หุ้นกลุ่มแบงก์แฮปปี้รับช่วงดอกเบี้ยขาลง โบรกฯ ประเมินบัวหลวงเริงร่าสุด เหตุได้โชค 2 ชั้น ทั้งจากราคาพันธบัตรที่ปรับตัวสูงขึ้น และการเป็นธนาคารขนาดใหญ่แห่งเดียวที่ลดแต่ดอกเบี้ยเงินฝากโดยไม่ลดดอกเบี้ยเงินกู้ลงตาม แม้จะมีดอกเบี้ยรับที่ลดลงแต่ก็มีดอกเบี้ยจ่ายที่ลดลงด้วย หักลบกลบกันแล้วก็ยังคงได้ประโยชน์สูงสุดอยู่ดี

จากอัตราดอกเบี้ยเงินฝากประจำเฉลี่ยที่ได้ปรับตัวขึ้นสูงสุดในไตรมาส 3 ของปีที่แล้ว หลังจากนั้นก็ได้ทยอยปรับลงอย่างต่อเนื่องจนมาอยู่ที่ระดับ 3.5% ในเดือนมีนาคม 2550 คิดเป็นการปรับลดลง 113 basis points (bps) ภายใน 6 เดือน ขณะที่อัตราดอกเบี้ยเงินกู้ลูกค้าชั้นดี (MLR) ยังคงตัวอยู่ในระดับสูงสุดที่ 7.75% ต่อเนื่องจนถึงสิ้นเดือน กุมภาพันธ์ 2550 ก่อนที่จะเริ่มปรับลดลงครั้งแรกเพียง 15 bps ในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา

ประเด็นดังกล่าวถือเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าภาพรวมของกลุ่มธนาคารพาณิชย์จะเป็นผู้ที่ได้รับประโยชน์อย่างต่อเนื่องจากแนวโน้มอัตราดอกเบี้ยขาลงครั้งนี้ เนื่องจากธนาคารพาณิชย์ได้มีการรักษาส่วนต่างอัตราดอกเบี้ยไว้ โดยปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากซึ่งเป็นส่วนของต้นทุนลงในสัดส่วนที่มากกว่าสัดส่วนของการปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ซึ่งเป็นส่วนของรายได้

สำหรับธนาคารที่จะได้รับประโยชน์ในทิศทางดอกเบี้ยขาลงมากที่สุด บริษัทหลักทรัพย์ ทรีนิตี้ ประเมินว่าน่าจะเป็น ธนาคารกรุงเทพ (BBL) เนื่องจากธนาคารมีการลงทุนตราสารหนี้มากถึง 1 ใน 5 ของพอร์ต และตามทฤษฎีแล้ว เมื่อดอกเบี้ยลดลงก็จะส่งผลให้พันธบัตรและตราสารหนี้มีราคาสูงขึ้นสวนทางกัน ส่งผลให้พอร์ตตราสารหนี้จะมีกำไรเพิ่มขึ้น เมื่อแนวโน้มอัตราดอกเบี้ยเป็นขาลง

"ปัจจุบันโครงสร้างสินทรัพย์ของธนาคารกรุงเทพ ประมาณ 21% เป็นเงินลงทุนในตราสารหนี้ ซึ่งมีอายุคงเหลือเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 1.7 ปี สูงเป็นอันดับ 2 รองจากธนาคารนครหลวงไทย โดยอัตราผลตอบแทนที่ปรับลดลงทุก 10 bps นั้น ก็จะทำให้ธนาคารกรุงเทพมีกำไรได้เพิ่มขึ้นประมาณ 500 ล้านบาท ซึ่งจะไปช่วยเพิ่ม Book Value ให้กับธนาคารได้ เนื่องจากอัตราดอกเบี้ยตราสารหนี้ของธนาคารนั้นเป็นแบบกำหนดตายตัวตามอายุตราสารหนี้ ดังนั้นเมื่ออัตราผลตอบแทนจากดอกเบี้ยนโยบายลดลง แบงก์จึงได้กำไรเพิ่ม"

ขณะที่อีกด้านหนึ่ง สินเชื่อในตลาดเงินซึ่งส่วนใหญ่ได้ผลตอบแทนตามอัตราดอกเบี้ยนโยบาย (R/P) ก็จะได้รับผลกระทบทำให้รายได้ดอกเบี้ยรับลดลงเป็นอันดับแรก ส่วนที่จะได้รับผลกระทบรองลงมาคือ สินเชื่อที่มีการคำนวณดอกเบี้ยแบบลอยตัว

"เนื่องจากสินเชื่อในตลาดเงิน (MONEY MARKET) และสินเชื่อทั่วไปของธนาคารกรุงเทพมีสัดส่วนรวมกันคิดเป็น 79% ของสินทรัพย์ที่ก่อให้เกิดรายได้ ซึ่งจะมีรายได้ลดลงเมื่อดอกเบี้ยปรับลดลง แต่เมื่อเปรียบเทียบกับธนาคารอื่นๆ แล้วธนาคารกรุงเทพมีสัดส่วนสินเชื่อทั้ง 2 ประเภท ประมาณ 85% ซึ่งการมีสัดส่วนสินเชื่อทั้ง 2 ประเภทสูง ก็เท่ากับว่ารายได้จากดอกเบี้ยก็มีสิทธิ์จะลดลงในอัตราที่สูงด้วยเช่นกันเมื่อดอกเบี้ยปรับลดลง"

นอกจากธนาคารกรุงเทพ จะได้รับผลดีจากดอกเบี้ยขาลงในส่วนของตราสารหนี้แล้ว ธนาคารยังจะได้ประโยชน์จากการเป็นธนาคารขนาดใหญ่แห่งเดียวที่ลดแต่ดอกเบี้ยเงินฝาก โดยไม่ลดดอกเบี้ยเงินกู้ลงตามด้วย เนื่องจากดอกเบี้ยเงินกู้ MLRของธนาคารกรุงเทพในปัจจุบันอยู่ที่ระดับ 7.5% เท่ากับดอกเบี้ย MLR ของธนาคารกสิกรไทย และธนาคารนครหลวงไทย ซึ่งได้มีการปรับลดลงมาก่อนหน้านี้ แต่การที่ธนาคารกรุงเทพไม่จำเป็นต้องปรับดอกเบี้ย MLR ลงเหมือนกับแบงก์อื่นๆ ทำให้มีส่วนต่างดอกเบี้ยเงินฝากและเงินกู้ (NIM) ที่สูงกว่า

จากการทำ Sensitivity ของการเปลี่ยนแปลงดอกเบี้ยทั้ง 2 ขา โดยใช้ดอกเบี้ยเงินกู้ และเงินฝากในปัจจุบันเพื่อเปรียบเทียบขนาดของดอกเบี้ยจ่ายที่ลดลง และดอกเบี้ยรับที่ลดลง และผลของหักกลบของผลกระทบการปรับดอกเบี้ยทั้ง 2 ด้านแล้วพบว่าธนาคารกรุงเทพได้ประโยชน์จากการลดลงดอกเบี้ยมากที่สุด โดยดอกเบี้ยจ่ายจะลดลงมากกว่าดอกเบี้ยรับที่ลดลง (Cost saving) ประมาณ 3.3 พันล้านบาท อย่างไรก็ตามผลกระทบนี้จะไม่ได้เกิดขึ้นในทันที แต่จะทยอยส่งผลเมื่อเงินฝากทุกช่วงอายุปรับลดเป็นต้นทุนดอกเบี้ยใหม่

จากสถานการณ์โดยรวมทำให้ประเมินแนวโน้มได้ว่าในช่วงครึ่งปีหลังรายได้ดอกเบี้ยสุทธิของธนาคารพาณิชย์ทั้งระบบจะสามารถปรับขึ้นได้เร็ว เนื่องจากเงินฝากประจำที่ทยอยครบอายุจะถูกปรับลงมาใช้ดอกเบี้ยใหม่ที่ถูกลงกว่าเดิม นอกจากนี้อัตราดอกเบี้ยที่ปรับลดลงยังจะช่วยให้สินเชื่อขยายตัวได้ดีขึ้นอีกด้วย จึงทำให้หลายๆ บทวิเคราะห์แนะนำให้ลงทุนในกลุ่มธนาคารพาณิชย์โดยเฉพาะแบงก์ใหญ่ซึ่งให้น้ำหนักมากกว่าตลาด