คงจะเป็นคำถามที่หลายคนอยากรู้ตลอดมาว่า การเริ่มธุรกิจใหม่สักอย่างหนึ่งในต่างแดนนั้นต้องเริ่มกันอย่างไร ยากง่ายแค่ไหนที่จะดำเนินการและมีโอกาสมากน้อยแค่ไหนที่จะประสบความสำเร็จ
ช่วงต้นปี 2549 ผู้เขียนเองได้มีโอกาสติดตามการเริ่มธุรกิจใหม่แห่งหนึ่งในกรุงมาดริด ประเทศสเปน เป็นธุรกิจร้านอาหารที่เป็นเจ้าของโดยคนไทย ซึ่งมีชื่อร้านว่า Thaidy เห็นว่าเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ จึงอยากจะนำมาเล่าให้ผู้อ่านได้รับรู้กัน ส่วนหนึ่งก็จะเป็นคำสัมภาษณ์จากท่านเจ้าของร้านคือ คุณตาและคุณอ้อ
พูดถึงอาหารไทยและร้านอาหารไทย ก็เป็นที่ทราบกันดีว่าเป็นสินค้าไทยที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในต่างประเทศทั่วโลก แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกหลายพื้นที่และในอีกหลายประเทศที่อาหารไทยยังเป็น "ของใหม่" หรือ "สินค้าใหม่" ของคนในดินแดนนั้น หรืออาจจะมองได้อีกมุมหนึ่งว่า ยังมีโอกาสอีกมากมายสำหรับธุรกิจประเภทนี้
กรุงมาดริดเป็นเมืองหลวงของสเปน ตั้งอยู่ตอนใต้ของทวีปยุโรป เยื้องไปทางตะวันตก เมืองมาดริดมีผู้คนอาศัย 4 ล้านกว่าคน ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา มาดริดได้พัฒนาไปมาก มีความเจริญและทันสมัยขึ้นในทุกๆ ด้าน จนกลายเป็นเมืองที่น่าอยู่อาศัยน่าทำธุรกิจอีกเมืองหนึ่งในยุโรป
เห็นตัวเลขจำนวนประชากรแล้วก็ได้ความชัดเจนเลยว่า เป็นตลาดที่ใหญ่ทีเดียว และเมื่อมาทราบข้อมูลว่าจำนวนร้านอาหารไทยที่มีอยู่ในกรุงมาดริดนั้น ทั้งหมดเพียงแค่ 2 ร้าน ก็จะยิ่งได้ไอเดียที่ชัดเจนยิ่งขึ้น และร้าน Thaidy ที่กล่าวถึงนี้ก็จะกลายเป็นร้านอาหารไทยลำดับที่สามของเมืองนี้ อยากจะให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่าตัวเลขนี้เทียบไม่ได้เลยกับจำนวนร้านอาหารไทยที่มีอยู่ในเมืองหลวงอื่นๆ ในยุโรป อย่างเช่น ในเบอร์ลิน ปารีส อัมสเตอร์ดัม โรม หรือ ลอนดอน ซึ่งจะอยู่ในระดับหลักร้อย หรือหลักพันร้าน
ร้านแรกที่มาเริ่มต้นในมาดริดเมื่อสิบปีก่อน คือร้าน Thai Gardens โดยเจ้าของคนไทยที่มีประสบการณ์ทำร้านอาหารมาจากลอนดอน จับมือกับพันธมิตรท้องถิ่น จนทำให้ร้าน Thai Gardens กลายเป็นร้านอาหารไทยที่เป็นที่รู้จักกันอย่างดี และได้รับความนิยมมาจนถึงปัจจุบัน และที่สำคัญก็คือเป็นร้านที่ทำให้คนสเปนรู้จักอาหารไทยและชื่นชอบอาหารไทย
อีกร้านหนึ่งคือ ร้าน Siam เป็นร้านของชาวเบลเยียมคนหนึ่งที่ชื่นชอบในความเป็นไทยประกอบกับความรู้ความสามารถในเชิงธุรกิจ ทำให้ร้าน Siam นี้ดำเนินการมาได้ราว 5 ปีแล้ว
สำหรับกรณีของร้าน Thaidy นั้นเกิดจากความมุ่งมั่นและความฝันของคุณตา หรือคุณสายสุนีย์ นาคสวัสดิ์ วัย 42 ปี ที่เริ่มต้นโดยการมาเป็นพนักงานที่ร้าน Thai Gardens ในปี 2539 เธอเล่าให้ฟังว่า ในระยะแรกก็ยังไม่คิดอะไร อยากมาทำงานเมืองนอกเพื่อหาประสบการณ์ จนหลายปีต่อมาเธอเริ่มสังเกตเห็นว่าคนสเปนก็ชอบอาหารไทยเหมือนกัน นับวันอาหารไทยก็เป็นที่รู้จักมากขึ้น ลูกค้าเก่าก็มาไม่ขาด ลูกค้าใหม่ก็มีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากในช่วงนั้น Thai Gardens เป็น
ร้านอาหารไทยเพียงร้านเดียว ทำให้มีจำนวนลูกค้าเนืองแน่นทุกวันทั้งช่วงกลางวันและกลางคืน ทำให้เธอเห็นว่าต่อไปหากมีเพียงร้านเดียวอย่างนี้ คงไม่สามารถรองรับความต้องการของลูกค้าได้เพียงพออย่างแน่นอน ธุรกิจนี้คงจะเติบโตได้อีกมาก เธอจึงมีความคิดที่จะเปิดร้านอาหารไทยเป็นของตัวเอง
นับจากนั้นจึงได้พยายามศึกษาเรียนรู้ จดจำรายละเอียดและฝึกทักษะทุกอย่างที่เกิดขึ้นในร้านอาหาร ตั้งแต่การปรุงอาหาร การบริการและการจัดการ จนแน่ใจแล้วว่าเธอมีความรู้ มีความเข้าใจ มีประสบการณ์ และมีเงินทุนเพียงพอที่จะดำเนินการธุรกิจร้านอาหารของตัวเองได้ จนกระทั่งในปลายปี 2548 เธอจึงได้ลาออกจากร้าน Thai Gardens มาเพื่อหาช่องทางทำร้านของเธอเอง
เธอเล่าอีกว่า ในช่วงแรกจะมีปัญหามากในการติดต่อธุรกิจกับคนท้องถิ่นและกับทางเทศบาลเพราะตัวเธอเองไม่ได้เชี่ยวชาญในภาษาสเปนและไม่มีความรู้เรื่องกฎหมายและกฎระเบียบต่างๆ ในการดำเนินธุรกิจ พอดีได้เจอกับคุณอ้อ (รุจิรัตน์ ประเศรษฐสุต) จึงได้ชักชวนมาเป็นหุ้นส่วนด้วย ซึ่งคุณอ้อเองนั้นมีความรู้ในภาษาสเปน และรู้จักคนในพื้นที่เป็นอย่างดี เนื่องจากได้ใช้ชีวิตอาศัยในมาดริดมานานหลายปี
เธอได้เลือกเช่าสถานที่แห่งหนึ่งตั้งอยู่ในย่านธุรกิจของเมืองมาดริดซึ่งเคยเป็นร้านอาหารเอเชีย ซึ่งได้ปิดกิจการมาระยะหนึ่งแล้ว แม้ว่าค่าเซ้งและค่าเช่าสถานที่จะสูงมากเมื่อเทียบกับร้านขนาด 70 ที่นั่ง แต่หากมองในเรื่องของทำเล บวกกับประสบการณ์ของเธอและความมุ่งมั่นที่จะสานฝันให้เป็นจริง เธอจึงตัดสินใจที่จะสู้ และเดินหน้าต่อไป
ในการตกแต่งร้านเธอได้บินกลับมาหาซื้อของทุกอย่างจากเมืองไทย ไอเดียของเธอคือ ถ่ายทอดความเป็นไทยผ่านวัสดุประดับต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นผ้าปูโต๊ะ ตุ๊กตาวางเทียน แจกันดอกไม้ ภาพติดฝาผนัง โดยเน้นว่าต้องดูดี สะอาด และสบายตา
พอทุกอย่างลงตัวเธอก็ได้ตัดสินใจเปิดร้านอย่างเป็นทางการในวันพิเศษ 14 กุมภาพันธ์ 2549
จากวันนั้นถึงวันนี้แม้เวลาผ่านไปไม่กี่เดือน เธอได้เล่าให้ฟังอีกครั้งพร้อมรอยยิ้มว่า ถือว่าธุรกิจไปได้ดีมาก มากกว่าที่คาดคิดไว้ในตอนต้น ร้านได้รับความนิยมจากลูกค้าเป็นอย่างดี หากเป็นอย่างนี้ คาดว่าคงจะถึงจุดคุ้มทุนได้ในเวลาไม่นาน และคงต้องคิดกันต่อไปว่าจะสามารถขยับขยายธุรกิจไปในทิศทางใด ทุกวันนี้เธอรู้สึกมีความสุขที่ได้ทำในสิ่งที่ชอบและใฝ่ฝันไว้
เธอยังให้ความเห็นว่าธุรกิจร้านอาหารไทยในกรุงมาดริด หรือในเมืองใหญ่อื่นๆ ของสเปน ยังมีช่องทางเติบโตอีกมาก แต่การที่มีร้านอาหารไทยใหม่ๆ เกิดขึ้นน้อยในประเทศนี้เพราะมีความยากอยู่หลายประการ อันดับแรกเลยคือเรื่องของภาษา เพราะว่าคนไทยส่วนใหญ่ที่มาทำงานที่นี่ไม่ค่อยรู้ภาษาสเปน หากคิดจะดำเนินธุรกิจใหม่เป็นของตัวเองสิ่งนี้จะเป็นอุปสรรคมาก ความรู้ภาษาอังกฤษที่นี่ใช้ประโยชน์ได้น้อยจริงๆ อีกประการหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กันคือ การรู้จักกับพื้นที่ หรือการรู้จักกับคนท้องถิ่น นั่นก็คือหากสามารถหาพันธมิตรในท้องถิ่นที่เข้าใจและไว้ใจกันเป็นอย่างดี ก็จะเป็นประโยชน์มาก และเป็นกุญแจแห่งความสำเร็จอีกดอกหนึ่ง เพราะจะทำให้ทุกอย่างง่ายขึ้นมาก
จะเห็นได้ว่า การทำธุรกิจในต่างแดนให้ประสบความสำเร็จ เงินทุนนั้นไม่ได้เป็นปัจจัยหลักเพียงอย่างเดียวที่จะรับประกันความสำเร็จ แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องอีกหลายประการ เพราะว่าแต่ละประเทศหรือแต่ละท้องถิ่นมีวัฒนธรรม กฎหมาย และกฎระเบียบที่แตกต่างกัน หากมองข้ามสิ่งเหล่านี้ไปแล้ว หนทางที่จะประสบความล้มเหลวในธุรกิจนั้นเปิดกว้างอยู่เสมอ
สถานที่ติดต่อ
Thaidy Restaurante
Jorge Juan 54, 28001 Madrid, Spain
Tel +34 91 575 7897