ธุรกิจอุ้มบุญกับกฎหมายใหม่ของอินเดีย อินเดียกว่าทศวรรษที่ผ่านมา ถือเป็นแหล่งการจ้างแรงงานภายนอก (outsourcing) และศูนย์บริการลูกค้า (Call Center) ธุรกิจที่นำเข้าเงินตราต่างประเทศจำนวนมหาศาล แต่ในช่วงสามปีที่ผ่านมา อีกภาคส่วนของตลาดที่กำลังทำรายได้เกินความคาดหมายคือการรับจ้างตั้งครรภ์แทน (Surrogacy) หรือการอุ้มบุญ( พฤศจิกายน 2551)

ป่าศักดิ์สิทธิ์ ระบบอนุรักษ์อันเก่าแก่ ในช่วงหน้ามรสุม ผืนนาของรัฐเบงกอลตะวันตกจะเขียวขจีไปด้วยกล้าข้าวแข็งแรง ท้องฟ้ามักครึ้มด้วยเมฆฝนที่คล้อยตัวต่ำ เคลื่อน และเปลี่ยนทิศรวดเร็ว อีกภาพที่เห็นจนเจนตาคือหมู่นกกระยางที่ร่อนปีกหากินอยู่ตามนาข้าว ลำตัวขาวผ่องของพวกมันเหมือนดอกไม้แซมท้องนา เหมือนปุยนุ่นที่ลมจะพัดหอบไปตามใจ( ตุลาคม 2551)

'เกมรุก' ของเครือซูเปอร์มาร์เก็ต เครือซูเปอร์มาร์เก็ตใหญ่น้อยกำลังรุกตลาดขายปลีกตามหัวเมืองใหญ่ของอินเดีย โดยอัตราการเติบโตแตกต่างไปในแต่ละรัฐ ภาพการณ์ที่เห็นได้ชัดคือ รัฐที่รัฐบาลท้องถิ่นเป็นพรรคฝ่ายซ้าย อย่างเบงกอลตะวันตก และเคราล่า จะมีแรงต้านภายในท้องถิ่นมากกว่ารัฐอื่น( กันยายน 2551)

"กฎหมู่" กลยุทธ์ปิดปากสื่อ เช้าวันที่ 5 มิถุนายนที่ผ่านมา ขณะที่กุมาร เกตการ์ บรรณาธิการคร่ำสังเวียนของหนังสือพิมพ์ Loksatta กำลังเตรียมออกจากบ้านไปทำงาน ก็พบว่าบ้านถูกล้อมด้วยชายฉกรรจ์ร่วม 70 คน ชายเหล่านั้น นอกจากตะโกนกราดเกรี้ยว ยังระดมขว้างก้อนหินเข้ามาตามกระจกหน้าต่าง และโยนสาดยางมะตอยเข้ามาในบริเวณบ้านอีกหลายถังก่อนจะยอมสลายตัวไป การคุกคามชวนสะเทือนขวัญครั้งนี้ เป็นผลจากบทบรรณาธิการที่เกตการ์ตั้งคำถามกับโครงการสร้างอนุสาวรีย์ของรัฐมหาราชตระ( สิงหาคม 2551)

"สไตรค์" สไตล์อินเดีย สไตรค์หรือการหยุดงานประท้วงนั้นมีอยู่ในทุกประเทศ แต่การหยุดงานที่เรียกว่า "General Strike" ที่พร้อมใจกัน (สมัครใจหรือไม่อีกเรื่อง) ทุกภาคส่วนองค์กร หยุดปิด ละงาน จนร้านรวงถนนหนทางเงียบโล่งเสมือนเมืองมีปฏิวัติรัฐประหาร คงไม่มีประเทศใดทำได้จริงจัง หนักแน่น บ่อย แต่สัมฤทธิ์ผลน้อยเท่าอินเดีย( กรกฎาคม 2551)

Binayak Sen หมอนักสิทธิมนุษยชนในจองจำ "สุขภาพที่ดีเป็นสิทธิมนุษยชน" ดร.บินายัค เซ็น ตระหนักถึงหลักการและรากของปัญหานี้ร่วมทศวรรษก่อนที่องค์การอนามัยโลกจะประกาศขึ้นเป็นปฏิญญาสากล กว่า 30 ปีที่หมอบินายัคอุทิศตนเพื่อคนยากไร้ในรัฐชัตติสการ์หพื้นที่สีแดงของอินเดีย จนได้ชื่อว่าเป็นหมอของคนยาก เป็นหมอนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชน( มิถุนายน 2551)

เทพเจ้าและสนิมสังคมในภาพเขียนกาลีกัต ภาพเขียนกาลีกัตแม้จะมีต้นกำเนิดจากศิลปะพื้นบ้าน วาดโดยช่างฝีมือท้องถิ่น วางขายตามซอกซอยละแวกวัดกาลีกัต ทั้งสืบทอดฝีไม้ลายมืออยู่เพียงศตวรรษเศษ แต่ด้วยความที่มีเส้นสายเฉพาะตัว มีเรื่องราวที่เป็นดั่งกระจกสะท้อนสังคมของเมืองกัลกัตตาครั้งเป็นอาณานิคมของอังกฤษ ศิลปะข้างถนนที่เทียบค่าได้กับโปสต์การ์ดในปัจจุบัน จึงกลายเป็นของสะสมเป็นความภาคภูมิใจของเมือง ทั้งเป็นแรงบันดาลใจแก่ศิลปินรุ่นใหม่ อะไรคือเสน่ห์ในภาพเขียนเหล่านี้( พฤษภาคม 2551)

ผู้หญิงที่หายไป ปัญหาความเสมอภาคที่ฝังรากลึก คำว่า "missing woman" หรือ "missing girl child" ในอินเดีย มีความหมายลึกและเจ็บปวดยิ่งกว่าการหายสาบสูญของบุคคล เพราะคือการไม่มีตัวตนอยู่เนื่องจากเสียชีวิตก่อนวัยอันควร หรือกระทั่งไม่ได้ลืมตาดูโลก( เมษายน 2551)

รถไฟ วิหารถ้ำ และกังหันลม Vasco-da-Gama Amaravati Express เพียงแค่ชื่อฉันก็รู้สึกถูกชะตากับรถไฟขบวนนี้ สำหรับการเดินทางข้ามรัฐในอินเดีย รถไฟก็เหมือนโรงแรมที่เราต้องค้างอ้างแรมข้ามคืนหรือข้ามวันขึ้นกับระยะทาง( มีนาคม 2551)

หลังคายอดแหลมในสถาปัตยกรรมอิสลามของแคชเมียร์ ในแคชเมียร์ดินแดนที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม สถาปัตยกรรมที่น่าจะดารดาษหุบและเนินเขาแห่งนี้ควรได้แก่ยอดโดมและหอสูงของมัสยิดเช่นที่ปรากฏในเดลีและหัวเมืองหลายแห่งในอินเดีย แต่ทิวทัศน์ของที่นี่กลับแทรกแซมด้วยยอดแหลมของโครงหลังคาซ้อนลดหลั่นคล้ายเจดีย์ ชวนให้ผู้มาเยือนฉงนว่าโครงสร้างเหล่านี้เป็นมรดกของสายธารวัฒนธรรมใด( กุมภาพันธ์ 2551)