การประกาศโครงสร้างใหม่ เพื่อจัดรูปแบบการดูแลธุรกิจในเครือเซ็นทรัล และบุคลากรในตระกูล "จิราธิวัฒน์" เมื่อต้นเดือนมีนาคมที่ผ่านมา มีนัยที่น่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง

ด้วยความที่ตระกูล "จิราธิวัฒน์" เป็นครอบครัวใหญ่ ปัจจุบันสมาชิกของตระกูลนี้มีจำนวนมากถึงกว่า 160 คน กิจการของตระกูลซึ่งมีบริษัทเซ็นทรัลกรุ๊ปเป็นแกนหลัก ได้เพิ่มความหลากหลายของธุรกิจ มีบริษัทในเครือถึงกว่า 70 บริษัท มียอดขายรวมในปีที่แล้ว 42,000 ล้านบาท และมีสินทรัพย์รวมกันกว่า 20,000 ล้านบาท

ดังนั้นการปรับเปลี่ยนโครงสร้าง หรือจัดวางตัวบุคลากรในการเข้าไปรับผิดชอบดูแลธุรกิจกลุ่มต่างๆ ของตระกูล จึงต้องใช้ระยะเวลาพิจารณาด้วยความละเอียดรอบคอบพอสมควร

นับตั้งแต่ธุรกิจในเครือเซ็นทรัล ที่ได้เริ่มต้นสยายปีกจนสามารถครอบครองความเป็นอันดับ 1 ในธุรกิจค้าปลีกของไทยได้อย่างจริงจัง หลังการตัดสินใจทำโครงการเซ็นทรัลพลาซ่าที่ห้าแยกลาดพร้าวในปี 2523

ตระกูลนี้มีการปรับเปลี่ยนโครงสร้างธุรกิจและตัวบุคลากร ผู้ดูแลธุรกิจในกลุ่มต่างๆ เพียงไม่กี่ครั้ง

การจัดโครงสร้างครั้งสำคัญที่สุดคือ ในปี 2532 ก่อนที่สัมฤทธิ์ จิราธิวัฒน์ ลูกชายคนโตของเตียง จิราธิวัฒน์ ในฐานะพี่ใหญ่ที่ต้องรับผิดชอบดูแลธุรกิจของตระกูล พร้อมกับน้องๆ อีก 25 คน ต่อจากพ่อจะเสียชีวิตลงเพียง 3 ปี

ผลของการจัดโครงสร้างธุรกิจในครั้งนั้น ได้มีการจัดกลุ่มธุรกิจของตระกูลที่กระจัดกระจายอยู่ให้เป็นหมวดหมู่ และจัดวางคนในตระกูล "จิราธิวัฒน์" รุ่นที่ 2 เข้าไปดูแลในจุดต่างๆ

มีการจัดตั้งบริษัทกลางคือ เซ็นทรัลกรุ๊ป มีวันชัย จิราธิวัฒน์ เป็นผู้ดูแล ให้มีฐานะคล้ายกับโฮลดิ้ง คัมปะนี ถือหุ้นใหญ่ และคุมนโยบายของธุรกิจต่างๆ ในเครือ ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มต่างๆ ได้ 5 กลุ่ม ประกอบด้วย

- กลุ่มค้าปลีก มีสุทธิชาติ จิราธิวัฒน์ เป็นคนรับผิดชอบ
- กลุ่มผลิตและค้าส่ง มีสุทธิศักดิ์ จิราธิวัฒน์ เป็นคนรับผิดชอบ
- กลุ่มพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ มีสุทธิธรรม จิราธิวัฒน์ เป็นคนรับผิดชอบ
- กลุ่มโรงแรม
- กลุ่มฟาสต์ฟู้ด

2 กลุ่มสุดท้าย มีสุทธิเกียรติ จิราธิวัฒน์ เป็นคนรับผิดชอบ

พร้อมกันนี้ได้มีการจัดตั้ง Family Council ขึ้นมาเพื่อดูแลชีวิตความเป็นอยู่ของคนในตระกูล ที่นับวันจะมีเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยการดูแลของ Family Council จะแยกออกจากธุรกิจโดยเด็ดขาด

ตลอดเวลากว่า 10 ปีที่ผ่านมา ตระกูลจิราธิวัฒน์ ได้ใช้การจัดการแบ่งความรับผิดชอบในการดูแลธุรกิจ และคนในครอบครัวในรูปแบบนี้มาโดยตลอด โดยมีการดึงคนนอกตระกูลที่คนในครอบครัวให้ความเคารพนับถือ มาช่วยให้คำแนะนำและปรึกษา เช่น เอนก สิทธิประศาสน์ และวิโรจน์ ภู่ตระกูล

รูปแบบการจัดการที่ดำเนินมาเป็นเวลานานนั้น หากเปรียบเทียบกับสาระที่วันชัย และสุทธิชัย จิราธิวัฒน์ ในฐานะประธานกรรมการ และประธานกรรมการบริหาร ได้มีการประกาศออกมาครั้งล่าสุด ดูเหมือนจะไม่มีความแตกต่างอะไรมากนัก

หากมองโดยภาพกว้างๆ การประกาศโครงสร้างใหม่ครั้งนี้ คือ การผลักดันคน "จิราธิวัฒน์" รุ่นที่ 2 ให้ขึ้นไปดูแลทางด้านนโยบายอยู่ในบริษัทแกนกลางคือเซ็นทรัลกรุ๊ป พร้อมกับชูบทบาทของรุ่นที่ 3 ให้มีความโดดเด่นและชัดเจนขึ้น

"จิราธิวัฒน์" รุ่นที่ 3 ที่ได้รับการโปรโมตขึ้นมาตามโครงสร้างที่มีการประกาศใหม่ ประกอบด้วย

- ปริญญ์ จิราธิวัฒน์ ซึ่งได้รับมอบหมายให้เป็นผู้ดูแลด้านการเงินของเซ็นทรัลกรุ๊ป
- ทศ จิราธิวัฒน์ เข้ามารับผิดชอบในกลุ่มค้าปลีก แทนสุทธิชาติ
- พิชัย จิราธิวัฒน์ เข้ามารับผิดชอบในกลุ่มค้าส่ง แทนสุทธิศักดิ์
- กอบชัย จิราธิวัฒน์ เข้ามารับผิดชอบในกลุ่มอสังหาริมทรัพย์ แทนสุทธิธรรม

ปริญญ์ และทศ เป็นลูกชายของสัมฤทธิ์ ขณะที่พิชัย และ กอบชัย เป็นลูกชายของวันชัย

อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติช่วงหลายปีที่ผ่านมา "จิราธิวัฒน์" รุ่นที่ 3 ทั้ง 4 คน ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญของแต่ละกลุ่ม จนเป็นที่ยอมรับกันของคนในตระกูลอยู่แล้ว

สาระที่น่าสนใจที่สุดของการประกาศโครงสร้างใหม่ครั้งนี้ ดูเหมือนจะอยู่ที่การกำหนดวาระในการดำรงตำแหน่งของตัวบุคคล ที่จะเข้าไปดูแลรับผิดชอบสายงานในแต่ละกลุ่ม

วาระดังกล่าวถูกกำหนดไว้คราวละ 4 ปี และในแต่ละปีจะมีการประเมินผลการปฏิบัติงานอย่างจริงจัง และเมื่อครบวาระ 4 ปีแล้ว สามารถต่ออายุได้ โดยคณะกรรมการบริหารเสนอการต่ออายุไปยังคณะกรรมการบริษัท ซึ่งต้องได้รับคะแนนเห็นชอบไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนคณะกรรมการ

ซึ่งถือเป็นรูปแบบใหม่ของการดูแลกิจการในเครือเซ็นทรัลของคนในตระกูล "จิราธิวัฒน์" ซึ่งช่วงที่ผ่านมา การที่พี่น้องในรุ่นที่ 2 ถูกมอบหมายให้ดูแลงานแต่ละกลุ่มเป็นเวลานาน โดยไม่มีวาระ ทำให้เกิดสัญญาณบางอย่างบ่งชี้ว่า เริ่มมีลักษณะของการแบ่งขั้วเป็นสายของคนนั้นคนนี้เกิดขึ้นมาบ้างแล้ว

สุทธิชาติ จิราธิวัฒน์ เคยบอกกับ "ผู้จัดการ" ไว้เมื่อเกือบ 2 ปีที่แล้วว่า เซ็นทรัลกรุ๊ป กำลังจะมีการปรับเปลี่ยนโครงสร้างครั้งใหญ่ โดยการผลักดันคนรุ่นที่ 3 ให้เข้ามามีบทบาทมากขึ้น และมีนโยบาย rotation ที่จะให้มีการผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันในการดูแลธุรกิจของแต่ละกลุ่ม

การประกาศโครงสร้างใหม่ครั้งหลังสุดนี้ เป็นการแสดงให้เห็นว่า คนระดับผู้อาวุโสของตระกูล "จิราธิวัฒน์" ได้มีความคิดที่จะปรับเปลี่ยนรูปแบบการวางตัวบุคลากร ตลอดจนการจัดการธุรกิจในเครือใหม่มาแล้วเป็นเวลาไม่ต่ำกว่า 2 ปี

เรื่องราวของเครือเซ็นทรัลในช่วงหลังจากนี้ กำลังจะมีสีสันมากขึ้น

(ผู้จัดการ ปีที่ 18 ฉบับที่ 205 ตุลาคม 2543)