แม้ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์จะได้รับ ผลกระทบจากวิกฤติเศรษฐกิจ และเผชิญภาวะซบเซาต่อเนื่องยาวนาน
แต่วันนี้ ความท้าทายใหม่ๆ กำลังก่อตัวขึ้นในลักษณะที่อาจเรียกได้ว่าสวนสภาวะ
เมื่อหลักสูตรปริญญาโทธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ได้เปิดตัวและ เปิดรับนักศึกษารุ่นแรกแล้ว
โครงการหลักสูตรปริญญาโทธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ (Master of Science : Real
Estate Business) หรือ MRE เป็นหลักสูตรใหม่ที่คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี
มหาวิทยา ลัยธรรมศาสตร์ เปิดดำเนินการโดยรับสมัครนักศึกษาเข้าเรียน ในปีการศึกษา
2544 นี้เป็นปีแรก ซึ่งในความคิดของผู้คนจำนวนไม่น้อย การเกิดขึ้นของหลักสูตรดังกล่าวในห้วงเวลา
เช่นนี้ น่าจะเป็นสิ่งที่ไม่เหมาะสมกับสถานการณ์โดยรวมเท่าใดนัก
แต่สำหรับรองศาสตราจารย์ นิพัทธ์ จิตรประสงค์ ผู้อำนวยการโครงการ MRE เขากลับมีทัศนะที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง
"ความคิด ดังกล่าวอาจมีส่วนจริงอยู่บ้าง เพราะประเทศไทยควรมีหลักสูตร MRE
นี้มานานแล้ว" เป็นประโยคแรกๆ ที่เขากล่าวกับ "ผู้จัดการ"
เขาอธิบายเสริมว่า ที่ดินเป็นปัจจัยการ ผลิตที่สำคัญและมีส่วนเกี่ยวข้องกับธุรกิจหลาก
หลายประเภท "ความซบเซาที่เกิดขึ้นมิได้หมายความว่า ที่ดิน การบริหารจัดการที่ดิน
และการประเมินราคาที่ดินจะลดความสำคัญลง หากแต่ในความเป็นจริงความรู้ความเข้าใจ
ในสิ่งเหล่านี้ กลับทวีความสำคัญยิ่งขึ้นอีก"
ข้อเท็จจริงประการหนึ่งซึ่งสนับสนุนแนวความคิดดังกล่าวก็คือ ธุรกิจอสังหาริม
ทรัพย์ เคยเป็นธุรกิจที่รุ่งเรืองมากที่สุดธุรกิจหนึ่งของประเทศไทยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในขณะ
ที่ระบบเศรษฐกิจอยู่ในภาวะที่เรียกว่า ยุคฟอง สบู่ ในห้วงเวลาดังกล่าวปรากฏว่าผู้ประกอบ
การจากธุรกิจอื่นจำนวนมากได้ผันตัวเองเข้าสู่ ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ แต่เมื่อเกิดปัญหาวิกฤติ
เศรษฐกิจ ผู้ประกอบการธุรกิจในกลุ่มนี้จำนวน มากไม่สามารถดำเนินการต่อไปได้
บทเรียนของเหตุการณ์ดังกล่าว ได้ชี้ชัดว่า ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์มิใช่กิจการที่กระทำได้อย่างง่ายๆ
กำไรดี โดยไม่ต้องใช้ความรู้ความชำนาญ เพราะโดยแท้จริงแล้ว ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
ไม่ว่าจะเป็นการลงทุน การบริหารการจัดการ และการประเมิน ต้องมีหลักการและมาตรฐานเสมอ
หลักสูตร MRE จึงเกิดขึ้นภายใต้วัตถุ ประสงค์หลัก เพื่อการผลิตบุคลากรผู้มีความรู้ความสามารถทางด้านธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
ตอบสนองความต้องการของหน่วยงานทั้งภาค รัฐและเอกชน ซึ่งจะมีส่วนช่วยพัฒนาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
ให้เป็นไปอย่างมีระบบ และสามารถพัฒนาต่อเนื่องไปได้ด้วยความมั่นคง
"วิธีการ กฎเกณฑ์ และมาตรฐานในการบริหารจัดการธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ไม่ใช่สิ่งใหม่
ในต่างประเทศ มีการเรียนการสอนมานานกว่า 80 ปี แต่ประเทศไทยกำลังจะเริ่มมีที่ธรรมศาสตร์
เป็นที่แรก"
โครงการ MRE ที่เกิดขึ้น มีความเป็นมาน่าสนใจมิใช่น้อย เพราะก่อนหน้าที่
MRE จะเกิด ขึ้นในฐานะหลักสูตรปริญญาโทอย่างเต็มรูปแบบนั้น คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี
มหา วิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ดำเนินโครงการการพัฒนาผู้บริหารธุรกิจอสังหาริมทรัพย์มาตั้งแต่เมื่อ
ปี 2528 และดำเนินการต่อเนื่องยาวนานมาถึงปี 2539 รวมจำนวน 18 รุ่น
ในช่วงปลายปี 2538 โครงการประกาศนียบัตรบัณฑิตทางการประเมินราคาทรัพย์สิน
(Graduate Diploma Program in Property Valuation) ได้เริ่มก่อตั้งขึ้น และเริ่มรับนักศึกษารุ่นแรกใน
ปี 2539 โดยความร่วมมือจากกรมที่ดิน และการสนับสนุนทางการเงินจากธนาคารโลก
(World Bank)
การศึกษาในโครงการประกาศนียบัตรที่ใช้เวลาศึกษา 1 ปีดังกล่าว เป็นโครงการที่ได้รับ
การตอบรับจากผู้ที่อยู่ในวงการอสังหาริมทรัพย์เป็นอย่างดี ซึ่งแม้ว่าโครงการประกาศนียบัตรใน
ลักษณะเช่นว่านี้ จะมีข้อจำกัดประการสำคัญอยู่ที่ผู้สำเร็จการศึกษาไม่สามารถนำประกาศนียบัตร
ที่ได้ไปศึกษาต่อยอดในระดับที่สูงขึ้นไปได้ก็ตาม
แม้ว่าสถานศึกษาในประเทศไทยจะติดขัดในส่วนของระเบียบที่กำหนดโดยทบวงมหา
วิทยาลัย แต่ด้วยความร่วมมือกับ University of South Australia ซึ่งมีส่วนอย่างสำคัญในการช่วยร่างหลักสูตร
ทำให้นักศึกษาในโครงการสามารถเทียบโอนหน่วยกิตเพื่อศึกษาต่อในระดับปริญญา
โท Master of Business (Property) โดยใช้เวลาการศึกษาอีกเพียง 1 ปีได้
"เราต้องต่อสู้อย่างมาก เพราะผู้คนทั่วไปไม่เข้าใจ แต่สำหรับ University
of South Australia พวกเขาตระหนักดีว่าโครงการดังกล่าวมีมาตรฐานอย่างไร"
นิพัทธ์กล่าวพร้อมกับเสริมว่าผู้สำเร็จ การศึกษาจากโครงการประกาศนียบัตรดังกล่าว
จำนวนไม่น้อยได้ไปศึกษาต่อยอดในระดับปริญญาโทจากมหาวิทยาลัยที่ว่านี้
ความร่วมมือและความสัมพันธ์ที่แนบแน่นที่คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยา
ลัยธรรมศาสตร์ มีต่อทั้งธนาคารโลก กรมที่ดิน และ University of South Australia
รวมถึงหน่วยงานเช่นธนาคารแห่งประเทศไทย และ ก.ล.ต. ในช่วงที่ผ่านมา นับเป็นปัจจัยสำคัญส่วนหนึ่งที่ส่งผล
ให้ MRE ในฐานะหลักสูตรปริญญาโทเต็มรูปแบบได้เกิดขึ้นในที่สุด
การเปิดรับสมัครนักศึกษารุ่นแรกในหลักสูตร MRE ซึ่งสิ้นสุดไปในช่วงต้นเดือนมีนาคมที่
ผ่านมา ปรากฏว่ามีผู้ให้ความสนใจยื่นใบสมัครรวมประมาณ 372 ราย ขณะที่จำนวนนักศึกษาที่ต้องการรับมีเพียง
60 คนเท่านั้น ซึ่งหมายความว่า การแข่งขันเพื่อเข้าศึกษาในหลักสูตร MRE นี้
อยู่ในระดับ 6:1 ซึ่งนับว่าอยู่ในเกณฑ์ที่สูงพอสมควรเมื่อเปรียบเทียบกับหลักสูตรปริญญาโทบริหาร
ธุรกิจอื่นๆ
"เราพยายามที่จะให้นักศึกษาซึ่งมีปูมหลังในหลากหลายสาขาอาชีพได้มีโอกาสเข้าเรียนในหลักสูตรนี้
เพราะเราเชื่อว่าความชำนาญของนักศึกษาในแต่ละอาชีพจะเป็นส่วนเสริมให้บรรยา
กาศการแลกเปลี่ยนทัศนะและมุมมองในเรื่องอสังหาริมทรัพย์กว้างขวางยิ่งขึ้น"
อย่างไรก็ดี ในระยะเริ่มแรกโครงการ MRE ได้กำหนดกลุ่มเป้าหมายของนักศึกษาไว้ที่ผู้สำเร็จการศึกษาในระดับไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีอย่างไม่จำกัดสาขา
โดยอาจเป็นผู้ที่อยู่วงการธุรกิจ อสังหาริมทรัพย์ ในฐานะฝ่ายบริหารจัดการ
ฝ่ายขายและปล่อยเช่า ฝ่ายลงทุนและพัฒนา หรือฝ่ายประเมิน รวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
ทั้งในส่วนของธนาคารพาณิชย์ ก.ล.ต. ธนาคารแห่งประเทศไทย และกรมที่ดิน โดยผู้ศึกษาในหลักสูตร
MRE สามารถเลือกสาขาวิชาเอกได้ 3 สาขา ประกอบด้วย
‘ การบริหารอสังหาริมทรัพย์ (Property Management)
‘ การประเมินราคาทรัพย์สิน (Property Valuation)
‘ การลงทุนและพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ (Property Investment and Development)
ขณะที่การเรียนการสอนในห้องเรียนจะเป็นการผสมผสานทั้งจากอาจารย์ที่มีความเชี่ยว
ชาญในสาขาวิชา ซึ่งประจำอยู่ในคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
และอาจารย์จากต่างประเทศ ทั้งจาก Cambridge University, University of Cincinnati,
Curtin-University of Technology และ University of South Australia รวมทั้งวิทยากรรับเชิญจากทั้ง
ภาครัฐและเอกชน ที่ดำเนินกิจกรรมเกี่ยวข้อง กับสาขาวิชาเหล่านี้
การเรียนการสอนในหลักสูตร MRE จะใช้เวลาเรียนรวม 2 ปี โดยเป็นการศึกษาภาคค่ำสำหรับวันจันทร์ถึงวันศุกร์
และวันเสาร์-อาทิตย์ ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการใช้เวลานอกราชการในการบ่มเพาะและเพิ่มพูนความรู้
ประสบการณ์ผ่านหลักสูตรดังกล่าว และรอคอยจังหวะโอกาสให้สถานการณ์ทางธุรกิจนี้กระเตื้องขึ้นในอนาคต
สำหรับค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตร 2 ปี รวมทั้งสิ้น 16 วิชา 48 หน่วยกิตอยู่ในระดับประมาณ
261,000 บาท โดยแบ่งชำระเป็นราย ภาคปีละ 3 ภาค โดยค่าใช้จ่ายดังกล่าวรวมค่า
หน่วยกิต ค่าเอกสารค่าสนับสนุนกิจกรรมการ เรียนการสอน ค่าอาหาร ค่าศึกษาเต็มเวลานอกสถานที่และค่าธรรมเนียมอื่นๆ
ด้วย
กล่าวได้ว่า การเกิดขึ้นของหลักสูตร MRE นับเป็นสิ่งที่ท้าทายและน่าสนใจติดตามอย่างยิ่งเพราะตลอดเวลาหลายปีที่ผ่านมา
หลัก สูตรการเรียนการสอนเกี่ยวกับการบริหารธุรกิจ ในระดับอุดมศึกษาและสูงกว่าอุดมศึกษา
ตกอยู่ในภาวะที่เงียบงัน หลังจากที่หลักสูตร MBA ที่สถาบันการศึกษาหลายแห่งเร่งผลิตบัณฑิตออกมาถูกตั้งคำถามจากสังคมอย่างหนักหน่วง
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หลักสูตร MBA ด้าน การเงิน ซึ่งเคยเป็นหลักสูตรยอดนิยม
ในฐานะ ที่เป็นช่องทางในการประกอบอาชีพในอนาคต ต้องเผชิญกับการค้นหาทิศทางที่เหมาะสมหลัง
จากที่สถาบันการเงินแทบทุกแห่งในประเทศไทยต้องประสบปัญหาจากวิกฤติเศรษฐกิจในช่วงที่ผ่านมา
สำหรับหลักสูตร MRE ที่เริ่มดำเนินการ ในปีนี้เป็นปีแรก คงต้องใช้เวลาอีกสักระยะหนึ่ง
ว่าจะสามารถบรรลุวัตถุประสงค์หลักของหลัก สูตร และผลิตมหาบัณฑิตที่มีความเชี่ยวชาญพิเศษเฉพาะด้านที่ทนทานต่อการพิสูจน์คุณภาพได้หรือไม่ต่อไป