือกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย

เย็นวันหนึ่งของการพบปะ ทัศพลเร่งรีบไปให้ทันวลานัด เพื่อรับประทานอาหาร เย็นกับพนักงานในระดับผู้จัดการแผนกขึ้นไป ดูเหมือนทัศพลจะเป็นซีอีโอส่วนน้อยที่ไม่มีรองซีอีโอ ผู้ช่วยซีอีโอ นอกจากซีเอฟโอที่ดูเรื่องการเงินแล้ว ที่เหลือคือไดเร็กเตอร์และผู้จัดการแผนกเท่านั้น

ในวันที่สอง เขาเล่าว่าวันก่อนหน้านั้น กว่าจะคุยกับพนักงานเป็นที่เรียบร้อยก็ใช้เวลาล่วงเลยไปกว่าสี่ทุ่ม และนี่คือเวลาที่เร็วที่สุดที่เขาจะได้กลับบ้าน นับตั้งแต่เข้ามาทำงานที่นี่ ส่วนเวลาที่ช้าที่สุดของการกลับบ้าน คือตีสี่ ไม่นับรวมเสาร์อาทิตย์ที่ใช้ไปกับครอบครัว ในคอนโด ซึ่งซื้อไว้ที่จังหวัดสระบุรีเท่านั้น

เขาบอกว่าเขาทำงานหนักเท่าๆ กันทั้งหมด ไม่มีปีไหนที่ทำงานหนักกว่ากัน แต่ทั้งหมดเป็นสิ่งที่เขาเลือก เพราะหากคิดว่าเหนื่อยคิดว่าเสี่ยง

"ก็กลับไปนอนอยู่บ้าน" ทัศพลบอก

ปีแรกของการเปิดสายการบิน แทบไม่ต้องบรรยายถึงความเหนื่อยที่เกิดจากการพยายาม ที่จะปลุกปั้นแบรนด์ไทย แอร์เอเชีย ให้โดดเด่น การเป็นผู้บริหารค่ายเพลงวอร์เนอร์ มิวสิค ประจำประเทศไทย แล้วต้องเปลี่ยนสายงานมาเป็นผู้บริหารของสายการบิน ทำให้ใครหลายคน เห็นเขาใช้คาราบาว ศิลปินหลักของสังกัดเข้ามาช่วยโปรโมตแบรนด์ไทย แอร์เอเชีย ทั้งการให้ ช่วยแต่งเพลง ร้องเพลง และเอาสัญลักษณ์เขาควายโค้งงอได้รูปไปแปะไว้บนตัวเครื่องบินลำเล็กสีแดงขาวของเขา

เครื่องบินที่บินจริงเพียงสองลำ และเหลือไว้เป็นเครื่องบินสำรองอีกหนึ่งลำ ทำให้ช่วงแรก ทั้งโทรศัพท์และจดหมายร่อนมาที่บริษัทมีแต่ข้อความก่นด่า และกล่าวหาการบริหารจัดการ เวลาที่ติดลบ นี่คืองานหลักๆ ของเขาในช่วงปีแรกๆ ของบริษัทในฐานะซีอีโอ

เพิ่งผ่านพ้นปีที่ 3 ของการเปิดตัวสายการบินต้นทุนต่ำแดงขาวสัญลักษณ์มาเลเซียในไทยมาได้ 5 เดือนเท่านั้น วันนี้ไทย แอร์เอเชีย มีเครื่องบินเป็นสินทรัพย์แล้ว 14 ลำ แม้จะบินได้จริง 13 ลำ และเหลือทิ้งไว้เป็นเครื่องบินสำรอง 1 ลำก็ตามที

จำนวนเครื่องบินที่เพิ่มขึ้นตามจำนวนขวบปีของการบินในน่านฟ้าของไทย แอร์เอเชีย บอกได้ถึงประสิทธิภาพในการบริหารจัดการเส้นทางบินได้ดียิ่งขึ้น เพราะเมื่อเครื่องบินมากขึ้น โอกาสที่จะดีเลย์ หรือบกพร่องที่จะเกิดขึ้นจากความล่าช้าในการบินย่อมน้อยลงในทันที

ขณะที่ปีที่ผ่านมา ปัญหาเรื่องน้ำมันแพง และค่าเงินบาทที่แข็งค่า ต่อให้เป็นงานหนักสำหรับเขา แต่เขาก็ยังบอกว่ามันพอจะคาดเดาได้ ประสบการณ์เรื่องน้ำมันแพง ในปีก่อนหน้า ทำให้เขาต้องซื้อตั๋วกระดาษเพื่อสำรองน้ำมันเอาไว้ล่วงหน้าเป็นปี เช่นเดียว กับค่าเงินที่ต้องซื้อไว้ล่วงหน้า เพื่อป้องกันปัญหาที่จะตามมา

ดังนั้นต่อให้น้ำมันเป็นต้นทุนส่วนใหญ่ ของการดำเนินธุรกิจสายการบิน เขาก็ยังเชื่อว่าเขาจะบริหารจัดการมันได้อยู่หมัด แต่เมื่อเทียบกับปัญหาด้านการเมืองที่เข้ามารุมเร้าในช่วงปีที่ผ่านมาแล้ว เขาบอกว่า "จับต้องไม่ได้ เหมือนกับมวยจีนแปดชั้น ดังนั้นต้องปล่อยมันไป ทำอะไรไม่ได้เลย นอกจากการนิ่ง พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง"

ทัศพลเพิ่งจะได้รับการจัดอันดับให้เป็น หนึ่งใน 50 Role Models เขาไม่เพียงแต่เป็น ผู้บริหารที่อายุเพียง 38 ปี ซึ่งถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับอีกหลายคนที่ติดอันดับทั้งหมด และยังเป็นผู้บริหารหน้าใหม่ที่เข้าเส้นชัยการจัดอันดับในครั้งนี้ด้วย

หลายคนบอกว่าเขาเป็นผู้บริหารที่บริหารจัดการความเสี่ยงได้ดีเป็นอย่างยิ่ง จน กลายเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้หลายคนเลือกเขาเข้ามาเป็นหนึ่งในผู้บริหาร 50 อันดับแรกของ "ผู้จัดการ" ประจำปีนี้ แต่เขากลับมองในมุม ที่แตกต่างกันออกไป

"ผมคงได้คะแนนสงสาร คงมีคนเห็นใจเราอยู่บ้าง"

หลังจากงานแถลงข่าวเรื่องการซื้อหุ้นจากชิน คอร์ปอเรชั่น และสิทธิชัย วีระธรรมนูญ กลับคืนมา ในสภาวการณ์ของการจำยอม และไม่มีทางหลีกเลี่ยง ต้องกู้เงินมาซื้อหุ้น แทนการตัดสินใจให้คนอื่นมาซื้อเป็นเจ้าของแทน ปัจจุบันทัศพลได้เปลี่ยนสภาพการเป็นซีอีโอเพียงอย่างเดียว กลายมาเป็นทั้งซีอีโอและผู้ถือหุ้นใหญ่และมีอำนาจตัดสินใจสูงสุดในสายการบิน แห่งนี้เป็นที่เรียบร้อยแล้ว

ดีลเป็นไปในลักษณะที่ทัศพลและผู้บริหารอีก 5 คนคือ พรอนันต์ เกิดประเสริฐ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารฝ่ายการเงิน นาวาอากาศเอกธนภัทร งามปลั่ง ผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการบิน ปรีชญา รัศมีธานินทร์ ผู้อำนวยการฝ่ายวิศวกรรม ม.ล.บวรนวเทพ เทวกุล ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาธุรกิจ และสันติสุข คล่องใช้ยา ผู้อำนวยการฝ่ายการพาณิชย์ ตัดสินใจที่จะเข้าไปซื้อหุ้นทั้งหมดของ ไทย แอร์เอเชีย ที่บริษัทเอเซีย เอวิเอชั่น จำกัด ถือครองอยู่ (เอเซีย เอวิเอชั่น เป็นโฮลดิ้งคอม ปานี ซึ่งมีผู้ถือครองหุ้นเอาไว้สองส่วนคือ ชิน คอร์ปอเรชั่น และสิทธิชัย วีระธรรมนูญ ในสัดส่วน 49 : 50 เปอร์เซ็นต์)

เมื่อดีลสิ้นสุด หุ้นของไทย แอร์เอเชีย จะถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกถือครอง โดยหุ้นส่วนต่างชาติอย่างมาเลเซีย แอร์เอเชีย จำนวน 49 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่ 51 เปอร์เซ็นต์ ถือหุ้นโดยคนไทย โดยคณะผู้บริหารของไทย แอร์เอเชีย ประกอบด้วยทัศพล ซึ่งถือหุ้นใหญ่ อยู่ 28.5 เปอร์เซ็นต์ และผู้บริหารอีก 4 คนถือหุ้นคนละ 5 เปอร์เซ็นต์ ยกเว้นสันติสุข คล่องใช้ยา ซึ่งถือหุ้นอยู่ที่ 2.5 เปอร์เซ็นต์

โดยสินเชื่อกว่า 980 ล้านบาทที่ใช้ไปกับการซื้อหุ้นทั้งหมดกลับมาเป็นของไทย แอร์ เอเชีย นั้นได้มาจากธนาคาร Credit Suisse สาขาสิงคโปร์ เป็นสัญญาเงินกู้ 5 ปี โดยใช้หุ้นของสายการบินเป็นหลักทรัพย์ค้ำประกัน และนี่เองกลายเป็นภาระผูกพันของทัศพล แม้จะแลกมาด้วยหุ้นใหญ่ของบริษัทก็ตามที

"ในเวลานั้นผมไม่คิดเลยว่าจะต้องเลือกทางไหน ยังไงก็ต้องทำแบบนี้ อยู่ในภาวะจำยอมที่จะต้องรับสภาพแบบนี้ เคยคิด จะขาย แต่ก็กลัวหนีเสือปะจระเข้ ก็เลยทำเอง ดีกว่า ตอนนี้ผมคนเดียวเป็นหนี้อยู่ที่เกือบ 800 ล้านบาท" ทัศพลบอก

แม้สัญญาเงินกู้ทั้ง 980 ล้านบาท อยู่ที่ 5 ปี แต่ดูเหมือนทัศพลตั้งใจจะใช้หนี้คืนให้ได้ภายใน 3 ปี หลังจากแผน 5 ปีของบริษัทระบุว่า จะพาบริษัทเข้าตลาดหลักทรัพย์ฯ เพื่อระดมทุน เอามาใช้เงินกู้

"มันไม่ได้เป็นเงื่อนไขว่าเราจะต้องเข้าตลาดหลักทรัพย์ฯ แต่ไม่มีทางอื่นที่จะเอาเงินขนาดนี้มาใช้คืนได้ทัน ยกเว้นว่าจะขายหุ้นให้คนอื่น แต่เราก็ไม่อยากขาย ถ้าเราขายเราก็อยากจะให้พนักงานเรามากกว่า แต่เราเชื่อว่าเราจะสามารถเข้าตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้

แม้วันนี้ไม่พร้อม แต่เชื่อว่าอีกสองปีจะพร้อม แต่ต่อให้วันนี้พร้อม เราก็ไม่เข้าตลาด การเมืองแบบนี้ เศรษฐกิจแบบนี้เราไม่อยากเข้าตลาดฯ การเมืองต้องนิ่ง อีกสองปีครึ่งหรือสามปี น่าจะนิ่งที่สุดแล้ว ถึงตอนนั้นเราก็มีเครื่องแอร์บัสใหม่ทั้งหมดมาแทนที่โบอิ้งรุ่นเก่า มีเส้นทางบิน ครอบคลุมเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ค่อนข้างมาก

ขณะที่ลูกค้ารู้จักไทย แอร์เอเชียมากขึ้น และมีลูกค้าบินปีหนึ่ง 7-8 ล้านคน รายได้ และกำไรอยู่ในเกณฑ์ที่น่าจะพอใจ ค่อนข้างแข็งแรง แม้จะไม่แข็งแรงที่สุด" ทัศพลพูดแบบนี้กับทุกสื่อที่ถามเขาถึงแผนในอนาคต และแผนการใช้หนี้ของเขา แม้ปีที่ผ่านมารายได้ของไทย แอร์เอเชีย จะไม่น่าพึงพอใจนัก กำไรไม่ได้เป็นบวก โดยปีที่ผ่านมา ไทย แอร์เอเชีย กำไรอยู่ที่ 50 ล้านบาทเท่านั้น

แผนเข้าตลาดหลักทรัพย์ฯ ของทัศพล มาพร้อมๆ กับการย้ายสำนักงานใหม่ในกลาง เดือนกันยายน เพื่อรองรับบุคลากรที่จะเพิ่มขึ้น และย่นระยะเวลาการรายงานตัวของนักบิน และพนักงานอื่นๆ ที่ต้องเดินทางมาไกลถึงถนนวิภาวดี ทั้งๆ ที่ฐานการบินอยู่ที่สนามบินสุวรรณภูมิ เนื่องจากไทย แอร์เอเชีย เป็นสายการบินต้นทุนต่ำสายการบินเดียวที่ยังใช้สนามบินสุวรรณภูมิเป็นฐานการบิน แม้ต้นทุนการเช่าสถานที่จะแพงกว่าดอนเมือง ก็ตามที

ไทย แอร์เอเชีย ยังเตรียมคืนเครื่องบิน โบอิ้ง 737-300 ขนาด 148 ที่นั่งลำเก่าทั้งหมด และเช่าซื้อเครื่องบินแอร์บัส A320 ขนาด 130 ที่นั่ง รุ่นใหม่มาจากโรงงานโดยตรงจนครบ 40 ลำในปี 2556 ไม่นับรวมแผนการ ขยายเส้นทางบิน เที่ยวบิน และเพิ่มจำนวนคน บินด้วยราคาที่รวมค่าน้ำมัน และซื้อประกันชีวิตเพิ่มด้วยตัวผู้โดยสารเองแล้วก็ยังถูกกว่าสายการบินอื่น

รายละเอียดของการเลือกเครื่องบิน เพิ่มเครื่องบิน ไปจนถึงการเลือกสถานที่บิน ทัศพลล้วนแล้วแต่ลงรายละเอียดด้วยตนเองแทบทั้งสิ้น

ทุกวันนี้นอกจากการประชุมในสำนักงาน นัดหมายในช่วงเย็นแล้ว ในบางสัปดาห์ทัศพลก็มักจะใช้ไปกับการเดินทางทั้งในประเทศและต่างประเทศที่เขากำลังจะไปเปิดเส้นทางใหม่

"ผมว่าผมเริ่มชินแล้วกับปัญหา มารู้ก็แก้ปัญหาไป โลกมืดแปดด้าน ด้านที่เก้าก็ย่อมจะมีทางสว่าง ราหูอมจันทร์ยังไงท่านก็ต้องคายออก ไม่อมไว้ตลอด ยังไงก็มีทางออกและทางสว่าง วันนี้คิดไม่ออกก็กลับบ้าน พรุ่งนี้มาใหม่ เดี๋ยวก็คิดออกเอง ช่วงเวลาที่เบื่อมากๆ ก็มักจะหายไปเลยสามวัน หายไปนอนเล่นเฉยๆ ไม่คิดเรื่องงาน แล้วค่อยกลับมาใหม่ คิดต่อใหม่ อีกรอบ ผมถอยไม่ได้ ทุกคนที่มาอยู่ที่นี่ บิ๊กๆ ที่นี่ ผมเป็นคนชักชวนมาหมด แล้วหากจะหายไปสบายคนเดียว ผมทำไม่ได้

ต่อให้คนอื่นมารับช่วงต่อ ก็คงไม่เหมือนกัน มันไม่เหมือน กับตัวตึกแล้วมีคนมาอยู่ ธุรกิจการบินมันไม่เคยนิ่ง เมื่อไหร่นิ่งก็เหมือนหยุด เมื่อหยุดก็เหมือนถอยหลัง ผมอยู่ที่ไหนก็ได้เป็นจิ้งจกอยู่ที่ไหนก็เปลี่ยนไปตามสภาพแวดล้อม ทำงานแบบ ไม่มีหลักการ อยากทำอะไรก็ทำ หลับตาลุย ถูกต้องและบริสุทธิ์ก็พอ" ทัศพลทิ้งท้ายก่อนใช้เวลาในช่วงเย็นไปกับการทำงานที่คั่งค้างก่อนออกเดินทางไปต่างประเทศอีกครั้งด้วยภาระของการประชุม และมองหาเส้นทางบินใหม่สำหรับเครื่องบินแอร์บัส ลำใหม่ของเขาที่จะมาถึงเร็วๆ นี้ด้วย

ใครๆ ก็บินได้ ทัศพลเองก็คงคิดเหมือนกันว่าเขาเองก็บินได้เหมือนกัน แม้จะบินไม่สูงแต่ก็บินได้หลายเส้นทาง บินได้หลายเที่ยว และบินได้ไกลกว่าเดิมด้วยปีกที่ใหญ่และเบากว่าเดิม