เด็กอ่อนกับปัญหาการขับถ่ายปัสสาวะเป็นสิ่งที่ยากจะแยกจากกันได้ สถิติมีว่าเด็กแรกคลอดปัสสาวะมากกว่า 20 ครั้งต่อวัน

ใครเคยเลี้ยงเด็กอ่อนคงทราบดีว่า ทารกแรกเกิดจะมีกิจกรรมประจำวันอยู่ 2-3 อย่างคือ กิน นอน ขับถ่ายและร้องไห้ยิ่งอยู่ในที่อากาศเย็น กินนมเข้าไปไม่ทันไรก็ฉี่ออกมาแล้วหรือแม้กระทั่งยามหลับ เด็กก็อาจ “ทำเปียก” และตื่นขึ้นมาร้องไห้โยเยเมื่อรู้สึกไม่สบายตัวจากภาวะเปียกชื้นนั้น

มีสาเหตุหลายๆประการที่ทำให้เด็กอ่อนปัสสาวะบ่อยๆเช่นคุณแม่ให้นมในปริมาณที่มากเกินไป เนื่องจากเกรงว่าสารอาหารที่มีให้เขาในแต่ละวันไม่เพียงพอสำหรับการเจริญเติบโตหรือผู้ดูแลเด็กที่อาจไม่ใช่พ่อแม่ต้องการตัดรำคาญจากการร้องไห้ของเด็กอ่อน พอเด็กเริ่มทำท่าว่าจะร้องก็รีบเอาขวดนมใส่ปากหรือคุณแม่บางคนเข้าใจว่าทุกครั้งที่ลูกเริ่มตั้งท่าจะร้องแปลว่าหิวก็ต้องรีบเอานมให้กินกันร้อง สาเหตุเหล่านี้ทำให้ปริมาณน้ำในร่างกายของเด็กมากเกินต้องการทำให้ต้องมีการขับถ่ายของเหลวโดยการปัสสาวะบ่อยๆ

จุดใดคือจุดพอดีสำหรับการให้นมแก่ลูกน้อยเป็นสิ่งที่ยากจะให้ข้อสรุป คุณแม่ส่วนใหญ่จึงเลือกให้นมลูกน้อยในปริมาณที่มากไว้ก่อนดีกว่าจะปล่อยให้ลูกน้อยต้องทนหิว แม้จะทราบว่าการที่ลูกกินนมมากแล้วฉี่บ่อยต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อยๆคุณแม่ทั้งหลายก็ไม่ย่อท้อ ยอมลำบากด้วยการจัดเตรียมผ้าอ้อมจำนวนมากมายไว้รองรับปัญหา คุณแม่ที่ทำงานนอกบ้านจำนวนมากเลือกใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปเนื่องจากไม่มีเวลาซักผ้าอ้อมกองโตๆทุกวัน กลับถึงบ้านถ้าพอมีเวลาบ้างก็อยากเลี้ยงดูอุ้มชูลูกมากกว่า

แม้ข้อดีของการใช้ผ้าอ้อมธรรมดาจะช่วยประหยัดรายจ่ายให้กับคุณแม่ก็ตาม แต่ปัญหาของการใช้ผ้าอ้อมชนิดนี้ก็มีบ้างเหมือนกัน เพราะในแต่ละวันนอกจากคุณแม่จะต้องเปลืองแรงงานให้กับผ้าอ้อมกองโตแล้ว ยังมีปัญหาเรื่องสถานที่ตากซึ่งควรอยู่ในที่ห่างไกลจากสัตว์เลี้ยงเช่น แมว หรือสุนัขที่อาจมาป้วนเปี้ยนอยู่ใกล้ๆและฝากเพื่อนผู้อยู่อาศัยบนตัวของสัตว์ เช่นเห็บหรือหมัดไปรังแกลูกรักของคุณแม่ เมื่อถึงหน้าฝนก็ต้องพบปัญหาเรื่องผ้าอ้อมไม่แห้งคือแห้งไม่สนิท มีทั้งกลิ่นอับชื้นและยังอาจมีเชื้อราและเชื้อแบคทีเรียอันเป็นสาเหตุของการเกิดปัญหาโรคผิวหนังกับเด็กอ่อนที่มีผิวบอบบาง โดยเฉพาะโรคผ้าอ้อมกัดหรือโรคผื่นผ้าอ้อม ซึ่งมีลักษณะเป็นผดผื่นคันบริเวณก้น ต้นขาและบริเวณขาหนีบ ทำให้เด็กไม่สบายตัวร้องกวนโยเย ไม่ว่าจะใช้ผ้าอ้อมธรรมดากับผ้าอ้อมสำเร็จรูป สิ่งสำคัญที่ควรคำนึงคือ อย่าปล่อยให้ลูกนอนแช่ปัสสาวะต้องเปลี่ยนผ้าอ้อมทุกครั้งที่เปียก เนื่องจากในปัสสาวะมีสารแอมโมเนียผสมอยู่ หากสารดังกล่าวตกค้างอยู่ก็จะทำให้เกิดการระคายเคืองแก่ผิวเด็ก จนทำให้เกิดเป็นเม็ดผดผื่นคัน หากเด็กเกิดอาการแพ้มาก เม็ดผื่นก็จะลุกลามและหากมีขนาดใหญ่มากจนกลายเป็นอาการ “เห่อๆเยิ้มๆ” ก็จะยิ่งเป็นอันตรายมากขึ้น ปัญหานี้พบว่าเกิดกับเด็กอ่อนในแถบประเทศยุโรป เนื่องจากคุณแม่บางคนไม่ขยันซักผ้าอ้อมเหมือนคุณแม่ไทย จึงนำผ้าอ้อมที่เปื้อนไปผึ่งแดดโดยไม่ซักแล้วนำกลับมาใช้อีก โรคที่เกิดจากการใช้ผ้าอ้อมไม่สะอาดนี้มีชื่อเรียกว่า “DAIPER RASH”

ปัญหาดังกล่าวมักจะไม่เกิดขึ้นกับเด็กอ่อนในเมืองไทยเพราะคุณแม่คนไทยมีเวลามากพอ ที่จะดูแลและเอาใจใส่ในเรื่องเล็กๆน้อยๆเหล่านี้ ที่สำคัญสภาพอากาศร้อนของเมืองไทยทำให้แสงแดดสามารถยับยั้งหรือกำจัดเชื้อเราและเชื้อแบคทีเรียที่อาจจะมีซ่อนเร้นให้หมดไปได้ คุณแม่ไทยหลายคนมีปัญหาตรงกันข้ามคือรักสะอาดมากเกินไปซักผ้าอ้อมแต่ละครั้งใช้น้ำยาซักผ้ามากไปเพราะกลัวว่าจะไม่สะอาด ถ้ามีน้ำยาตกค้างอยู่จะก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังของเด็กอ่อนที่มีผิวบอบบางได้

ดังนั้น หากคุณแม่ที่กำลังใช้ผ้าอ้อมธรรมดารองรับ อึ ฉี่ของลูกน้อยอยู่ การซักและเข้าเครื่องอบผ้าก็น่าจะเพียงพอสำหรับการทำความสะอาดผ้าอ้อมแล้ว แต่หากคุณแม่ยังคงวิตกกังวลว่าผ้าอ้อมจะไม่สะอาดพอก็ควรนำผ้าอ้อมที่ซักและอบทำความสะอาดแล้วไปรีดซ้ำเพื่อฆ่าเชื้อโรค แต่จะต้องไม่ลืมว่าต้องทำให้ผ้าอ้อมแห้งจริงๆอย่าปล่อยให้เกิดการอับชื้นเป็นอันขาด มิฉะนั้นลูกรักยอดดวงใจของคุณอาจจะถูก “ผ้าอ้อมกัด”

สำหรับคุณแม่ที่ทำงานนอกบ้าน มีเวลาอยู่ดูแลวันละไม่กี่ชั่วโมง การเลือกใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปก็อาจจะเป็นอีกทางเลือกหนึ่งเพราะผ้าอ้อมสำเร็จรูป นอกจากจะสะดวก สะอาดและง่ายต่อการใช้งานแล้ว ยังช่วยให้คุณแม่ประหยัดเวลาและแรงงานช่วยให้เวลาสั้นๆที่มีอยู่มีความหมายมากขึ้นเพราะเป็นเวลาที่ให้กับลูกน้อยได้อย่างเต็มที่

การเลือกซื้อผ้าอ้อมสำเร็จรูป คุณแม่ต้องพิถีพิถันเป็นพิเศษ คุณสมบัติที่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปแตกต่างจากผ้าอ้อมผ้าก็คือสามารถดูดซับความเปียกชื้นไม่ให้ไหลย้อนกลับเพื่อความแห้งสบายตัวของลูกน้อย แต่มีข้อที่ควรคำนึงคือการเลือกใช้ขนาดที่เหมาะกับเด็กและมีขอบโค้งที่ขาแนบกระชับทำให้เด็กเคลื่อนไหวได้สะดวกไม่อึดอัด

เรื่องสำคัญอีกเรื่องหนึ่งซึ่งไม่ควรมองข้ามคือ ควรเลือกผ้าอ้อมที่ไม่ใส่น้ำหอมหรือสารดับกลิ่นซึ่งระคายเคืองกับผิวที่ละเอียดอ่อนและบอบบางของเด็กอ่อนที่ง่ายต่อการแพ้สารเคมีที่ผสมในผ้าอ้อมสำหรับเด็ก

ปัญหาของการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปอีกอย่างหนึ่งก็คือ “ความอับ” อันเกิดจากการปิดทับเรือนร่างตั้งแต่เอวจนมาถึงบริเวณต้นขาเพราะหากคุณแม่ลืมเปลี่ยนผ้าอ้อมให้ลูกน้อยแล้วจะเกิดความสกปรกจากการหมักหมมของของเสียที่ขับถ่ายออกมาอันเป็นสาเหตุของการเกิดผดผื่นคันและหากทิ้งไว้นานเข้าอาจเกิดผิวหนังอักเสบจากเชื้อราหรือเชื้อแบคทีเรียได้ หากลูกน้อยเกิดอาการแพ้จนเกิดผื่นคันแล้ว ควรใช้โลชั่นหรือเบบี้ออยล์ทาบางๆก่อนทาแป้งเด็กที่มีความละเอียดอ่อน ในช่วงนี้ควรงดการใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปสักระยะหนึ่งจนกว่าผื่นผิวหนังจะหาย ในระหว่างนี้คุณแม่อาจจะใช้ผ้าอ้อมที่ทำจากผ้าฝ้ายหรือผ้าสาลูบางๆซึ่งไม่ระคายเคืองต่อผิวเด็กแทน หากอาการยังไม่ดีขึ้นควรพาไปพบแพทย์ทันที



เ