การจ่ายเงิน 4,000 ล้านดอลลาร์ซื้อหุ้น 11.6% ในสแตนดาร์ด ชาร์เตอร์ด จะช่วยอุดช่องว่างในเครือข่ายการธนาคารครอบเอเชียที่เทมาเส็กพยายามก่อร่างสร้างอยู่ นอกจากนั้น รายงานข่าวล่าสุดระบุว่า กิจการการลงทุนของรัฐบาลแดนลอดช่องยังเปิดช่องว่างสำหรับตัวเองในการเทกโอเวอร์สแตนชาร์ดทั้งยวง

ปัจจุบัน เทมาเส็กถือหุ้นในธนาคารอย่างน้อย 9 แห่งในเอเชีย (ไม่รวมญี่ปุ่น) อาทิ การถือหุ้นโดยตรงในบีไอไอ และดานามอน แบงก์ในอินโดนีเซีย ถือหุ้นส่วนน้อยในอัลลายแอนซ์ แบงก์ของมาเลเซีย, ฮานาแบงก์แห่งเกาหลีใต้, ไอซีไอซีไอ แบงก์จากอินเดีย ปีที่แล้วเทมาเส็กยังทุ่มทุน 4,500 ล้านดอลลาร์เข้าซื้อหุ้นในไชน่า คอนสตรักชัน แบงก์ (ซีซีบี) และแบงก์ ออฟ ไชน่า

ขณะที่สแตนชาร์ตนั้น แม้ได้ชื่อว่าเป็นแบงก์แดนสิงโตคำราม แต่ก็มีปฏิบัติการขนาดใหญ่ในฮ่องกง ซึ่งถือเป็นชัยภูมิสำคัญในการเจาะตลาดจีนแผ่นดินใหญ่ นอกจากนั้น รายได้ 2 ใน 3 ของธนาคารแห่งนี้ยังมาจากภูมิภาคเอเชียทั้งสิ้น

เมื่อมองภาพในมุมกว้าง สแตนชาร์ตจึงถือเป็นชิ้นส่วนสำคัญในจิ๊กซอว์โครงข่ายการธนาคารแห่งเอเชียของเทมาเส็ก ก่อนหน้านี้ โฮชิง ภรรยาของนายกฯลีเซียนลุง ที่เข้ารับตำแหน่งประธานบริหารเทมาเส็กตั้งแต่ปี 2002 ปักธงว่าการธนาคารเป็นเป้าหมายการลงทุนหลักของกิจการการลงทุนของรัฐบาลสิงคโปร์ เช่นเดียวกับโทรคมนาคม สุขอนามัย การศึกษา และการขนส่ง เนื่องเพราะอุตสาหกรรมเหล่านี้เชื่อมโยงใกล้ชิดกับการขยายตัวของชนชั้นกลางในเอเชียที่นับวันจะมั่งมีศรีสุขมากขึ้น

โฮนั้นได้รับยกย่องในการปฏิรูปเทมาเส็ก จากที่เป็นโฮลดิ้งคอมปานีที่ค่อนข้างเก็บเนื้อเก็บตัวมิดชิด และเป็นเจ้าของกิจการชั้นนำมากมายของรัฐ อาทิ สิงคโปร์ เทเลคอมมิวนิเคชันส์, สิงคโปร์ แอร์ไลนส์ และผู้ดำเนินการท่าเรือ พีเอสเอ อินเตอร์เนชันแนล

เทมาเส็กยังถูกมองว่าเป็นด่านหน้าของแผนการขยายเศรษฐกิจออกนอกของรัฐบาลสิงคโปร์ เพื่อรับมือกับภาวะอิ่มตัวในบ้าน

แม้อาจเป็นที่โจษขานเรื่องการเสนอราคาซื้อหุ้นสแตนชาร์ตแบบเจ้าบุญทุ่ม แต่ปราโมท อการ์วาล ผู้อำนวยการแผนกวิจัยของซีแอลเอสเอในสิงคโปร์ เชื่อว่าดีลนี้สะท้อนถึงก้าวย่างสำคัญของเทมาเส็ก เนื่องจากสแตนชาร์ตถือเป็นหนึ่งในธนาคารที่มีการบริหารงานสุดยอดที่สุดในเอเชีย และราคาที่เทมาเส็กเสนอก็ถือว่าสมเหตุสมผลในระยะยาว

ทั้งนี้ เนื่องจากการเข้าถือหุ้นใหญ่ในสแตนชาร์ตจะส่งเสริมสถานะของเทมาเส็กทางอ้อมในตลาดสำคัญ เช่น อินเดีย เกาหลีใต้ ฮ่องกง และตะวันออกกลาง

ซีแอลเอสเอประเมินว่า สินทรัพย์ปัจจุบันของเทมาเส็กในภาคบริการการเงินอยู่ที่เกือบ 20,000 ล้านดอลลาร์ หรือเท่ากับ 30% ของมูลค่าสินทรัพย์ทั้งหมด โดยโทรคมนาคมยังคงเป็นอุตสาหกรรมหลักสำหรับกิจการการลงทุนของรัฐบาลลอดช่อง ด้วยมูลค่าสินทรัพย์ 37% ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงการเข้าซื้อหุ้นชินคอร์ปจากตระกูลชินวัตร

กระแสการซื้อกิจการธนาคารของเทมาเส็กมีแนวโน้มว่าจะคงอยู่ต่อไป เนื่องจากความแข็งแกร่งของเงินทุน แต่ละปี กิจการการลงทุนแห่งนี้ได้เงินปันผลจากบริษัทที่มีสายสัมพันธ์โยงใยถึง 2,500 ล้านดอลลาร์ และระดมทุนได้ 3,700 ล้านดอลลาร์ในช่วงสองปีที่ผ่านมาจากการขายหุ้นในบริษัทอื่น

กรณีสแตนชาร์ตนั้น เทมาเส็กหมายตาหุ้นของแบงก์แห่งนี้ในส่วนที่เป็นของตระกูลคูเต็กพวต เจ้าสัวที่รวยที่สุดในสิงคโปร์ นับจากที่คูเสียชีวิตเมื่อสองปีที่แล้ว

ถึงวันนี้แม้เทมาเส็กซื้อหุ้นสแตนชาร์ตไปเรียบร้อย รอเพียงการอนุมัติจากผู้คุมกฎเท่านั้น ทว่า นักวิเคราะห์ยังคงถกเถียงกันไม่เลิกว่า เทมาเส็กจะเป็นนักลงทุนระยะยาวในสแตนชาร์ต หรือพร้อมขายหุ้นหากได้ราคาดีจากผู้ที่ต้องการเทกโอเวอร์ธนาคารแห่งนี้ในอนาคต ซึ่งอาจเป็นเจพีมอร์แกน, บาร์เคลย์ หรือซิตี้แบงก์ ที่ต่างแสดงความสนใจออกนอกหน้ามานานแล้ว

เรื่องนี้ จอห์น-ปอล ครัชลีย์ นักวิเคราะห์จากเมอร์ริล ลินช์ คาดหมายว่า เทมาเส็กน่าจะวางตำแหน่งตัวเองเป็นนายหน้าในข้อตกลงเทกโอเวอร์ในอนาคต

นอกจากนั้น ยังมีข่าวลือว่า เทมาเส็กอาจตัดสินใจผนวกสแตนชาร์ตกับดีบีเอส แบงก์ ธนาคารรายใหญ่สุดในสิงคโปร์ ที่เทมาเส็กถือหุ้นอยู่ 28% ตามแผนการประสานกลยุทธ์ภายในเอเชีย

ทว่า อการ์วาลจากซีแอลเอสเอเชื่อว่า การผนวกรวมสแตนชาร์ตกับดีบีเอสไม่น่าเป็นจริงในระยะกลาง เนื่องจากธนาคารกลางแดนลอดช่องยังต้องการให้ดีบีเอสคงสถานะสัญลักษณ์ของสิงคโปร์ ซึ่งหากผนวกรวม จะทำให้คุณสมบติข้อนี้เสื่อมไปทันที

อย่างไรก็ดี แม้นักวิเคราะห์บางคนมองเกมว่า เทมาเส็กไม่น่ารวมหัวรวบหางเทกโอเวอร์กิจการของสแตนชาร์ตเบ็ดเสร็จ เนื่องจากมูลค่าตลาดรวมของแบงก์แห่งนี้สูงถึง 31,000 ล้านดอลลาร์ ซึ่งถ้าจะฮุบกันจริงก็จะทำให้ฐานะทางการเงินของเทมาเส็กตึงตัวอย่างแรง

ทว่า ล่าสุดมีรายงานจากหนังสือพิมพ์ดิ ออปเซิร์ฟเวอร์ของอังกฤษ ซึ่งอ้างอิงเอกสารภายในที่หลุดถึงมือสื่ออย่างไม่ตั้งใจ โดยในเอกสารดังกล่าวระบุถึงคำตอบจาก 59 คำถามที่เทมาเส็กคาดว่าจะถูกถามเกี่ยวกับการซื้อหุ้นเกือบ 12% ในสแตนชาร์ต

หนึ่งในคำตอบเหล่านี้ระบุว่า ในฐานะนักลงทุนภาคการเงิน เทมาเส็กจะเปิดทางเลือก และประเมินคุณค่าของแต่ละโอกาสที่เข้ามา ซึ่งออปเซิร์ฟเวอร์วิเคราะห์ว่า แม้เทมาเส็กไม่ได้เตรียมการเทกโอเวอร์สแตนชาร์ตในระยะสั้น แต่การรุกคืบในอนาคตน่าจะก้าวร้าวกว่าที่เคยคิดกันไว้