เครือข่ายต่อต้านเทสโก้โลตัสแม่สายเตรียมงัดไม้ตาย ให้พ่อค้า-แม่ค้าทั้งอำเภอยื่นถอนทะเบียนการค้า ตอบโต้รัฐเปิดช่องห้างใหญ่กลืนรากหญ้า หลังช่องทางต่อสู้ทางกฎหมายริบหรี่ ด้าน อบต.เวียงพางคำ เตรียมตรวจสอบข้อมูลระยะห่าง-ความสูงอาคารจากทางสาธารณะ/สถานที่ราชการ-วัด หวังใช้เป็นเงื่อนไขสั่งยุติการก่อสร้าง

ผู้สื่อข่าวรายงานจากจังหวัดเชียงราย ถึงความคืบหน้าในการเคลื่อนไหวต่อต้านห้างฯเทสโก้โลตัส ที่จะเข้ามาเปิดสาขาที่ อ.แม่สาย ซึ่งได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ 18 พฤษภาคม 2548 ว่า ล่าสุดนายศิลาฤทธิ์ กวางทอง นายกอบต.เวียงพางคำ อ.แม่สาย กำลังตรวจสอบในเรื่องแบบก่อสร้างของเทสโก้ โลตัส ว่าเป็นไปตามประกาศของกรมโยธาธิการและผังเมืองหรือไม่

โดยเฉพาะเรื่องกำหนดกฎเกณฑ์การใช้ประโยชน์ในทรัพย์สิน เพื่อประโยชน์ในการวางและจัดทำผังเมืองรวมในท้องที่ จ.เชียงราย ข้อ 5 (2) ที่ระบุว่า แนวศูนย์กลางปากทางเข้า-ออก ของรถยนต์ ต้องอยู่ห่างจากทางร่วมทางแยกที่เป็นทางบรรจบกันของถนนสาธารณะ ที่มีขนาดเขตทางตั้งแต่ 14 เมตรขึ้นไป ไม่น้อยกว่า 500 เมตร และมีทางคู่ขนานกับถนนสาธารณะเชื่อมต่อกับทางเข้าออกของรถยนต์ ซึ่งทางเข้าห้างฯ เทสโก้โลตัส อาจจะอยู่ใกล้กับทางเข้าสถานีขนส่งแม่สาย ไม่เกิน 500 เมตร

นอกจากนี้ ในข้อ 5 (8) ที่ระบุว่า อาคารที่มีความสูงเกินกว่า 10 เมตร ต้องมีระยะห่างจากแนวเขตที่ดินซึ่งเป็นที่ตั้งของศูนย์ราชการหลักของจังหวัด หรืออำเภอ ศาสนสถาน โบราณสถาน สถานศึกษา ไม่น้อยกว่า 500 เมตร โดยวัดระยะจากขอบนอกสุดของอาคารที่ขออนุญาตถึงแนวเขตที่ดินสถานที่ดังกล่าว ซึ่งกรณีนี้พบว่าอาคารของโลตัส อาจสูงถึง 10 เมตร และอาจจะอยู่ห่างจาก อบต.เวียงพางคำ และวัดป่าเหมือด ไม่ถึง 500 เมตร

อย่างไรก็ตาม นายศิลาฤทธิ์ กล่าวว่า ได้ทำหนังสือถึงขนส่งจังหวัดเชียงราย เพื่อขอทราบเป็นลายลักษณ์อักษรว่า ถนนทางเข้าสถานีขนส่งแม่สาย เป็นถนนสาธารณะหรือไม่ และมีความกว้างเท่าใด

ส่วนความสูงของห้างฯ โลตัส ผู้แทนโลตัสแจ้งว่า อาจวัดความสูงจากพื้นที่ถึงกำแพงเท่านั้นไม่ได้วัดที่หลังคา และการก่อสร้างได้ศึกษาข้อกฎหมายมาแล้วจึงมาสร้าง ดังนั้นจึงต้องรอความชัดเจนก่อน และเมื่อได้รับความชัดเจนจากขนส่งจังหวัด จึงจะหารือกันอีกครั้ง ส่วนโลตัสยังคงปรับพื้นที่ต่อไป

ด้านนายสุเมธ พรมใจสา แกนนำชาวบ้านกลุ่มรักษ์แม่สาย กล่าวว่า การจะใช้ข้อกฎหมายต่อสู้กับเทสโก้โลตัส อาจจะไม่ได้ผลนัก เพราะทราบเช่นเดียวกันว่า ห้างใหญ่มีฝ่ายกฎหมายมาก เปิดตำรากฎหมายก่อนสร้างแล้ว แต่การรวมตัวกันออกมาเคลื่อนไหวของกลุ่มองค์กรทางสังคมต่างๆ ในแม่สาย - เชียงรายครั้งนี้ เพื่อจะจุดประกายให้คนไทย - รัฐบาลหันมามองปัญหาว่าหากปล่อยห้างใหญ่มาตั้งที่ชายแดนแม่สาย เศรษฐกิจของชาวแม่สาย รวมถึงกลุ่มพ่อค้าแม่ค้าที่มีมากกว่าพันครอบครัว ซึ่งอยู่กันมานหลายสิบปี ต้องถึงคราวล่มสลายแน่นอน และจะเกิดปัญหาตามมามากมาย ทั้งอาชญากรรม สิ่งผิดกฎหมาย คนตกงาน ฯลฯ ซึ่งรัฐบาลต้องมาตามแก้อีก

เมื่อการต่อสู้ทางกฎหมาย ชาวบ้านมีโอกาสชนะน้อย แนวทางหนึ่งที่จะใช้คือ การกดดันทางสังคมที่ได้ทำกันมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ 18 พฤษภาคม 2548 ทั้งการขึ้นป้ายประท้วงตามหน้าร้านทั่วแม่สาย การยื่นหนังสือร้องเรียนผ่านองค์กรต่างๆ ทั้งรัฐ-เอกชน ไล่ตั้งแต่ผู้ว่าฯ สส. ส.ว. หอการค้า คณะกรรมการเพื่อการพัฒนาสี่เหลี่ยมเศรษฐกิจ (คศส.) ระดมพลังพ่อค้าแม่ค้าทั่วอำเภอแม่สายให้ปิดร้านในวันที่ 13 มิถุนายน 2548 เพื่อรวมตัวกันไปพบ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ในการประชุม ครม.สัญจรที่พะเยา เป็นต้น

นายสุเมธกล่าวอีกว่า นอกจากนี้ยังมีมาตรการสุดท้ายที่อาจจะต้องใช้กันหากการเคลื่อนไหวทั้งหมดไม่ได้ผลก็คือ ให้ผู้ประกอบการค้าทั้งหมดในแม่สายนับพันราย ที่มีทั้งกลุ่มผู้ค้ารายย่อย กลุ่มค้าปลีกที่เปิดร้านค้า และกลุ่มผู้ค้าส่งออกสินค้า ที่แต่ละปีมียอดการเสียภาษีให้กับท้องถิ่นกว่า 30 ล้านบาท จากยอดการค้านับพันล้าน ยื่นถอนทะเบียนการค้า เพราะหากไม่เลิกการค้าตอนนี้ อนาคตก็ต้องขาดทุนอยู่ดี

"ชาวบ้านบางคนที่ขายของหน้าด่านแม่สาย อาจมองว่าได้ซื้อสินค้าราคาถูก แต่ลืมไปว่า เมื่อประชาชนที่อยู่ตามแนวชายแดนไปเข้าห้างสรรพสินค้า ผู้ประกอบการที่ด่านแม่สาย ก็มีแต่จะขาดทุน ท้ายสุดต้องปิดกิจการลง ที่ผ่านมาการเปิดห้างบิ๊กซี แม็คโคร ที่ อ.เมืองเชียงราย ยอดการค้าก็ลดลงไปกว่า 60-70% แล้ว หากมาเปิดที่ชายแดนคราวนี้รายได้ที่มีแทบทั้งหมดก็จะเข้าห้าง แล้วเมื่อพ่อค้าไม่มีรายได้ ก็จะกระทบต่อประชาชนทั่วไป เพราะไม่มีการหมุนเวียนของเงิน จึงอยากให้ประชาชนและพ่อค้าที่ยังไม่ออกมาร่วมมือกันออกมารวมใจกันด้วย"

ด้านนายประพนธ์ เอี่ยมสุนทร โยธาธิการและผังเมืองเชียงราย กล่าวว่า การตรวจสอบว่าห้างฯเทสโก้โลตัสจะสามารถก่อสร้างได้หรือไม่ ขณะนี้อยู่ที่ท้องถิ่นว่าเป็นไปตามประกาศของกรมโยธาธิการและผังเมืองเรื่อง กำหนดกฎเกณฑ์การใช้ประโยชน์ในทรัพย์สิน เพื่อประโยชน์ในการวางและจัดทำผังเมืองรวมในท้องที่ จ.เชียงราย หรือไม่ หากจริงก็สั่งห้ามได้ แต่หากไม่ผิดก็ไม่สามารถห้ามการก่อสร้างได้