พอล เธอร์รูส์ นักเขียนใหญ่ชาวอเมริกัน ผู้ชอบเดินทางทั่วโลกหาแรงบันดาลใจ
เคยเขียนไว้ใน The Patagonian Express บอกว่า "คนที่แสวงหาความบริสุทธิ์นั้น
มักจะมีแนวโน้มเดินเข้าหาพวกฟาสซิสต์มากขึ้นเรื่อย"
ข้อสรุปที่ท้าทายดังกล่าว อาจจะไม่ถูกเสมอไป แต่ก็เหมาะสำหรับการแสวงหาทางด้านภูมิปัญญาพอสมควร
อย่างน้อยข้อเท็จจริงที่ว่า อดอล์ฟ ฮิตเลอร์นั้น เป็นหนึ่งในสาวก "มังสวิรัติ"
ที่ข้นคลั่กตัวยง ตั้งแต่ออกจากคุกมายิ่งใหญ่ทางการเมืองจนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต
ก็น่าสนใจไม่น้อยทีเดียว
หนังสือเล่มนี้ ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาความบริสุทธิ์ของมนุษย์
เพื่อให้ปราศจาก สารพิษที่อยู่ล้อมรอบกายเราในชีวิตประจำวัน หากเป็นหนังสือที่พยายาม
"สอน" ให้ชาวตะวันตกเรียนรู้ว่า การสร้างสมดุลแห่งชีวิต เพื่อรักษาสุขภาพนั้น
ต้องอาศัยภูมิปัญญาโบราณ จากตะวันออกที่เป็นวิทยาศาสตร์ มาเสริมเพื่อหาทางให้ร่างกาย
"สะอาด" (ภายใต้เงื่อนไขที่จำกัด ไม่ใช่บริสุทธิ์) เอาตัวรอดจากสารพิษที่รุมเร้ารอบกายในชีวิตประจำวัน
เพื่อให้ชีวิตยืดยาวขึ้น
ความสะอาดของชีวิตนั้น กินความรวมถึงความสะอาดของร่างกาย และจิต ควบคู่กัน
ไปเสมอ ไม่อย่างนั้นชีวิตก็ยากจะเกิดสันติสุขที่เที่ยงแท้ เพราะเสียสมดุลตามหลักเต๋า
เสมือนชีวิตที่มีศาสตร์ แต่ขาดศิลปะ หรือมีแต่ศิลปะ แต่ขาดศาสตร์
ส่วนเมื่อชีวิตยืดยาวขึ้นแล้ว จะเป็นประโยชน์ต่อสังคมหรือไม่? หรือจะเป็นส่วนหนึ่งของปัญหา
"คนแก่ล้นสังคม"? ย่อมเป็นคนละประเด็นกัน ที่ต้องหาจากหนังสือเล่มอื่นๆ
คำว่า Detox (ย่อมาจาก detoxification การขจัดสารพิษ) และ Retox (ย่อมาจาก
retoxfication การควบคุมปริมาณสารพิษให้น้อยที่สุด) ในหนังสือเล่มนี้จึงเหมาะสำหรับคนรักสุขภาพในยุคนี้เป็นอย่างยิ่ง
(ไม่นับคน "เสื้อเหลืองจัดตั้ง" ที่ถูกเกณฑ์มาที่ท้องสนามหลวง และทุกชุมชนทั่วประเทศไทยเมื่อปลายปีที่ผ่านมา)
คำอธิบายในหนังสือเล่มนี้ เป็นการผสมผสานปรัชญาและศิลป์จากตะวันออกได้แก่ลัทธิเต๋า
(หยิน-หยาง) เข้ากับศาสตร์จากตะวันตกที่ทันสมัย เพื่ออธิบายว่า การขจัดสารพิษออกจากร่างกายและจิตใจนั้น
ต้องกระทำควบคู่กันไป ตามหลัก "กาย-จิตไม่อาจแยกจากกัน การศึกษามีไว้มิใช่แค่รู้
หากเพื่อบรรลุเป้าหมายของชีวิต" พร้อมด้วยตัวอย่าง และคำอธิบายที่เป็นระเบียบ
คล้อยตาม หรือทำตามได้ง่าย
จุดที่เน้นมากเป็นพิเศษ คือ การสร้างสมดุลให้กับชีวิต ตามหลักลัทธิเต๋า
หรือ หยิน-หยาง นั่นเอง โดยเฉพาะบทที่ 14 ในหนังสือเล่มนี้ (ว่าด้วยการสร้าง
Detox/Retox Clocks (กาละแห่งการกำกับดูแลสารพิษในชีวิต)
สำหรับคนที่ชื่นชมกระแส "เห่อตะวันออก" หรือคนที่ไม่เคยรู้เรื่องลัทธิเต๋า
หนังสือเล่มนี้ ให้ไอเดียใหม่ๆ เกี่ยวกับการทำร่างกายและจิตให้สะอาดและมีสันติสุขพร้อมกันได้ดีทีเดียว
ส่วนคนที่ไม่เห็นด้วย จะอ่านเล่นเพื่อฆ่าเวลาก็ไม่เสียหลาย ด้วยเหตุที่หนังสือนี้มีศัพท์
แสงใหม่ๆ มากมายที่ประดิษฐ์ขึ้นมาสำหรับคนเฉพาะกลุ่มได้สื่อสารกัน
หากจะให้ดี ต้องพ่วงด้วยการอ่านหนังสือปรัชญาอย่าง "เต๋า เต๋อ จิง" เพื่อให้เข้าใจ
คำว่า "มรรค" (วิถีสัจจะ) เทียบกับหลักลัทธิขงจื่อ (สัจจะแห่งนาม) ควบคู่ไปด้วย
ท่านว่า เป็น บุญแก่ปัญญามากนัก
เนื้อหาในหนังสือ
แบ่งออกเป็น 2 parts ส่วนแรกว่าด้วย การขจัดสารพิษออกจากชีวิตด้วยกระบวนการ
ต่างๆ ส่วนหลังว่าด้วย การรักษาสมดุลให้เหมาะสมระหว่างดำรงอยู่ท่ามกลางสารพิษในชีวิตประจำวัน
Part 1 Detox
Chapter 1 Basic Protocols of Detox คำอธิบายว่าด้วยกลไกอัตโนมัติในร่างกายของคนเราที่ทำหน้าที่ขจัดสารพิษออกจากร่างกายตามจุดต่างๆ
ซึ่งบางอย่างคาดไม่ถึง และขีดจำกัดของอวัยวะแต่ละประเภทดังกล่าว
chapter 2 Water: Hydration and Hydrotherapy บทบาทของน้ำในร่างกายในการหลอมละลายสารพิษ
เพื่อให้ถูกขับออกมาได้ง่ายมากยิ่งขึ้น คำอธิบายน่าสนใจ ได้แก่ การ สูญเสียน้ำ
(จากการอดอาหาร หรืออดน้ำ) ก็มีส่วนดีไม่น้อยในการขับสารพิษออกไป)
chapter 3 Physiotherapy: Massage & Soft Exercise การบำบัดสารพิษทางด้านสรีระด้วยการนวดตัวเอง
และออกกำลังกาย "เล็กน้อย" พอเหมาะกับสภาพร่างกายแต่ละคน โดยไม่ให้เกิดการสะสมของกรดล้า
(lactic acid ซึ่งทำให้กล้ามเนื้อเมื่อยล้า)
chapter 4 Air: The Breath of Life บทบาทสำคัญของอากาศ และการกำหนดลมหายใจเข้าออกที่เหมาะสมกับสุขภาพ
ซึ่งดัดแปลงมาจากการฝึก "ชี่กง" ของจีน
chapter 5 Food: Detox Diet and Supplements การทำความเข้าใจ และเลือกให้เหมาะสมกับสารอาหารประเภทต่างๆ
โดยเฉพาะที่จะสร้างกรดพิษต่อร่างกายในกระบวนการ ย่อยสลาย และการฟอกเลือด
(อาทิ สารที่ควรเลี่ยงอย่างน้ำตาล แป้ง สารเคมี (รวมทั้งยา) รวมทั้งการควบคุมอาหารเพื่อขจัดสารพิษดังกล่าวที่เหมาะสม
(การควบคุมอาหารที่หักโหม อาจจะให้โทษมากกว่าไม่ควบคุมด้วยซ้ำ) แถมด้วยเมนูอาหารเพื่อสุขภาพที่ผู้เขียนแนะนำ
chapter 6 The Fast Lane': Fasting and Colonic Irrigation ว่าด้วยบทบาทสำคัญ
ของการอดอาหารบางมื้อ และปล่อยให้เกิดกระบวนการชำระล้างลำไส้ใหญ่เพื่อขับสารพิษออกจากร่างกายด้วยวิธีลัด
chapter 7 The Angel of Sunlight': Heliotherapy บทบาทและช่วงเวลาของการ
"อาบ" แสงอาทิตย์ที่เหมาะสม เพื่อรักษาสุขภาพผิวหนัง และร่างกายอื่นๆ
chapter 8 The Eliminators: Herbal Detox การเลือกใช้สมุนไพรให้ถูกประเภทกับอวัยวะเพื่อมิให้เกิดผลข้างเคียงในการควบคุมและกำจัดสารพิษ
chapter 9 High-Tech Electro-Detox การใช้ศาสตร์สมัยใหม่ทางด้านไฮเทคที่เหมาะสำหรับการควบคุมสารพิษ
โดยเฉพาะ NET (neuro-electric therapy) อันเป็นเทคนิค ล่าสุดที่ถือว่าดีเยี่ยมในการสร้างสมดุลแก่สภาพร่างกายในขณะนี้
Part 2 Retox
chapter 10 The Art of Retional Retox การปรับตัวเข้ากับรูปธรรมของชีวิตที่ไม่อาจ
ปฏิเสธการรับสารพิษเข้าในร่างกาย แต่ต้องในเงื่อนไข "รับน้อยกว่าขจัดออก"
chapter 11 Food: Retox Diet and Supplements การทำความเข้าใจกับส่วนผสม
ของอาหาร เพื่อปฏิบัติตัวให้เหมาะสม ระหว่างสูตรอาหารที่อร่อย แตกต่างจากสูตรอาหารเพื่อ
"ชีวิต" อย่างไรบ้าง อาทิ การกินสเต๊กกับขนมปังปิ้งนั้นไม่ถูกต้องเลยในแง่โภชนาการ
chapter 12 Advice on Smoking and Drinking โทษทัณฑ์ของการสูบบุหรี่ และดื่มสุรา
"น้ำที่ลุกเป็นไฟ" นั้นชัดเจน แต่เมื่อเลี่ยงไม่ได้ในชีวิตประจำวัน ก็ต้องเลือกที่จะเพิ่ม
เมนูอาหารในการขับสารพิษดังกล่าวออก เช่น วิตามินอี หรือซี และชาจีนแก่ๆ
ให้มากขึ้น เพื่อฟอกเลือดให้ "สะอาด"
chapter 13 Advice on Medicinal and Recreational Drugs สำหรับคนที่ใช้
"สารคลายเครียด" ชนิดต่างๆ เพราะเลี่ยงไม่ได้ มีทางออกด้วยการกิน "น้ำตาลที่ไม่เป็นพิษ"
ได้แก่ ผลไม้บางประเภท เพื่อช่วยลดความดันโลหิตที่มีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ
chapter 14 Setting Your Detox/Retox Clocks การกำหนดจังหวะเวลาของชีวิตในการควบคุมและขจัดสารพิษให้เหมาะสมกับหลักการหยิน-หยาง
อย่างซับซ้อน
chapter 15 Don't Worry, Be Happy, Feel Good' การเสริมสร้างทัศนคติที่ดีต่อชีวิตในอนาคต
เป็นเครื่องมือที่ไร้ต้นทุนในการสร้างสุขภาพให้เกิดสมดุล
